วันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ : องค์การบริหารสโมสรนิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ออกแถลงการณ์กรณีอุ้มหาย "วันเฉลิม" ขอประณามและต่อต้านการกระทำอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน
จากกรณีการอุ้มหายนาย วันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2563 ณ กรุงพนมเปญ ประเทศกัมพูชา ซึ่งเป็นผู้ลี้ภัยทางการเมืองจากกรณีการอนุมัติหมายจับบุคคลที่ไม่มารายงานตัวตามคำสั่ง คสช. ที่ 44/2557 โดยศาลทหาร ก่อให้เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์ต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างกว้างขวาง ดังปรากฏว่า บนโลกโซเชียลได้มีการติด #Saveวันเฉลิม จนกลายเป็นประเด็นที่ได้รับการพูดถึงเป็นอันดับหนึ่งอย่างรวดเร็วนั้น
ต่อประเด็นข้างต้น ได้มีหลักกฎหมายที่เกี่ยวข้องจากอนุสัญญาคุ้มครองบุคคลทุกคนจากการถูกบังคับให้สูญหาย (International Convention for the Protection of All Persons from Enforced Disappearance) ที่ได้ให้ความหมายของการบังคับบุคคลให้สูญหาย หรือ “การอุ้มหาย” ว่าหมายถึง “การจับกุม การคุมขัง การลักพาตัว หรือ การลิดรอนเสรีภาพรูปแบบอื่น ที่กระทำโดยเจ้าหน้าที่ของรัฐหรือโดยบุคคลหรือกลุ่มบุคคลที่กระทำการภายใต้อำนาจหรือการสนับสนุนหรือการยอมรับจากรัฐ ตามด้วยการปฏิเสธไม่รับรู้การลิดรอนเสรีภาพดังกล่าว หรือโดยการปกปิดชะตากรรมหรือที่อยู่ของผู้สูญหาย ทำให้ผู้สูญหายอยู่นอกการคุ้มกันของกฎหมาย”
อนึ่ง แม้ไทยจะมิได้เข้าร่วมเป็นรัฐภาคี แต่ก็ได้มีการลงนามในอนุสัญญาดังกล่าวไปแล้วมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2555 อันถือเป็นการแสดงเจตนารมณ์ของไทยที่มีความตั้งใจจริงในการส่งเสริม ปกป้อง และคุ้มครอง ตลอดจนใส่ใจต่อปัญหาการอุ้มหาย อีกทั้งตามกฎหมายภายในและพันธกรณีระหว่างประเทศที่ไทยมีอยู่ ได้แก่ มาตรา 28 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ข้อ 3 ของปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน (Universal Declaration of Human Rights) และข้อ 6 ของกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง (International Covenant on Civil and Political Rights) นั้น ต่างก็ได้รับรองสิทธิขั้นพื้นฐานที่มนุษย์ทุกคนมีมาตั้งแต่กำเนิด
กล่าวคือ “สิทธิในชีวิต” ซึ่งมีความสำคัญในฐานะที่เป็นจุดเริ่มต้นของการกำเนิดสิทธิทั้งปวง และเป็นสิ่งที่รัฐไม่อาจปฏิเสธถึงความมีอยู่ของสิทธิดังกล่าวได้ จึงทำให้รัฐมีหน้าที่ในการปกป้องสิทธิของประชาชนจากการละเมิดของบุคคลอื่น โดยเฉพาะหากการละเมิดนั้นตั้งอยู่บนความเคลือบแคลงสงสัยของประชาชนว่าเป็นการกระทำของรัฐแล้ว รัฐยิ่งจะต้องมีท่าทีที่ชัดเจนต่อกรณีดังกล่าวโดยเร็ว ทั้งนี้ เพื่อให้สามารถนำไปสู่กระบวนการเยียวยาได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ด้วยเหตุนี้ องค์การบริหารสโมสรนิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (อบจ.) จึงขอประณามกรณีการอุ้มหายนายวันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ และขอเรียกร้องให้รัฐบาลมีท่าทีที่ชัดเจนต่อกรณีดังกล่าวโดยเร็ว อบจ. หวังเป็นอย่างยิ่งว่า ท่าทีของรัฐบาลในครั้งนี้จะเป็นบรรทัดฐานสำคัญสำหรับการส่งเสริม ปกป้อง และคุ้มครองสิทธิในชีวิต และสิทธิขั้นพื้นฐานด้านอื่น ๆ ของประชาชน อันจะเป็นการยกระดับมาตรฐานด้านสิทธิมนุษยชนของไทยให้ทัดเทียมกับมาตรฐานสากลต่อไป
ก่อนนี้ คณะกรรมการนักศึกษาคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้ออกแถลงการณ์ต่อกรณีการหายตัวของวันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ โดยประณามและต่อต้านการกระทำอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนดังกล่าวด้วยเช่นกัน
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า "เดวิด กริฟฟิท" ผู้อำนวยการสำนักงานเลขาธิการ แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล แถลงว่า ทางการกัมพูชาต้องเร่งสืบสวนต่อข้อกล่าวหาที่ว่า วันเฉลิมถูกลักพาตัว และต้องสืบให้ทราบว่าเขาอยู่ที่ใด ส่วนทางการไทยต้องยืนยันว่าวันเฉลิมถูกจับตามคำร้องขอของตนหรือไม่
“จนกว่าจะมีข้อมูลที่ชัดเจนกว่านี้ ทางการกัมพูชาต้องดำเนินการเรื่องนี้โดยด่วนที่สุด หากพบตัวเขา ต้องไม่ส่งตัวกลับประเทศไทย เนื่องจากเสี่ยงที่จะถูกประหัตประหาร"
อย่างไรก็ตาม หากวันเฉลิมถูกควบคุมตัวอยู่ ทางการกัมพูชาต้องยืนยันว่า เขาอยู่ในการควบคุมของทหารหรือตำรวจ หากเขาอยู่ภายใต้การควบคุมตัวของรัฐ เราขอให้ทางการประกันว่า ได้มีการควบคุมตัวเขาในสถานที่ควบคุมตัวอย่างเป็นทางการ และอนุญาตให้เขาสามารถติดต่อทนายความอิสระ เข้าถึงบริการทางการแพทย์และติดต่อครอบครัวได้ทันที
“นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่พลเมืองไทยหายตัวไป หลังแสดงความเห็นทางการเมือง วันเฉลิมมักแสดงความเห็นผ่านโซเชียลมีเดีย การหายตัวไปอย่างกะทันหันของเขาในเหตุการณ์ที่รุนแรง เป็นเรื่องที่น่าตกใจอย่างยิ่ง”
ทั้งนี้ แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ยังไล่เรียงข้อมูลพื้นฐาน จากกรณีดังกล่าวไว้ ดังนี้
"วันเฉลิม" นักกิจกรรมจากไทยในวัย 37 ปี อยู่ระหว่างลี้ภัยในกัมพูชา เพื่อนคนหนึ่งให้ข้อมูลว่า เขาถูกลักพาตัวเมื่อวันที่ 4 มิถุนายน หลังจากพูดคุยกับเขาทางโทรศัพท์ในเวลา 17.54 น. ช่วงที่วันเฉลิมลงมาจากห้องเพื่อซื้ออาหาร
เพื่อนของเขาบอกว่า การพูดคุยทางโทรศัพท์ยุติลงอย่างกระทันหัน โดยวันเฉลิมพูดเพียงว่า “หายใจไม่ออก” เมื่อเพื่อนโทรศัพท์ไปสอบถามที่อพาร์ทเมนท์อีก 30 นาทีต่อมา มีรายงานว่าพบกล้องวงจรปิดแสดงภาพรถยนต์เก๋งฮอนด้าไฮแลนเดอร์ ขับออกจากด้านนอกคอนโดมิเนียม โดยยังไม่ทราบว่าเขาอยู่ที่ใด
ในเฟซบุ๊กของวันเฉลิม ระบุว่า เขาอยู่ระหว่างลี้ภัยเนื่องจากสนับสนุนประชาธิปไตย ทางการไทยได้ฟ้องคดีต่อเขา ส่วนใหญ่ตั้งแต่ปี 2561 เป็นความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดทางคอมพิวเตอร์ เขาถูกกล่าวหาว่าโพสต์ข้อความต่อต้านรัฐบาลในเฟซบุ๊กเพจ "กูต้องได้ 100 ล้านจากทักษิณแน่ ๆ"
มีรายงานว่า ทางการไทยขอให้ทางการกัมพูชาส่งตัวเขาเป็นผู้ร้ายข้ามแดนในขณะนั้น ทั้งยังฟ้องคดีต่อเขาเนื่องจากเขาไม่มารายงานตัวตามประกาศในปี 2557 ซึ่งนักกิจกรรมและนักการเมืองหลายคนได้รับคำสั่งให้มารายงานตัว หลังการทำรัฐประหารในเดือนพฤษภาคมของปีนั้น
ก่อนจะลี้ภัย วันเฉลิมทำงานเป็นเยาวชนนักเคลื่อนไหวด้านเอชไอวี เป็นผู้ดูแลงานภาคสนามด้านเอชไอวีของสมาคมฟ้าสีรุ้งแห่งประเทศไทย
ทางการไทยได้ร้องขอมาเป็นเวลานาน ให้ประเทศเพื่อนบ้านส่งตัวนักกิจกรรมจากไทยเป็นผู้ร้ายข้ามแดน แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนลกังวลกับความปลอดภัยของผู้ลี้ภัยชาวไทยในประเทศเพื่อนบ้าน ซึ่งทางการไทยขอให้ส่งตัวกลับมา
กูณฑ ์เมฆะเทวะ ทำไมล่ะกับไอ้คนเห็นต่างส่วนน้อยที่ทำให้คนส่วนใหญ่ต้องรำคาญเดือดร้อน มันวิเศษยังไง
อยู่บ้านเขา เขาบอกให้อยู่เงียบๆ ก็ไม่ฟัง แม่งแหกปากกวนตีนเขาไปทั่ว
สิทธิเหรอ สิทธิห่าอะไรที่ระรานให้คนอื่นเดือดร้อน
ให้องค์กรสิทธิสัตว์มันปั่นยุแยงให้แตกแยกเข้า อาศัยแดกเงินกับมัน
07 มิ.ย. 2563 เวลา 02.08 น.
ข่าวอุ้มจริงหรือเปล่ายังไม่รู้เลย ให้ทางกัมพูชา ยืนยันก่อนดีไหม วิเคราะห์ข้อมูลก่อนดีไหม เด็กๆอย่าใจร้อนนะ เรื่องเพี้ยนมามันจะเสื่อมนะครับ. เด็กที่ว่าถูกอุ้ม มีความสำคัญหรือบทบาทสำคัญ แค่ไหนที่ถึงกับจะต้องอุ้มให้หาย
07 มิ.ย. 2563 เวลา 02.10 น.
kunkanit ใครอุ้มคะ. รู้แล้วหรือว่าเขาอุ้ม ออกมาโวยวายกันจัง แล้วเขาอุ้มกันที่ไหนคะ. ตั้งสติกันบ้างนะคะ อย่าป่วนโดยไม่มีเหตุผล คนหายเราก็ไปแจ้งเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องซิคะ ถ้าเขาเฉยเราค่อยแฉ
07 มิ.ย. 2563 เวลา 02.02 น.
AJ14 ใช้สติปัญญาหน่อยครับ อย่าทำด้วยอคติ
07 มิ.ย. 2563 เวลา 02.15 น.
kamolBMSUKHOTHAI2 คิดได้ไง ไปเขมร
07 มิ.ย. 2563 เวลา 02.13 น.
ดูทั้งหมด