อาชีพการเลี้ยงโคนมในประเทศไทย เกิดจากสายพระเนตรอันกว้างไกลของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ครั้งเสด็จประพาสทวีปยุโรป ที่ประเทศเดนมาร์ก เมื่อปี พ.ศ. 2503 ทรงให้ความสนพระทัยเกี่ยวกับกิจการการเลี้ยงโคนมของชาวเดนมาร์กเป็นอย่างมาก เพราะทรงตระหนักว่า “นม” มีคุณค่าทางอาหารสูงและเป็นประโยชน์ต่อร่างกายมนุษย์ อีกทั้งการเลี้ยงโคนมจะช่วยให้เกษตรกรชาวไทยมีอาชีพที่มั่นคงดังพระราชดำรัสตอนหนึ่งที่ว่า “การเลี้ยงโคนมก็เป็นอาชีพที่ดีสำหรับคนไทย เหมาะกับประเทศ และถ้าใช้หลักวิชาที่เหมาะสม ก็จะทำให้มีความเจริญและมีรายได้ดี”
หลังจากนั้น จึงเริ่มส่งเสริมการเลี้ยงโคนมในประเทศไทยขึ้น จากความร่วมมือของประเทศเดนมาร์กที่ได้ส่งนักวิชาการเข้ามาช่วยเหลือ และได้จัดตั้งเป็น “ฟาร์มโคนมไทย-เดนมาร์ก” ขึ้นที่อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี ในปี พ.ศ. 2505 นับเป็นกิจการฟาร์มโคนมแห่งแรกในประเทศไทย ซึ่งพัฒนาต่อยอดจนมาถึงปัจจุบัน กลายเป็นอาชีพที่สร้างรายได้ให้เกษตรกรในประเทศจำนวนมาก ทำให้ปัจจุบัน เรามีนมโคแท้จากโครงการพระราชดำริ ให้เลือกบริโภคเพื่อสุขภาพอยู่มากมายหลายยี่ห้อ อย่างเช่น นมไทย-เดนมาร์ก, นมยู.เอช.ที. สวนจิตรลดา, นมหนองโพ, นมสดชั่งหัวมัน ตามพระราชดำริ และนมอัดเม็ดสวนจิตรลดา
หนึ่งในเรื่องราวดีๆ ของอาชีพพระราชทานนั่นก็คือ “การเลี้ยงโคนม” ในปัจจุบัน ผมได้ทราบข่าวดีจาก อ้ายดินดำ นายวิเชียร มุสิกา เล่าให้ฟังว่า ที่สกลนครก็มีการแปรรูปนมในโครงการตามพระราชดำริ ในนามของนมวาริช
“ที่มาที่ไปเป็นอย่างไรครับอ้ายดินดำ”
“เป็นการวิจัยในโครงการ พัฒนาผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาด และพัฒนาระบบบริหารจัดการของสหกรณ์วาริชภูมิ จำกัดครับ”
“แสดงว่ามีหลายหน่วยงาน”
“สามประสานครับ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร ร่วมกับสำนักงานสหกรณ์จังหวัดสกลนคร และสหกรณ์โคนมวาริชภูมิ จำกัด”
“เรียกว่ามีทั้งหน่วยงานและทีมวิจัยพร้อม”
“ใช่ครับ เราต้องตอบโจทย์ให้ผู้บริโภคซึมซับกับแบรนด์ที่เป็นผลิตภัณฑ์จากท้องถิ่นอย่างแท้จริง ใช้วัตถุดิบจากท้องถิ่น จะเรียกว่า นม UHT ตราวาริช คือนมของสกลนคร เพื่อคนสกลนครและพี่น้องผู้บริโภคทั่วประเทศ”
“มีข้อมูลและรายละเอียดอื่นอีกไหมครับ”
“มีครับ เดี๋ยวผมส่งให้”
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร สำนักงานสหกรณ์จังหวัดสกลนคร และสหกรณ์โคนมวาริชภูมิ จำกัด ได้เล็งเห็นถึงจุดแข็งของนม UHT ตราวาริช ซึ่งเป็นนมโครงการตามพระราชดำริ เป็นนมโคแท้ 100 เปอร์เซ็นต์ มีคุณภาพสูง มีกระบวนการผลิตที่ได้มาตรฐานจากหัวใจชาวเกษตรกรสหกรณ์โคนมวาริชภูมิ ซึ่งมีโอกาสทางการตลาดสูง แต่ที่ผ่านมาผลิตภัณฑ์ของนมวาริช ยังขาดความหลากหลาย คือมีรสชาติเดียวคือนมรสจืดและบรรจุภัณฑ์ไม่ดึงดูดความสนใจของผู้บริโภคเท่าที่ควร ทางมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร สำนักงานสหกรณ์จังหวัดสกลนคร และสหกรณ์โคนมวาริชภูมิ จำกัด จึงได้ร่วมมือกันที่จะพัฒนารสชาติใหม่กับ นม UHT ตราวาริช โดยขอรับงบประมาณสนับสนุนจาก กองทุน FTA กรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์เพื่อมาดำเนินการพัฒนาภายใต้โครงการ “พัฒนาผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาดและพัฒนาระบบบริหารจัดการของสหกรณ์วาริชภูมิ จำกัด” ผลการดำเนินโครงการดังกล่าวนม UHT ตราวาริช ได้มีรสชาติใหม่ออกมา ซึ่งเป็นรสชาติที่เป็นอัตลักษณ์ และรสชาติที่ชื่นชอบของตลาด ได้แก่ นมรสหมากเม่า เป็นนม UHT ที่มีสีม่วง ผลิตจากส่วนผสมของหมากเม่า ซึ่งผลไม้ที่เป็นอัตลักษณ์ของจังหวัดสกลนคร นมรสแคนตาลูป เป็นนม UHT ที่มีความหอม หวาน จากฟาร์มของชาวสกลนคร นมรสหวาน และรสช็อกโกแลต ซึ่งเป็นรสชาติยอดนิยมที่ได้จากการสำรวจตลาดในโมเดิร์น
ซึ่งทั้ง 4 รสชาตินี้ อยู่ในระหว่างการทดสอบตลาดและทดลองจำหน่ายในโมเดิร์น เพื่อหาศึกษาข้อมูลในการวางจำหน่ายต่อไปในอนาคต
ในส่วนของผู้วิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์ประกอบด้วย
– ดร. รุ่งกานต์ บุญนาถกร อาจารย์ประจำภาควิชาเทคโนโลยีการอาหาร คณะทรัพยากรธรรมชาติและอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร หัวหน้าทีม
– นายสธยา ผาลลาพัง ผู้ช่วยทีมวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์
– นายวิเชียร มุสิกา ผู้ช่วยทีมวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์
“ขณะนี้ ทิศทางของผู้บริโภคตอบรับดีไหมครับ”
“ดีมากขึ้นครับ เพราะก่อนนั้นมีเพียงนมรสจืดซึ่งไม่สอดคล้องกับความต้องการของผู้บริโภคมากนัก แต่ปัจจุบัน มีรสหมากเม่า แคนตาลูป รสหวาน และช็อกโกแลต ทำให้มีทางเลือกในรสชาติมากขึ้น”
“หมากเม่า ที่เปรี้ยวๆ ใช่ไหมครับ”
“ใช่ครับ เราใช้หมากเม่าของสกลนคร แคนตาลูปก็เป็นผลผลิตจากฟาร์มจากสกลนคร จึงเป็นความภูมิใจของพี่น้องชาวสกลนครอย่างแท้จริง ดื่มนมตราวาริช เท่ากับได้สัมผัสอรรถรสของวัฒนธรรมชาวสกลนคร ประมาณนั้นเลยครับ”
“ช่องทางการตลาดเป็นอย่างไรครับ”
“ขณะนี้ เรากำลังทดลองตลาดทั่วประเทศครับ”
“หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติม ติดต่อได้ที่ไหนครับ”
“ที่อาจารย์ดอกเตอร์รุ่งกานต์เลยครับ (089) 711-5342 ยินดีและขอบคุณครับ”
“ขอบคุณครับ”
“ผมฝากอีกเรื่องนะครับ สกลนครมีผ้าครามที่สวยงามน่าใช้มากๆ ครับ หากสนใจผมจะพาชมถึงที่เลยครับ
“ได้เลยครับ เดี๋ยวนำเสนอเรื่องผ้าครามอีกสักตอน ขอบคุณครับ”
