ผู้เชี่ยวชาญ โต้โซเชียล ยันคลิป 'พ่อปู่บาทา' ชี้ไม่ได้ 'อมนิ้วเท้า' แต่เป็นการแสดงความเคารพ

จากเหตุการณ์ที่โลกโซเชียลได้แชร์คลิปของบุคคลที่อ้างตัวว่าเป็น พ่อปู่บาทา ซึ่งสามารถรักษาได้ทุกโรค ด้วยการให้ลูกศิษย์และผู้ป่วย อมดูดและดมหัวแม่เท้า พร้อมกับบริการเจิมหน้าผากและศรีษะด้วยเท้าอันศักดิ์สิทธิ์ นั้นล่าสุดเมื่อวันที่ 19 สิงหาคม 2561 นายกรกิจ ดิษฐาน ผู้เชี่ยวชาญประวัติศาสตร์เอเชียตะวันออก และนักเขียนอิสระ ได้โพสต์ข้อความผ่านทางเฟซบุ๊กส่วนตัวkornkit Disthan โดยระบุว่า คลิปดังกล่าวที่มีการแอบอ้างนั้นไม่ได้เป็นอย่างที่คนในโลกออนไลน์คิด ทั้งยังบอกว่าคนในคลิปไม่ใช่คนทรง หรือพ่อปู่อะไรทั้งนั้น และเหตุการณ์ดังกล่าวยังไม่ได้เกิดขึ้นที่เมืองไทยอีกด้วย แต่เป็นพิธีพราหมณ์ที่บาหลี ซึ่งนับถือศาสนาพราหมณ์ โดยภาพที่เห็นคือหัวหน้าพราหมณ์ (สวมมกุฏ) นั่งบนบัลลังก์ให้ศิษย์ล้างเท้าให้ ผู้หญิงจะล้างด้วยผ้าขาวเฉยๆ ผู้ชายจะล้างแล้วจูบที่เท้า ไม่ใช่อม คาดว่าพิธีนี้เป็นการแสดงความเคารพอาจารย์อย่างสุดซึ้ง เรียกว่า เซอมบะห (Sembah) คือการแสดงความเคารพครั้งแล้วครั้งเล่าต่ออาจารย์ เพื่อถวายตัวเป็นศิษย์ จากนั้นอาจารย์จะมอบเครื่องรับรองกับถ่ายทอดวิชาให้เป็นการเฉพาะ

นอกจากนี้ นายกรกิจ ยังบอกอีกว่า…

เรื่องนี้มีเขียนไว้ในหนังสือ Island of Bali โดย Miguel Covarrubias ซึ่งเป็นหนังสือที่ผมชอบมากๆ ติดตัวมาหลายปีแล้ว พราหมณ์บาหลีจะใส่ใจเท้ามาก พอตะวันพลบเสร็จกิจแล้วจะล้างเท้าด้วยน้ำปรุงดอกไม้ทุกวัน สะอาดกว่าเท้าบางคนอีก

อนึ่ง พราหมณ์ในภาษาบาหลีเรียกว่า ปาดันดะ (Pada-n-da) หรือปาทันทะ แปลว่า “ตีน” หรือเท้า หมายถึงลัทธิบูชาเท้าพระอาจารย์เทียบกับเท้าพระศิวะ หรือศิวปาท (ดูใน Religion in Bali ของ Christiaan Hooykaas หน้า 13)

การล้างตีนและจูบตีนอาจารย์เป็นเรื่องปกติในศาสนาพราหมณ์ที่อินเดียก็ยังทำอยู่ ในศาสนาคริสต์บาทหลวงหรือแม้แต่สมเด็จพระสันตปาปา รวมถึงอธิราชในยุโรปก็ยังมักล้างเท้าและจูบเท้าคนทุกข์ยาก แบบที่พระเยซูเคยล้างเท้าและจูบเท้าสาวก แสดงความถ่อมพระองค์

สื่อบางรายเน้นขายคลิปไม่ขายความจริง คนก็เชื่อกันเพราะมันที่จะด่า น่าเศร้าใจ