สงครามแย่งน้ำและธนาคารน้ำใต้ดิน (3)

อย่างที่เกริ่นไว้เมื่อตอนที่แล้วว่า หลักการ ธนาคารน้ำใต้ดิน หลักๆมี 2 รูปแบบครับ… คือ ระบบเปิด กับ ระบบปิด

ระบบเปิด เป็นระบบที่พยายามเก็บน้ำไว้ใต้ดิน ทะลุชั้นดินเหนียวถึงชั้นหินอุ้มน้ำที่ต่อเชื่อมกับชั้นน้ำบาดาล วิธีนี้จะเก็บน้ำได้ปริมาณมาก เพราะสามารถกระจายน้ำไปได้ทั่ว โดยไม่มีขีดจำกัด สามารถนำน้ำขึ้นมาใช้ได้จากบ่อกักเก็บและส่งน้ำหรือจากบ่อน้ำบาดาล เหมาะกับพื้นที่เกษตรกรรม เนื่องจากสามารถสูบน้ำจากบ่อมาใช้ได้โดยไม่หมด เมื่อปริมาณน้ำลดลง น้ำจากใต้ดินก็จะซึมซับกลับเข้ามาเติมเต็มปริมาณน้ำในบ่อให้มีน้ำอย่างสม่ำเสมอ มีเป้าหมายในการแก้ไขปัญหาขาดแคลนน้ำ แก้ปัญหาน้ำท่วมและน้ำเค็ม

วิธีการทำธนาคารน้ำใต้ดินระบบเปิด คือ การขุดบ่อน้ำหรือสระน้ำให้ได้ความลึกทะลุผ่านชั้นดินเหนียวถึงชั้นหินอุ้มน้ำ เพื่อให้หินอุ้มน้ำสามารถดูดซับน้ำลงสู่ชั้นใต้ดิน

ขนาดของบ่อจะขึ้นอยู่กับความเหมาะสมกับสภาพพื้นที่ และลักษณะการใช้ประโยชน์ของน้ำจากบ่อ ระดับความลึกของการขุดบ่อในแต่ละพื้นที่จะไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับสภาพดินและชั้นหิน ซึ่งโดยหลักการให้เป็นไปตามหลักอุทกธรณีวิทยา แต่ต้องขุดลึกให้ถึงชั้นหินอุ้มน้ำ

จากการพูดคุยกับ เสธ.โบ พล.ท.อรรถพร โบสุวรรณ บอกว่า เงื่อนไขสำคัญของการทำธนาคารน้ำใต้ดินแบบเปิด ตามหลักการที่ หลวงพ่อสมาน สิริปัญโญ ประธานสถาบันน้ำนิเทศศาสนคุณ ท่านแนะนำก็คือ การขุดสระต้องให้มีความลาดชัน 45 องศา ปากบ่อกว้างกว่าก้นบ่อ จะช่วยให้น้ำในบ่อไหลลงสู่ก้นบ่อโดยมีแรงกดของมวลน้ำลงไปยังชั้นหินอุ้มน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ และช่วยให้น้ำไหลซึมลงสู่หินอุ้มน้ำได้อย่างรวดเร็ว การขุดบ่อระบบเปิดนี้ไม่ควรปั้นดินรอบๆบ่อ เพราะจะกีดขวางทางน้ำที่จะไหลลงสู่บ่อ

โดยหลักการแล้ว การขุดบ่อระบบเปิดที่จะให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด ต้องทำเป็นกลุ่มบ่ออย่างน้อย 3 บ่อ โดยแต่ละบ่อห่างกันประมาณ 1,000-1,500 เมตร บ่อเปิดของธนาคารน้ำใต้ดินจะมีหน้าที่เติมน้ำลงดินในระดับชั้นหินอุ้มน้ำเพื่อให้น้ำที่เติมลงไปสามารถเชื่อมประสานเสริมกันในระหว่างบ่อที่ขุดไว้ทั้ง 3 บ่อ เป็นการกระจายน้ำลงใต้ดินให้ทั่วถึงกัน

หลักการของการทำธนาคารน้ำใต้ดินระบบเปิดนี้ เสธ.โบ บอกว่าหลวงพ่อสมานท่านไปดูวิธีการทำตอนไปเป็นพระธรรมทูตที่เท็กซัส โดยเกิดจากความสงสัยว่า เท็กซัส ฝนไม่ตกถึง 2 ปี แล้วคนอยู่กันได้อย่างไร ก็พบว่า สหรัฐอเมริกาเก็บน้ำด้วยการทำธนาคารน้ำใต้ดิน จึงนำวิธีนี้กลับมาทำในเมืองไทยและถ่ายทอดองค์ความรู้นี้ให้กับคนที่สนใจจนแพร่หลายในปัจจุบัน…

นายอรุณ

อ่านข่าวเพิ่มเติม

- สงครามแย่งน้ำและธนาคารน้ำใต้ดิน (2)

- สงครามแย่งน้ำและธนาคารน้ำใต้ดิน (1)

ข่าวอื่นที่เกี่ยวข้อง

• สงครามแย่งน้ำและธนาคารน้ำใต้ดิน (2)
• ทุ่มแสนล้านผลิตน้ำรองรับอีอีซี
• น้ำเป็นยอดยาบำรุงผิว ค้นหาวิธีให้ผิวหนังเก็บรักษาความชุ่มชื้น

ตามข่าวก่อนใครได้ที่
- Website : www.thairath.co.th
- LINE Official : Thairath