แร่ธาตุเป็นสารอาหารบางชนิดที่ร่างกายต้องการเพื่อให้ทำงานได้อย่างถูกต้อง การขาดแร่ธาตุเกิดขึ้นเมื่อร่างกายของคุณไม่ได้รับหรือดูดซับแร่ธาตุในปริมาณที่ต้องการ
ร่างกายมนุษย์ต้องการแร่ธาตุแต่ละชนิดในปริมาณที่แตกต่างกันเพื่อสุขภาพที่ดี ความต้องการเฉพาะระบุไว้ในค่าเผื่อรายวันที่แนะนำ (RDA)
RDA เป็นจำนวนเฉลี่ยที่ตรงกับความต้องการของคนที่มีสุขภาพดีประมาณ 97 เปอร์เซ็นต์ พวกเขาสามารถหาได้จากอาหาร อาหารเสริมแร่ธาตุ และผลิตภัณฑ์อาหารที่เสริมด้วยแร่ธาตุพิเศษ
ความบกพร่องมักเกิดขึ้นอย่างช้าๆ เมื่อเวลาผ่านไป และอาจเกิดจากสาเหตุหลายประการ ความต้องการแร่ธาตุที่เพิ่มขึ้น การขาดแร่ธาตุในอาหาร หรือความยากลำบากในการดูดซึมแร่ธาตุจากอาหารเป็นสาเหตุทั่วไปบางประการ
การขาดแร่ธาตุสามารถนำไปสู่ปัญหาสุขภาพที่หลากหลาย เช่น กระดูกอ่อนแอ เหนื่อยล้า หรือระบบภูมิคุ้มกันลดลง
การขาดแร่ธาตุ คือประเภทใดบ้าง?
การขาดแร่ธาตุมีห้าประเภทหลัก: แคลเซียม เหล็ก แมกนีเซียม โพแทสเซียม และสังกะสี
ขาดแคลเซียม
แคลเซียมจำเป็นสำหรับกระดูกและฟันที่แข็งแรง นอกจากนี้ยังสนับสนุนการทำงานที่เหมาะสมของหลอดเลือด กล้ามเนื้อ เส้นประสาท และฮอร์โมนของคุณ
แหล่งแคลเซียมธรรมชาติ ได้แก่ นม โยเกิร์ต ชีส และปลาขนาดเล็กที่มีกระดูก ถั่ว และถั่ว ผักเช่นบรอกโคลีคะน้าและกะหล่ำปลีจีนก็ให้แคลเซียมเช่นกัน อาหารบางชนิดยังเสริมแร่ธาตุด้วย เช่น เต้าหู้ ซีเรียล และน้ำผลไม้
การขาดแคลเซียมทำให้เกิดอาการที่ชัดเจนเพียงเล็กน้อยในระยะสั้น นั่นเป็นเพราะร่างกายของคุณควบคุมปริมาณแคลเซียมในเลือดอย่างระมัดระวัง การขาดแคลเซียมในระยะยาวอาจทำให้ความหนาแน่นของกระดูกลดลงซึ่งเรียกว่าภาวะกระดูกพรุน
หากไม่ได้รับการรักษา ภาวะกระดูกพรุนอาจกลายเป็นโรคกระดูกพรุนได้ ซึ่งจะเพิ่มความเสี่ยงของกระดูกหักโดยเฉพาะในผู้สูงอายุ
ภาวะขาดแคลเซียมอย่างรุนแรง มักเกิดจากปัญหาทางการแพทย์ หรือ การรักษา เช่น ยา (เช่น ยาขับปัสสาวะ) การผ่าตัดเอากระเพาะออก หรือไตวาย อาการของการขาดสารอาหาร อย่างรุนแรง ได้แก่ :
ตะคริวของกล้ามเนื้อ
ชา
รู้สึกเสียวซ่าที่นิ้ว
ความเหนื่อยล้า
เบื่ออาหาร
จังหวะการเต้นของหัวใจผิดปกติ
ขาดธาตุเหล็ก
ธาตุเหล็กในร่างกายของคุณ มากกว่าครึ่งหนึ่งอยู่ในเซลล์เม็ดเลือดแดง ธาตุเหล็กเป็นส่วนสำคัญของฮีโมโกลบิน ซึ่งเป็นโปรตีนที่นำออกซิเจนไปยังเนื้อเยื่อของคุณ
ธาตุเหล็กยังเป็นส่วนหนึ่งของโปรตีนและเอนไซม์อื่นๆ ที่ช่วยให้ร่างกายของคุณแข็งแรง แหล่งธาตุเหล็กที่ดีที่สุด ได้แก่ เนื้อสัตว์ สัตว์ปีก หรือปลา อาหารจากพืชเช่นถั่วหรือถั่วก็เป็นแหล่งที่ดีเช่นกัน
การขาดธาตุเหล็กพัฒนาช้าและอาจทำให้เกิดโรคโลหิตจางได้ องค์การอนามัยโลกประเมินในรายงานปี 2551 ว่าการขาดธาตุเหล็กทำให้เกิดโรคโลหิตจางประมาณครึ่งหนึ่งของทั่วโลก
อาการของโรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก ได้แก่ รู้สึกอ่อนแอและเหนื่อย คุณอาจทำงานได้ไม่ดี ในที่ทำงานหรือโรงเรียน เด็กอาจแสดงสัญญาณผ่านพัฒนาการทางสังคมและความรู้ความเข้าใจที่ช้า
การขาดแมกนีเซียม
ร่างกายต้องการแมกนีเซียม สำหรับปฏิกิริยาเคมีหลายร้อยครั้ง ซึ่งรวมถึงการตอบสนองที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และ ความดันโลหิต แมกนีเซียมยังควบคุมการทำงานที่เหมาะสมของกล้ามเนื้อและเส้นประสาท การทำงานของสมอง เมแทบอลิซึมของพลังงาน และ การผลิตโปรตีนอีกด้วย
แมกนีเซียมในร่างกายประมาณ 60 เปอร์เซ็นต์อยู่ในกระดูก ในขณะที่เกือบ 40 เปอร์เซ็นต์อยู่ในเซลล์กล้ามเนื้อและเนื้อเยื่ออ่อน แหล่งแมกนีเซียมที่ดี ได้แก่
พืชตระกูลถั่ว
ถั่ว
เมล็ดพืช
ธัญพืช
ผักใบเขียว เช่น ผักโขม
การขาดแมกนีเซียม เป็นเรื่องผิดปกติในคนที่มีสุขภาพดี ไตสามารถกันไม่ให้แมกนีเซียมออกจากร่างกายทางปัสสาวะได้ อย่างไรก็ตาม ยาบางชนิด และ ภาวะสุขภาพเรื้อรัง เช่น โรคพิษสุราเรื้อรัง อาจทำให้ขาดแมกนีเซียมได้
ความต้องการแมกนีเซียม ยังได้รับอิทธิพลอย่างมากจากการปรากฏตัวของโรค ในสถานการณ์เช่นนี้ RDA สำหรับแมกนีเซียมอาจไม่เพียงพอสำหรับบางคน
สัญญาณเริ่มต้นของการขาดแมกนีเซียม ได้แก่ :
ความเหนื่อยล้า
ความอ่อนแอ
เบื่ออาหาร
คลื่นไส้
อาเจียน
การขาดแมกนีเซียมสามารถนำไปสู่อาการต่อไปนี้หากไม่ได้รับการรักษา:
ชา
รู้สึกเสียวซ่า
ปวดกล้ามเนื้อ
อาการชัก
จังหวะการเต้นของหัวใจผิดปกติ
การขาดโพแทสเซียม
โพแทสเซียมเป็นแร่ธาตุที่ทำหน้าที่เป็นอิเล็กโทรไลต์ จำเป็นสำหรับการหดตัวของกล้ามเนื้อ การทำงานของหัวใจที่เหมาะสม และการส่งสัญญาณประสาท นอกจากนี้ยังต้องการเอนไซม์บางชนิด รวมทั้งเอนไซม์ที่ช่วยให้ร่างกายของคุณเปลี่ยนคาร์โบไฮเดรตเป็นพลังงาน
แหล่งโพแทสเซียมที่ดีที่สุด คือ ผัก และ ผลไม้ เช่น กล้วย อะโวคาโด ผักใบเขียว หัวบีต มันฝรั่ง และลูกพลัม แหล่งที่ดีอื่น ๆ ได้แก่ น้ำส้มและถั่ว
สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของการขาดโพแทสเซียมคือการสูญเสียของเหลวมากเกินไป ตัวอย่างอาจรวมถึงการอาเจียนเป็นเวลานาน โรคไต หรือการใช้ยาบางชนิด เช่น ยาขับปัสสาวะ
อาการของภาวะขาดโพแทสเซียม ได้แก่ กล้ามเนื้อเป็นตะคริวและอ่อนแรง อาการอื่นๆ แสดงว่าท้องผูก ท้องอืด หรือปวดท้องที่เกิดจากลำไส้เป็นอัมพาต
การขาดโพแทสเซียมอย่างรุนแรงอาจทำให้กล้ามเนื้อเป็นอัมพาตหรือหัวใจเต้นผิดปกติซึ่งอาจนำไปสู่ความตายได้
อาการขาดธาตุสังกะสี
สังกะสีมีบทบาทในหลาย ๆ ด้านของการเผาผลาญของร่างกาย ซึ่งรวมถึง:
การสังเคราะห์โปรตีน
การทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน
การรักษาบาดแผล
การสังเคราะห์ดีเอ็นเอ
นอกจากนี้ยังเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการเติบโต และ การพัฒนาที่เหมาะสม ในระหว่างตั้งครรภ์ วัยเด็ก และวัยรุ่น สังกะสีพบได้ในผลิตภัณฑ์จากสัตว์ เช่น หอยนางรม เนื้อแดง และสัตว์ปีก แหล่งสังกะสีที่ดีอื่นๆ ได้แก่:
ถั่ว
ถั่ว
ธัญพืช
ผลิตภัณฑ์นม
การขาดธาตุสังกะสีอาจทำให้เบื่ออาหาร ลิ้มรสหรือได้กลิ่นได้ การทำงานของระบบภูมิคุ้มกันลดลงและการเจริญเติบโตช้าเป็นอาการอื่นๆ
สาเหตุของการขาดแร่ธาตุคืออะไร?
สาเหตุสำคัญประการหนึ่งของการขาดแร่ธาตุ ก็คือการได้รับแร่ธาตุที่จำเป็นไม่เพียงพอ จากอาหาร หรือ อาหารเสริม
มีอาหารหลายประเภทที่อาจส่งผลให้เกิดการขาดสารอาหารนี้ อาหารที่ไม่ดีที่ เช่น อาหารขยะ หรือ อาหารที่ขาดผักและผลไม้ที่เพียงพอ ก็อาจเป็นสาเหตุได้
อีกทางหนึ่งคืออาหารที่มีแคลอรีต่ำมาก อาจทำให้เกิดการขาดสารอาหารนี้ได้ ซึ่งรวมถึงผู้ที่อยู่ในโปรแกรมลดน้ำหนัก หรือ มีความผิดปกติในการกิน ผู้สูงอายุที่มีความอยากอาหารไม่ดีอาจได้รับแคลอรีหรือสารอาหารไม่เพียงพอในอาหาร
การจำกัดอาหารอาจทำให้คุณขาดแร่ธาตุ ผู้ที่ทานมังสวิรัติ วีแกน และ ผู้ที่แพ้อาหารหรือแพ้แลคโตส อาจพบภาวะขาดแร่ธาตุหากพวกเขาไม่สามารถจัดการอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ความยากลำบากในการย่อยอาหาร หรือ การดูดซึมสารอาหารอาจส่งผลให้ขาดแร่ธาตุ สาเหตุที่เป็นไปได้ของปัญหาเหล่านี้ ได้แก่:
โรคของตับ ถุงน้ำดี ลำไส้ ตับอ่อน หรือไต
การผ่าตัดทางเดินอาหาร
โรคพิษสุราเรื้อรังเรื้อรัง
ยา เช่น ยาลดกรด ยาปฏิชีวนะ ยาระบาย และยาขับปัสสาวะ
การขาดแร่ธาตุอาจเป็นผลมาจากความต้องการแร่ธาตุบางชนิดที่เพิ่มขึ้น ตัวอย่างเช่น ผู้หญิงอาจต้องเผชิญกับความต้องการนี้ในระหว่างตั้งครรภ์ มีประจำเดือนหนัก และหลังหมดประจำเดือ
อาการ การขาดแร่ธาตุ เป็นอย่างไร?
อาการของ การขาดแร่ธาตุ ขึ้นอยู่กับสารอาหารที่ร่างกายขาด อาการที่เป็นไปได้ ได้แก่ :
ท้องผูก ท้องอืด หรือปวดท้อง
ภูมิคุ้มกันลดลง
ท้องเสีย
หัวใจเต้นผิดจังหวะ
เบื่ออาหาร
ตะคริวของกล้ามเนื้อ
คลื่นไส้และอาเจียน
ชาหรือรู้สึกเสียวซ่าในแขนขา
ความเข้มข้นต่ำ
พัฒนาการทางสังคมหรือจิตใจในเด็กช้า
ความอ่อนแอหรือความเหนื่อยล้า
คุณอาจแสดงอาการเหล่านี้อย่างน้อยหนึ่งอาการ และความรุนแรงอาจแตกต่างกันไป อาการบางอย่างอาจเล็กน้อยมากจนไม่มีใครสังเกตและไม่วินิจฉัย
ติดต่อผู้ให้บริการด้านการดูแลสุขภาพของคุณหากคุณรู้สึกเหนื่อยล้า อ่อนแรง หรือมีสมาธิไม่ดีเป็นเวลานาน อาการอาจเป็นสัญญาณของการขาดแร่ธาตุหรือภาวะสุขภาพอื่นๆ