เปิดสาเหตุแม่สายน้ำท่วมซ้ำซาก! เกิดจากไฟป่า-ฝุ่นขี้เถ้า

เปิดสาเหตุแม่สายน้ำท่วมซ้ำซาก! เกิดจากไฟป่า-ฝุ่นขี้เถ้า

วันที่ 11 ก.ย.2567 เพจฝ่าฝุ่น โพสต์ข้อมูลน้ำท่วมซ้ำซาก ของ อ.แม่สาย จ.เชียงราย ว่า สันปันน้ำ (watershed) ของแม่น้ำแม่สาย

ปกติแล้วฝนตกในพื้นที่นี้มากทีไร อ.แม่สายก็ท่วมทุกที แต่ปีนี้ฝนอาจจะมากหน่อยภายใน 24 ชม. ข้อมูลจากมาตรที่ใกล้ที่สุดจาก อช ถ้ำหลวงเขานางนอนใกล้เคียงพบว่า ปริมาณฝน 24 ชม. อยู่ที่ 221 มม. ถือว่ามากทีเดียว

เพื่อให้เข้าใจถึงน้ำไหลหลาก ที่ อ.แม่สาย จ.เชียงราย เราสามารถดูแผนที่ความสูงต่ำของพื้นที่และสันปันน้ำได้

อ.แม่สาย-ท่าขี้เหล็ก นั้น เป็นพื้นที่ที่ตั้งอยู่ปากทางออกจาก น แม่สาย ที่รวบรวมน้ำมาจากเทือกเขาขนาดใหญ่ด้านตะวันตกของตัวอำเภอในประเทศพม่า ถือได้ว่าเป็นพื้นที่รับน้ำขนาดมหาศาลและมีระดับความสูงกว่าอำเภอแม่สายราว 200 ม. ยาวประมาณ 50 กม. หรือเฉลี่ยความชัน 1:250 สำหรับลำน้ำถือว่าชันทีเดียว และไม่น่าแปลกใจว่าน้ำจะหลากลงมาแบบน้ำป่า

แม่น้ำสายออกจากหุบเขาแล้วเป็นพรมแดนธรรมชาติกำหนดชายแดนไทย-พม่า จากนั้นจะแม่น้ำแม่สายจะผ่านทะเลสาบสองสามแห่งแล้วเปลี่ยนชื่อเป็นแม่น้ำรวก แล้วก็ลดระดับอย่างคดเคี้ยวก่อนไหลลงสู่ น โขง ที่สามเหลี่ยมทองคำ

พื้นที่รับน้ำของ น แม่สายนั้นเป็นหุบเขาขนาดใหญ่ ในช่วงไฟป่านั้นมีไฟมากมายทั้งหุบเขานี้ทุกปี อาจจะเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เกิดน้ำป่าได้รวดเร็วมาก จากการขาดพืชคลุมดินและผืนป่าเต็มไปด้วยชี้เถ้าจากการเผา ชี้เถ้าจะมีสมบัติคือ hydrophobic คือไม่ยอม wet กับน้ำ ทำหน้าที่เหมือนแผ่นฟิลม์กั้นไม่ให้น้ำซึมลงดินได้ง่าย

ไฟป่ากลุ่มนี้ในพม่าที่ทำให้ อ แม่สายมีมลพิษทางอากาศสูงที่สุดในประเทศไทยที่หนึ่งทุกปี ด้วยความใกล้ชิดกันแหล่งกำเนิดไฟที่อยู่ต้นลม