ช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา มีเพลงหนึ่งเป็นไวรัลในโซเชียลมีเดียคือ Heart on My Sleeve ร้องโดย Drake และ Weeknd สองศิลปินดังที่ทุกคนรู้จัก แต่สิ่งที่ทำให้เพลงนี้เป็นไวรัลคือ ทั้งคู่ไม่ได้ร้องด้วยกันจริง แต่เป็น AI สร้างเสียงร้องไว้
Heart on My Sleeve ได้รับการฟังและแชร์อย่างล้นหลาม ผู้ใช้งานที่คาดว่าเป็นคนสร้างเพลงและเผยแพร่ตามโซเชียลคือ Ghostwriter977 ได้เผยแพร่ผ่านสตรีมมิ่งทั้ง TikTok, Spotify, YouTube, Soundcloud ตัวเพลงถูกลบไปแล้ว แต่ก็หาฟังได้ง่ายเมื่อค้นหาชื่อเพลงตามช่องทางต่างๆ
เมื่อเครื่องมือ Generative AI เข้าถึงคนได้กว้างขึ้น ก็มีตัวอย่างการใช้งานในหลายกรณี เช่น ใช้มันคิดพล็อตนิยาย วาดภาพ สร้างสตอรี่บอร์ดให้ และไม่นานมานี้ Google ยังประกาศพัฒนา MusicLM แชทบ็อทที่สามารถแต่งเพลงจากคำบรรยายได้
และแน่นอนว่าวงการเพลงก็หนีไม่พ้น มีการใช้ Generative AI สร้างเสียง Rihanna (นักร้องดังที่ผันตัวเป็นนักธุรกิจไปแล้ว) ไปใช้ร้องเพลง Cuff It ของ Beyoncé และสร้างเสียงของ Kanye West ไปร้องเพลง Hey There Delilah
สิ่งที่น่ากลัวคือ AI พวกนี้ ทำได้แนบเนียน ฟังครั้งแรกก็ยากที่จะแยกออกว่านี่เป็นเสียงจาก AI ไม่ใช่ตัวจริง เป็นสัญญาณเตือนว่า วงการเพลงก็จะได้รับผลกระทบจาก AI อย่างน้อยที่สุดคือเรื่องลิขสิทธิ์
Universal Music Group ค่ายเพลงใหญ่ที่ทั้ง Drake และ Weeknd สังกัด แจ้งไปยังแพลตฟอร์มสตรีมมิ่งต่างๆ ว่าเพลง Heart on My Sleeve ไม่ใช่เพลงจริงของเจ้าตัว มีข้อกังวลด้านทรัพย์สินทางปัญญา
ทางค่ายเพลงยังออกแถลงการณ์เพิ่มด้วยว่า “ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ผู้มีส่วนร่วมของวงการดนตรีต้องการอยู่ฝั่งไหน ระหว่างฝั่งศิลปิน แฟนเพลง และการแสดงออกอย่างสร้างสรรค์ของมนุษย์ หรือฝั่งเดียวกับ deep fake ฝั่งของปลอม ที่ไม่ได้ให้อะไรตอบแทนต่อศิลปินเลย”
ฝั่งคนที่สร้างและเผยแพร่เพลง Heart on My Sleeve ไม่ได้ให้คำตอบว่าใช้ AI ในขั้นตอนไหนบ้าง ใช้เพียงบางส่วน หรือใช้มันสร้างเพลงทั้งหมด
ด้าน Grimes ศิลปินสาวแนวเพลงอิเล็กทรอนิกส์ (อดีตแฟนของ อีลอน มัสก์) มีแนวคิดที่ต่างออกไป เธอบอกว่าเปิดกว้าง ถ้าจะใช้เสียงของเธอไปให้ AI ทำเพลง แต่มีข้อแม้ว่า ต้องแบ่งค่าลิขสิทธิ์ 50% สำหรับเพลงที่ประสบความสำเร็จให้กับเธอด้วย
ในเรื่องกฎหมายลิขสิทธิ์เพลงนั้นมีเรื่องต้องถกเถียงอีกมาก กฎหมายทุกวันนี้ดำเนินการกับการก๊อปเพลง ทำนอง แบบชัดเจนอยู่แล้ว แต่นั่นเป็นการคัดลอกที่ทำโดยมนุษย์
ความท้าทายของฝั่งกฎหมายคือ จะจัดการอย่างไร ถ้า AI เป็นคนสร้างขึ้น จะเอาผิดใครระหว่างผู้ใช้งานคนนั้นๆ หรือบริษัทที่สร้างแพลตฟอร์ม AI ขึ้นมา ยังไม่นับปัจจัยอื่นๆ ที่ว่า ถ้าศิลปินเป็นคนใช้ AI สร้างดนตรีเสียเอง จะเป็นอย่างไร จะมีความเป็นธรรมกับแฟนเพลงหรือไม่
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- AI แข่งเดือด Baidu ซุ่มทำแชทบ็อทสู้ ChatGPT ส่วน Google ทำ AI แต่งเพลง https://workpointtoday.com/baidu-makes-chatbots-to-compete-with-chatgpt-while-google-makes-ai-to-compose-music/
ที่มา : New York Times, The Verge