บ้านกองนา ตำบลกองนา อำเภอท่าบ่อ จังหวัดหนองคาย เป็นหมู่บ้านซึ่งชาวบ้านมีอาชีพทำการประมงน้ำจืด มีการเพาะเลี้ยงปลาน้ำจืดชนิดต่างๆ มากมาย แต่มีปลาบางชนิดที่หาได้ยาก แต่สามารถหาได้และเจริญเติบโตดีในบ้านกองนา ได้แก่ ปลาเฉาฮื้อ, ปลาเพี้ย หรือปลากา, ปลาบ้า
โดยมีการจัดส่งไปจำหน่ายทั่วประเทศ บ้านกองนาถือเป็นอีกหนึ่งชุมชนที่มีวิถีชีวิตที่น่าสนใจเป็นอย่างมาก ทำให้เกิดเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงการเรียนรู้ที่เพลิดเพลินไปกับธรรมชาติและสภาพแวดล้อมของท้องถิ่น รวมทั้งยังได้สัมผัสถึงวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้านและคนในท้องที่ ยังคงอนุรักษ์วัฒนธรรมและความเป็นอยู่ของท้องถิ่นนั้นเอาไว้
ปลาเฉาฮื้อ หรือปลากินหญ้า เป็นปลาน้ำจืดชนิดหนึ่งที่วงศ์ปลาตะเพียน เป็นปลาที่มีเกล็ดใหญ่เหมือนกันกับปลาไน ลำตัวกลมยาวคล้ายกระบอกไม้ไผ่ ชอบหากินตามผิวน้ำ หรือว่ายน้ำอยู่ตามผิวน้ำ ปัจจุบันถือเป็นปลาเศรษฐกิจตัวหนึ่งที่สำคัญ เนื่องจากมีการนำเข้าและเพาะเลี้ยงกันไปในประเทศต่างๆ ทั่วโลก
ปลาเพี้ย หรือปลากา เป็นปลาน้ำจืดชนิดหนึ่งที่วงศ์ปลาตะเพียน มีขนาดกลาง ลำตัวยาวแบนข้าง มีผิวสีดำม่วงหรือน้ำเงินดำ มีเกล็ดขนาดใหญ่คลุมตลอดลำตัว ยกเว้นส่วนหัว ลักษณะหัวจะเรียวแหลม ปากสามารถยืดและหดได้ ไม่มีฟัน ริมฝีปากบนล่างเป็นหยัก มีหนวด 2 คู่ เป็นปลาที่อาศัยอยู่ในแหล่งน้ำตื้นๆ มีนิสัยรักสงบ ปรับตัวกับสภาพแวดล้อมได้ดี
ปลาบ้า เป็นปลาน้ำจืดชนิดหนึ่งที่วงศ์ปลาตะเพียน มีรูปร่างยาว ลำตัวค่อนข้างกลม หัวโต นัยน์ตาค่อนข้างโต ปากกว้าง มีหนวดขนาดเล็ก 2 คู่ เกล็ดมีขนาดใหญ่ ลำตัวมีสีน้ำตาลอมเหลือง ส่วนหลังมีสีดำปนเทา ท้องมีสีขาวจาง ครีบในส่วนต่างๆ มีสีแดงอมชมพูจางๆ เป็นปลาที่อาศัยอยู่ตามแม่น้ำสายใหญ่ๆ รวมไปถึงลำธาร อยู่รวมกันเป็นฝูง โดยปลาชนิดนี้จะกินลูกลำโพงหรือลูกกระเบาเข้าไป แล้วสะสมพิษในร่างกาย เมื่อมีผู้นำไปกินจึงมีอาการมึนเมา อันเป็นที่มาของชื่อ “ปลาบ้า” จึงไม่เป็นที่นิยมกินมากนัก แต่ที่มาเลเซียนิยมกินมาก จนได้ชื่อว่า “ปลาสุลต่าน”
คุณเมธี งามศิริ หรือ คุณรัน อยู่บ้านเลขที่ 282 หมู่ที่ 2 ตำบลกองนา อำเภอท่าบ่อ จังหวัดหนองคาย ปัจจุบันประกอบอาชีพเป็นเกษตรกรเพาะเลี้ยงปลาน้ำจืด
คุณเมธี เล่าว่า อดีตเคยทำงานเป็นวิศวกรที่บริษัทเอกชนแห่งหนึ่ง มีเงินเดือนและหน้าที่การงานที่มั่นคงมาก แต่ด้วยเหตุผลที่ทำงานไกลบ้านเกิดทำให้ไม่ค่อยมีเวลาได้พบเจอกับครอบครัว ทำให้คุณเมธีเริ่มมองหาธุรกิจที่สามารถทำได้ในบ้านเกิด และมีเงินมากพอที่จะดูแลทุกคนในครอบครัว
ย้อนเวลากลับไปเมื่อ 10 ปีที่แล้ว ต้องบอกเลยว่าการทำประมง บ้านกองนา ค่อนข้างเงียบเหงาลงจากอดีตเป็นอย่างมาก ทำให้คุณเมธีอยากกลับมาพลิกฟื้นการประมงน้ำจืดของชุมชน เพื่อสร้างรายได้ให้ตนเองและคนในชุมชน
คุณเมธีจึงตัดสินใจออกจากงานประจำและผันตัวสู่อาชีพเป็นเกษตรกรเพาะเลี้ยงปลาน้ำจืด ลองผิดลองถูกด้วยตัวเอง และมุ่งเน้นการทำตลาดลงสื่อออนไลน์ ทำให้เข้าถึงผู้บริโภคมากขึ้น การประมงน้ำจืดบ้านกองนากลับมาคึกคักและมีชีวิตอีกครั้ง จนถึงปัจจุบัน
แต่นอกจากจะขายพันธุ์ปลาน้ำจืดแล้ว คุณเมธียังเปิดบ่อตกปลาอีกด้วย ด้วยแนวคิดที่จะต้องมีรายได้เข้ามาในทุกๆ เดือนเพื่อเลี้ยงดูครอบครัว คุณเมธี กล่าวว่า ช่วงฤดูฝนจะขายดีมาก และในฤดูหนาวจะขายไม่ค่อยดีนัก เพราะปัจจัยหลายอย่างทำให้ปลาออกมาน้อย
ในช่วงที่ไม่มีปลาให้ขาย ก็จะเปิดบ่อตกปลานิลและปลากะพง ได้รับการตอบรับที่ดีมากๆ ทั้งคนจังหวัดหนองคาย จังหวัดใกล้เคียง อย่างอุบลราชธานี อุดรธานี เลย หนองบัวลำภู ก็ต่างมาร่วมกิจกรรมตกปลาทุกครั้งที่เปิด บัตรถูกขายหมดในเวลาอันรวดเร็ว
เนื่องจากในพื้นที่และจังหวัดใกล้เคียงไม่ค่อยมีบ่อตกปลา ทำให้บ่อตกปลาของคุณเมธีเป็นที่น่าสนใจอย่างมากเพราะเป็นปลาที่คุณภาพดีและกินเบ็ดง่าย ทำให้มีคนรู้จักคุณเมธีมากขึ้นด้วยการบอกปากต่อปาก โดยราคาตกปลากะพง 1,500-2,000 บาทต่อคันเบ็ด ปลานิล 200-300 บาทต่อคันเบ็ด
โดยจะลงปลาในบ่อภาพไลฟ์สด ให้นักตกปลาได้เห็นกันชัดๆ เลยว่า ปลา 1,000 ตัว ที่ลงบ่อตกปลามีขนาดใหญ่ เช่น ปลากะพง ต้องมีน้ำหนักไม่ต่ำกว่า 1.5 กิโลกรัม
และนอกจากนี้ ฟาร์มพันธุ์ปลาน้ำจืดยังมีพันธุ์ปลามากถึง 30 สายพันธุ์ และพันธุ์ปลาหายาก อย่าง ปลาเฉาฮื้อ ปลาเพี้ย ปลาบ้า ที่หาได้ที่บ้านกองนาประมงน้ำจืดเท่านั้น ทางฟาร์มจะเน้นให้อาหารเม็ด โปรตีนสูงเกรดพรีเมี่ยม เมื่อปลาได้อาหารที่ดีก็จะกินอาหารหมด ไม่ทำให้น้ำเกิดการเน่าเสีย และการให้อาหารพันธุ์ปลาน้ำจืดให้เพียง 1 ครั้ง ในช่วงเย็นเท่านั้น ถือเป็นต้นทุนค่าอาหารที่ไม่สูงมาก แต่ได้ผลผลิตที่ดี
แต่จำนวนปลาในบ่อเพาะเลี้ยง ควรมีปริมาณที่ไม่หนาแน่นจนเกินไป เพราะอาจทำให้ปลาตายได้ และในทุกบ่อเลี้ยงควรมีเครื่องทำออกซิเจนให้ปลาในบ่อด้วย
คุณเมธี กล่าวว่า ปัจจุบันตลาดปลาน้ำจืดมีความต้องการอย่างต่อเนื่อง ทั้งผู้บริโภคในประเทศและต่างประเทศ อย่างประเทศเพื่อนบ้านของเรา ราคาปลาน้ำจืดเป็นราคาที่ค่อนข้างนิ่ง มีราคาที่เป็นมาตรฐาน ไม่ขึ้นลงผันผวน
“เกษตรกรหรือผู้ที่สนใจในการทำประมงน้ำจืด อาจจะเริ่มทดลองเลี้ยงจากพื้นที่เล็กๆ บริเวณบ้าน สัก 2-3 ชนิด เมื่อการทดลองเลี้ยงเป็นไปอย่างประสบผลสำเร็จ ลองเริ่มมองหาที่ตั้งในการเลี้ยงให้ใกล้กับแหล่งเพาะเลี้ยงเจ้าอื่นๆ เพื่อง่ายต่อการขนส่ง และหาผลผลิตได้ครบตามที่ลูกค้าต้องการ”
สำหรับท่านใดที่สนใจพันธุ์ปลาน้ำจืด ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ คุณเมธี งามศิริ บ้านเลขที่ 282 หมู่ที่ 2 ตำบลกองนา อำเภอท่าบ่อ จังหวัดหนองคาย โทรศัพท์ 092-203-8577 หรือเบอร์ติดต่อในประเทศลาว 91387260 ติดตามความเคลื่อนไหวได้ทางเฟซบุ๊ก รัน มั่งมีพันธุ์ปลา อ.ท่าบ่อ หนองคาย
