ในทางพระพุทธศาสนาคำว่า “หิริ” คือ ความละอายต่ออกุศล ส่วน “โอตัปปะ” คือ ความเกรงกลัวต่ออกุศล ฉะนั้นหิริโอตัปปะก็คือความละอายและเกรงกลัวต่ออกุศลทั้งปวง
การมี ‘หิริ’ ทำให้คนเรามีความละอายแก่ใจ ไม่คิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่วทั้งเรื่องเล็กเรื่องใหญ่ ทั้งต่อหน้าและลับหลังผู้อื่น เพราะมีความละอายใจต่อบาปที่จะเกิดขึ้นจนสามารถชนะใจตัวเอง หยุดความชั่วที่คิดจะกระทำได้
ส่วนการมี ‘โอตัปปะ’ ทำให้เรารู้จักเกรงกลัวต่อบาป กลัวโทษที่จะเกิดขึ้นจากการทำความชั่ว ทั้งโทษที่เกิดจากผลแห่งกรรม และโทษทางกฎหมาย ซึ่งผู้ที่มีโอตัปปะมักจะเป็นผู้เข้าใจในกฎแห่งกรรม เชื่อว่าทำดีได้ดี ทำชั่วย่อมได้ชั่ว
ทั้งนี้ การจะมี ‘หิริโอตัปปะ’ ได้นั้น ต้องอาศัยการอบรมเลี้ยงดู สอนสั่งให้รู้จักผิดชอบชั่วดี รู้จักบาปกรรม รู้จักผลแห่งกรรมที่จะเกิดขึ้นทั้งในชาตินี้และชาติหน้า ที่สำคัญต้องรู้จักเคารพตัวเอง เคารพความถูกต้องจึงจะเกิดความละอายและเกรงกลัวต่อบาปได้
หิริและโอตัปปะถือว่าเป็นธรรมะที่สำคัญต่อการใช้ชีวิตร่วมกันในสังคม เป็นเหมือนเครื่องเตือนใจ เตือนภัยให้ระลึกไว้เสมอว่าใครก็ตามที่ไม่มีความละอายและเกรงกลัวต่อบาปย่อมจะถูกชักจูง ชักชวนไปในหนทางที่ผิดได้โดยง่าย เริ่มจากผิดน้อย กลายเป็นผิดมาก จนสามารถทำผิดร้ายแรง ทำเรื่องเลวร้ายได้ทุกอย่างเพราะไม่มีจิตสำนึกใด ๆ ให้นึกถึงบาปกรรม หรือความเดือดร้อนของผู้อื่น
การไม่มีหิริโอตัปปะเปรียบได้กับการไม่เชื่อกฎแห่งกรรม คิดว่ากรรมไม่มีจริง ยิ่งผลของกรรมที่เห็นกันตั้งแต่ชาตินี้ยิ่งไม่มีจริง แต่ถ้าลองพิจารณาดี ๆ จะรู้เลยว่ากรรมมีจริง เป็นกรรมติดจรวดที่เห็นกันตั้งแต่ชาตินี้เลยด้วย ใครทำอะไรไว้ไม่ต้องรอให้ถึงชาติหน้า บางคนรับผลกรรมกันตอนนี้ เดี๋ยวนี้เลย ดังนั้นคนเราจึงต้องละอายและเกรงกลัวต่อบาป เพราะนอกจากจะไม่ให้กรรมตามทันแล้ว ยังเป็นการอยู่ร่วมกันในสังคมอย่างปกติสุขที่สุดด้วย
Kenny2 คนเกรงใจคนอื่น เค้าเรียก"มีมารยาท" คนเกรงกลัวต่อบาป ก็จะไม่ทำบาป(เอง)โดยไม่ต้องมีใครมาบอก....เค้าก็เรียกว่า คนดีไงครับ___มันเป็นธรรมชาติของผู้ เจริญแล้วทั้งในโลกและในธรรม.....คือการ"ไม่ต้องมีใครมาบอก"...รู้เอง เป็นเอง
19 เม.ย. 2561 เวลา 13.46 น.
@... คิดว่า ถ้าคนเรามีหลักธรรมคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ที่ว่าหิริโอตัปปะอยู่ในหัวใจและนำมาใช้ควบคู่กับดำเนินชีวิต คิดว่าโลกนี้คงจะมีความสุขและน่าอยู่มากขึ้นกว่านี้.
19 เม.ย. 2561 เวลา 13.23 น.
ทรัพย์คือหิริ เป็นผู้มีความละอาย คือละอายต่อกายทุจริต วจีทุจริต มโนทุจริตละอายต่ออกุศลกรรม เรียกว่า ทรัพย์คือหิริ
ทรัพย์คือโอตตัปปะ เป็นผู้มีความกลัว คือกลัวต่อกายทุจริต วจีทุจริต มโนทุจริตกลัวต่ออกุศลกรรม เรียกว่า ทรัพย์คือโอตตัปปะ
อยู่ในทรัพย์ 7 ประการ คือ ศรัทธา ศีล หิริ โอตตัปปะ สุตะ จาคะ ปัญญา
19 เม.ย. 2561 เวลา 14.27 น.
ธนชล(โชคดี) ถ้ามีหิริโอตัปปะคงไม่เกิดฉ้อราษฎร์บังหลวง
19 เม.ย. 2561 เวลา 13.50 น.
sawat ข้าราชการไทยนกม.ที่มีอำนาจไม่มีหิริโอตัปปะ
19 เม.ย. 2561 เวลา 13.12 น.
ดูทั้งหมด