เราจะไม่พูดถึงเรื่องอุบัติเหตุกันแล้ว เพราะถ้าจะเล่นเซิร์ฟสเก็ตแต่ไม่ใส่เซฟตี้ป้องกัน เราก็ไม่รู้จะช่วยยังไงเหมือนกัน แต่ที่เราเป็นห่วงคุณๆ ทั้งหลายก็คือ จากคนไทยกว่า 70 ล้านคน เราเห็นคนเล่นเซิร์ฟสเก็ตปาไปแล้วน่าจะ 20 ล้านคนได้ แล้วบางคนเล่นทุกวัน เล่นแบบจริงจังแอดวานซ์ขึ้นเรื่อยๆ เหมือนจะเทิร์นโปร ไปโอลิมปิก อย่างเราๆ ชาว Health Addict เองเนี่ยก็ไม่ใช่ไม่เล่นนะจ๊ะ กราฟฟิคดีไซน์เนอร์เรา นอกจากจับเม้าท์ปากกาแล้วก็คือเท้าติดบอร์ดสแนป ครืดๆ เป็นว่าเล่น
ทีนี้เราเลยเล็งเห็นปัญหาสุขภาพอย่างหนึ่งคือ กีฬาเซิร์ฟสเก็ตเนี่ย มันทำให้ปวดเข่า ปวดขา ปวดหลังเอาเรื่องอยู่นะ ยิ่งเวลาที่เราพยายามจะฝึกท่าเท่ๆ ทั้งหลายแหล่ อย่าง Bottom Turn บ้างล่ะ Roundhouse บ้างล่ะ หรืออย่าง Cutback and Snap นี่ทำเอาปวดเข่าเอาการ เราเลยขอไปนั่งคุยกับคุณหมอผู้เชี่ยวชาญด้านกระดูกและข้อหน่อยว่า อยากเล่น อยากโปร แต่มันจะเป็นการทำร้ายกระดูกและข้อเข่าในร่างกายเราเกินไปไหม
ครั้งนี้ได้ไปคุยกับนายแพทย์ พฤฒพงศ์ แสงจำรัส ศัลยแพทย์กระดูกและข้อ แพทย์ประจำศูนย์กล้ามเนื้อกระดูกและข้อ โรงพยาบาลพญาไท 1 คุณหมอบอกก่อนเลยว่า “ถ้ามองในมุมของหมอกระดูกและในมุมของคนที่ไม่ได้เล่น หมอเป็นห่วงเพราะเห็นการบาดเจ็บเกิดขึ้นเยอะมากขึ้นเรื่อยๆ เพราะเป็นกีฬาที่ดีลกับความเร็ว” คุณหมอยังบอกอีกว่า “ไปเจองานวิจัยของต่างประเทศมา อันนี้เป็นเรื่องของสถิติการบาดเจ็บของฝั่งอเมริกากับฝั่งสเปน ทางฝั่งอเมริกานี่เขาพบว่าอาการบาดเจ็บที่เกิดขึ้นมักจะเกิดขึ้นที่ Upper คือร่างกายท่อนบนมากกว่า น่าจะเกิดจากการล้มแล้วเอามือไปยันไปเท้า แต่ส่วนของยุโรปส่วนใหญ่จะเป็น Lower ส่วนใหญ่เกิดที่ข้อเท้า และเข่า มีทั้งหักทั้งเอ็นฉีก เอ็นเข่าฉีก”
เราเลยมาสันนิษฐานต่อเอาเองว่า น่าจะเป็นเพราะวัยรุ่นอเมริกันนิยมเล่นสเก็ตบอร์ดมากกว่าทำให้เกิดการบาดเจ็บจากการกระโดดเล่นท่าแล้วล้ม และวัยรุ่นยุโรปมักเล่นเซิร์ฟสเก็ตมากกว่า จึงเกิดจากบาดเจ็บในส่วนล่างอย่างเข่า ข้อเท้า สะโพกมากกว่าก็เป็นได้
ทีนี้เรามาพูดถึงการบาดเจ็บที่ไม่ได้เกิดจากอุบัติเหตุบ้าง อย่างที่บอกไปข้างต้น คุณหมอพฤฒพงศ์ อธิบายเป็นประเด็นให้เข้าใจง่ายๆ ว่า… “กระบวนการหลักๆ ของการใช้งานของข้อและกล้ามเนื้อโดยทั่วไป คือกล้ามเนื้อจะเป็นส่วนแรกที่รับน้ำหนัก รับแรงกด แรงกระแทก ทีนี้ในการเล่นเซิร์ฟสเก็ตมันใช้การบิดเอี้ยวของข้อต่างๆ บิดไปบิดมา ทั้งเข่า เอว สะโพก ข้อเท้า และหลัง ในการบิดนั้น ตัวเส้นเอ็นจะเป็นตัวรับแรงโหลด มีการใช้งานเส้นเอ็นค่อนข้างเยอะ พอเส้นเอ็นใช้งานเยอะ ประกอบกับกล้ามเนื้อไม่แข็งแรงพอ หรือกล้ามเนื้อเริ่มมีอาการล้า ส่วนที่จะรับแรงโหลดต่อไปคือตัวผิวข้อ ฉะนั้นถ้ากล้ามเนื้อรอบๆ เราไม่ได้ถูกเทรนมาให้แข็งแรงพอ แล้วยิ่งเล่นผิดท่า ตัวน้ำหนักจะไปกดลงที่ผิวข้อ ผิวข้อก็จะเริ่มอักเสบ ทั้งข่อเข่า ข้อเท้า ข้อสะโพก”
คุณหมอแนะนำ เพื่อป้องกันผิวข้อเสื่อม ควรทำยังไง…
1. ทำกล้ามเนื้อให้แข็งแรง วอร์มอัพก่อนเล่นช่วยได้
คุณหมอบอกว่า “สิ่งที่ต้องระวังในกีฬานี้คือ ถ้ากล้ามเนื้อเราไม่ได้แข็งแรง แล้วเราไปเล่นแบบหักโหมมากเกินไป กล้ามเนื้อหลัง เส้นเอ็นข้อเท้า เส้นเอ็นเข่า กระดูกอ่อนผิวข้อ มันจะเกิดการบาดเจ็บได้ง่ายพอสมควร แล้วถ้าเรายังฝืนใช้งานมันอยู่แบบเดิมๆ ซ้ำๆ มันก็จะสะสมการบาดเจ็บนี้ไปเรื่อยๆ การบาดเจ็บต่อผิวข้อ ต่อเส้นเอ็นนี้เมื่อสะสมๆ ไป อนาคตก็จะเป็นอะไรที่รุนแรงขึ้นได้ ในวัยรุ่นก็อาจจะมีโอกาสข้อเข่าเสื่อมเร็วขึ้นกว่าเดิม ดังนั้นควรออกกำลังกายอย่างอื่นควบคู่ด้วยเพื่อสร้างกล้ามเนื้อให้แข็งแรง และการวอร์มอัพและยืดก่อนเล่นเป็นสิ่งจำเป็นที่ช่วยลดอาการบาดเจ็บของข้อต่อได้มาก”
2. วิธีสังเกตว่าเราใช้งานข้อเข่า ข้อเท้าแบบผิดๆ
“จากที่ผมดูแล้ว ท่าเล่นเซิร์ฟสเก็ตโดยปกติเราอาจไม่ต้องย่อมากคือการคาร์ฟไปข้างหน้าเรื่อยๆ แต่พอมีการเลี้ยวเยอะๆ เลี้ยวแคบๆ ท่าที่แอดวานซ์ทั้งหลาย แล้วต้องย่อเข่ามากๆ สควอทซ้ำๆ เกิดแรงกดที่ข้อเข่า โดยเฉพาะเมื่อย่อแล้วบิดเอว บิดเข่า ท่าที่มีการหักเลี้ยวแบบทันที อันนี้จะส่งผลต่อทั้งเข่าและหลังค่อนข้างเยอะ ถ้าเมื่อไหร่ก็ตามที่เราย่อเข่าแล้วมีอาการเจ็บ หรือว่าสควอทแล้วมีอาการเจ็บเข่าแล้วยังฝืนเล่นต่อ อันนี้แหละมันจะทำให้การบาดเจ็บมันสะสมและเป็นมากขึ้น ทีนี้ผิวข้อจะเริ่มถูกทำร้าย ดังนั้นถ้ามันเริ่มมีอาการเตือนคือ ข้อขัดๆ เจ็บๆ อาการเสียวในเข่าก็ควรจะพัก ไม่ใช้งานซ้ำๆ และถ้าไม่ดีขึ้นก็ควรจะปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจเช็คสุขภาพเส้นเอ็น ตัวข้อ ก่อนที่จะเป็นมากขึ้น แล้วถ้าเราชะลอการอักเสบการเสื่อมของข้อได้ อนาคตเราก็จะไม่เกิดปัญหาผิวข้อ แต่ถ้าเราปล่อยไปเรื่อยๆ จนผิวข้อมันเสื่อม การจะเอากลับมามันก็ยาก
3. เมื่อจะล้ม…ให้ใช้กล้ามเนื้อหนาๆ รับแรงกระแทก
เราถามคุณหมอว่า พวกโปรเขามักบอกว่า ให้ล้มแบบเอาหลังม้วนลงกลิ้งไปกับพื้นเลย จริงไหมคะ คุณหมอบอกว่า “จริงๆ แล้วกีฬาทุกประเภท จะสอนให้เราล้มโดยการม้วนตัว เก็บคอ งอเข่า แต่ในการล้มโดยทั่วไปคนเรามักจะเอามือยันพื้น ซึ่งทำให้เกิดการบาดเจ็บข้อมือ แขน ศอก ดังนั้นการล้มที่จะลดการบาดเจ็บของข้อต่อและกระดูกได้มากที่สุดคือเอาส่วนที่มีกล้ามเนื้อที่ใหญ่ที่สุดลงพื้น เช่น ม้วนตัวเอาข้างลำตัวลง เอาข้างไหล่เอาหลังแขนลง ที่ต้องเอาส่วนที่มีกล้ามเนื้อลงเพราะความหนาของกล้ามเนื้อมันจะดูดซับและกระจายแรงกระแทกได้ดีกว่า และช่วยโพรเทคกระดูก และที่ต้องม้วนหรือทวิสท์ตัวเมื่อล้มลงก็เพราะ ถ้าเราลงตรงๆ มันจะแรง แต่ถ้าเราลงแล้วม้วนตัวหน่อย แรงมันจะถูกถ่ายกระจายไปส่วนอื่นๆ ก็จะเบาลง”
สุดท้ายเลย ก็ไม่อยากจะพูดปากเปียกปากแฉะแต่ก็ต้องพูด ว่าจะเล่นกีฬาเอ็กซ์คชตรีมยังไงก็ควรต้องใส่อุปกรณ์เซฟตี้ป้องกันการบาดเจ็บ
ส่วนใครที่เล่น Surfskate ไปแล้วเริ่มมีอาการปวดเข่า ปวดขา ปวดเท้า แบบข้างต้น ลองไปตรวจเช็คสุขภาพข้อเข่า
เราว่าโปรแกรมนี้น่าสนใจ โปรแกรมตรวจภาวะข้อเข่าเสื่อมเบื้องต้น สำหรับผู้ที่เริ่มมีอาการเข่าฝืดตึง หรือออกกำลังกายผิดวิธี ลองไปเช็คเบื้องต้นกันดู
