เซ็งตัวเอง ทำไงดี? - ดังตฤณ

อาการเซ็งตัวเอง

สะท้อนความคิดชนิดทำร้ายตัวเอง

ไม่ใช่เรื่องดี และลุกลามได้

หากไม่ตัดไฟแต่ต้นลม

อาการเซ็งตัวเองแบ่งได้เป็น ๓ ระดับใหญ่ๆ

เรียงจากธรรมดาไปถึงหนักหนาสาหัส ได้แก่

หนึ่ง เซ็งที่ทำไม่ได้ดี

เช่น วันก่อนเคยทำสำเร็จ 

วันนี้กลับล้มเหลวไม่เป็นท่า

ปีก่อนเคยชนะขาดลอย 

ปีนี้กลับแพ้หลุดลุ่ย

อารมณ์เซ็งระดับนี้

แค่ตั้งใจทำคราวหน้าให้ดีขึ้น

ก็หายเซ็งได้ไม่ยาก

เพราะรู้อยู่กับตัวว่า

ของอะไรเคยทำได้

เดี๋ยวก็ต้องทำได้อีก

สอง คือ เซ็งที่เอาดีไม่เคยได้

เช่น อยากรวยร้อยล้าน 

แต่ทำมาหลายปี เพิ่งมีเงินเก็บไม่กี่หมื่น

ถ้าจะมีหลักแสนหลักล้านก็คือหนี้

หรืออยากเอาชนะคนคนหนึ่งให้ได้

แต่แอบเข็นตัวเองนานแค่ไหน

ก็ไม่เคยมีสิทธิ์แม้เทียบชั้น ยังห่างกันลิบโลก

อารมณ์เซ็งระดับนี้

ก่ออารมณ์เลื่อนลอย

เพราะเป้าหมายไม่ชัด

ไม่รู้ว่าจะไปให้ถึงเป้าอย่างไร

ไม่ทราบว่าชาตินี้จะถึงไหม

ทางที่ดี คือ รู้จักแยกชิ้นส่วนเป้าออกเป็นขั้นบันได

ยิ่งซอยได้มากขั้นเท่าไร

ยิ่งรู้สึกง่ายและเป็นไปได้จริงขึ้นเท่านั้น

เช่น แทนการตั้งเป้ากระโดดไปรวยร้อยล้านพรุ่งนี้

ให้ตั้งเป้ามีหลักแสนในปีหน้า

ซึ่งถ้าตีเป้าแรกแตกได้

ก็เท่ากับไปยืนอยู่บันไดขั้นที่หนึ่ง

บันไดขั้นที่หนึ่งจะช่วยให้เกิดมุมมองใหม่ไปเองว่า

จะก้าวขึ้นสู่ขั้นที่สองได้อย่างไร

การขึ้นแต่ละขั้นบันไดได้สำเร็จ

และการมีใจจดจ่อกับบันไดขั้นต่อไป

จะเป็นพลังความกระตือรือร้น

มาแทนที่ความเซ็งตัวเองเป็นปลิดทิ้ง

สาม คือ เซ็งกับการเป็นอย่างที่เป็น

ข้อนี้สาหัสสุด

เพราะไม่ว่าจะทำอะไรได้หรือไม่ได้

ไม่ว่าจะแพ้หรือชนะสักเท่าไร

ไม่ว่าจะรวยแล้วกี่ร้อยกี่พันล้าน

ความเซ็งตัวเองจะยังคงเกาะกุมจิตใจไม่หลุด

สะดุดคำถามขึ้นมาเรื่อยๆว่า

ทำไมไม่สนุกกับชีวิตเหมือนเมื่อก่อน?

ทำไมไม่อยากไปโน่นไปนี่อย่างเคย?

ทำไมไม่อยากคุยกับใครสักคน?

หรือเกิดความเหนื่อยหน่าย สงสัยขึ้นมาว่า

จะมีอะไรไปทำไม?

จะเหนื่อยอย่างที่เหนื่อยไปถึงไหน?

จะต้องงุนงงเคว้งคว้างอย่างนี้ไปจนตายหรือ?

ถ้าคุณเป็นประเภทนี้

สิ่งที่ต้องทำเป็นอันดับแรก

ไม่ใช่ทำเรื่องข้างนอก

แต่ต้องทำเรื่องข้างในให้จบ

นับเริ่มจากถามตัวเองให้โดนๆว่า

ทำอย่างไรจะรู้สึกดีกับตัวเองได้?

บอกตัวเองว่า

คนที่รู้สึกไม่ดีกับตัวเองเท่านั้น

ที่ทำร้ายตัวเองได้เพียงด้วยความคิด

ฉะนั้น ถ้าจะเลิกทำร้ายตัวเอง

ก็ต้องเริ่มจากความคิดนั่นเอง

อย่างที่เรียกหนามยอกเอาหนามบ่ง

ความคิดของมนุษย์เป็นสิ่งที่มีโครงสร้างซับซ้อน

เพื่ออ่านความคิดของตัวเองให้ออกง่ายๆ

คุณต้องเริ่มจากความเข้าใจขั้นเบสิก

คือ ถ้าเวลาส่วนใหญ่เป็นทุกข์

คุณจะรู้สึกไม่ดีกับตัวเอง

และเมื่อรู้สึกไม่ดีกับตัวเอง

สมองจะผลิตความคิดแย่ๆ

ออกมากระหน่ำซ้ำเติมตัวเองไม่เลิก

โดยย่นย่อที่สุด เมื่อจับจุดถูกว่า

ชนวนความคิดไม่ดี

เริ่มต้นมาจากความรู้สึกไม่ดี

โจทย์จึงเป็นว่า จะทำยังไงให้รู้สึกดีขึ้น

ซึ่งแน่นอน ไม่ใช่คำปลอบหรือคำเชียร์

เพราะถ้อยคำดีๆ ทำให้สมองโล่งขึ้นแป๊บๆ

แต่หัวใจยังอุดตัน

แค่ถ้อยคำลมๆแล้งๆไม่อาจช่วยทะลวงทิ้งได้

นี่คือกฎตายตัว

ความรู้สึกดีๆ ที่จะอยู่ในหัวใจได้ยั่งยืน

เกิดจากการลงมือทำบางสิ่งให้เกิดขึ้น

และสิ่งนั้นคลิกกับหัวใจของคุณมากพอ

ที่คุณจะนึกขอบคุณตัวเอง

ที่ทำให้มันเกิดขึ้น

แต่ละคนมีสิ่งที่คลิกกับหัวใจตัวเองต่างกัน

บางคนต้องเป็นเจ้าพ่อหรือเจ้าแม่เท่านั้น

ชีวิตถึงจะสดชื่น หัวใจเบ่งบานขึ้นมาได้

ขณะที่บางคน แค่มีเวลาสวดมนต์ในห้องพระก็โอแล้ว

หรือบางคน ได้ทำตนเป็นประโยชน์

เลี้ยงข้าวน้องแมวน้องหมาตามถนน

เห็นพวกมันกระดิกหางดีใจ 

อิ่มอร่อย รอดตายไปอีกมื้อ

อารมณ์เซ็งตัวเองก็ปลาสนาการไปจนสิ้น

เรื่องของเรื่อง คือ ตอนอยู่ในอารมณ์เซ็งตัวเอง

อย่าหยุดนิ่ง อย่าจมจ่อม

ให้ออกไปทำบางสิ่งที่เคยได้ผล

เคยทำให้หัวใจของคุณยิ้มออก

ถ้าทำเรื่องหนึ่งไม่ได้ผล

อย่าหยุด ให้หาอะไรทำอีกเรื่อง

หากทำแล้วปรากฏว่าไม่ใช่อีก

อย่าหยุด ให้ตั้งความเชื่อไว้ว่า

ถ้าหาไปเรื่อยๆ ในที่สุดต้องเจอ

ซึ่งอาจหมายถึงการค้นพบตัวจริงของตัวเอง

เพราะหลายคนที่ค้นพบตัวจริงของตัวเองได้

ก็เพราะเซ็งตัวเองจนทนไม่ไหว

ในวันก่อนๆหน้านั้นนั่นแหละ!