รู้จัก “ยาเค” ใช้นานเกิดโรคจิต

"ยาเค" ในทางการแพทย์ใช้เป็นยาสลบ ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาททำให้เกิดอาการฉงนงง เห็นภาพลวงตา ประสาทหลอน หัวใจเต้นเร็ว ความดันโลหิตสูงขึ้น กดการหายใจ มีผู้นำเคตามีนไปใช้ในทางที่ผิดหวังฤทธิ์หลอนประสาท  หากใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดโรคจิตได้ 

จากกรณีเจ้าหน้าที่สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด ( ป.ป.ส.) พร้อมด้วยตำรวจกองบัญชาการตำรวจปราบปรามยาเสพติด (บช.ปส.) จับกุมนายฮุง เชง ยี ชาวไต้หวัน อายุ 28 ปี ที่โรงแรมแห่งหนึ่งใน กทม. พร้อมของกลางยาเคตามีน หรือ ยาเค น้ำหนัก 5,170 กรัม บรรจุอยู่ในถุงใส ซุกซ่อนอยู่ในที่เขี่ยบุหรี่ 39 ชิ้น ใส่กล่องกระดาษขณะเตรียมลำเลียงไปต่างประเทศ ก่อนขยายผลจับกุม “ปุ๊กกี้” ปริศนา พรายแสง อายุ 40 ปี นายชลวิทย์ คีตะตระกูล อายุ 49 ปี สามี ที่บ้านพักย่านรามอินทรา และพบยาเสพติดหลายรายการ

*สำหรับ “เคตามีน” หรือ “ยาเค” จะมีฤทธิ์อย่างไรนั้น ข้อมูลจากเว็บไซต์ กองควบคุมวัตถุเสพติด สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ระบุว่า เคตามีน (ketamine) หรือที่รู้จักกันในหมู่ผู้ใช้ยาเสพติดว่า "ยาเค" กระทรวงสาธารณสุขของไทยควบคุมเป็นวัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท ในประเภท 2 *

เคตามีนเป็นยาที่ใช้ในทางการแพทย์เพื่อใช้เป็นยาสลบ หรือ นำสลบ โดยใช้ในรูปยาฉีดเข้ากล้ามเนื้อ หรือทางหลอดเลือดดำ ซึ่งออกฤทธิ์เร็ว มีสูตรแอลเอสดี (LSD : lysergic acid diethylamide) มีฤทธิ์หลอนประสาทอย่างแรง และมีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาเหมือนกับ phencyclidine (pcp) คือมีฤทธิ์ระงับปวด ยานี้จะทำให้เกิดภาวะ dissociative anesthesia ซึ่งมีอาการคล้าย cataleptic state คือ ทำให้สลบ หลับ ไม่เคลื่อนไหว สูญเสียความทรงจำ ไม่เจ็บปวด เคตามีนมีฤทธิ์กระตุ้นการทำงานของระบบไหลเวียนโลหิต ความดันโลหิตและอัตราการเต้นหัวใจอาจเพิ่มเล็กน้อย

ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา เคตามีนเพิ่มกล้ามเนื้อ ซึ่งอาจทำให้ตาของคนไข้เปิดอยู่ในระหว่างที่ถูกวางยาสลบได้ เป็นยาที่ละลายได้ดีในไขมัน เมื่อฉีดเข้าสู่ร่างกายสามารถกระจายไปตามเนื้อเยื่อต่างๆ ได้อย่างรวดเร็ว สามารถกระจายผ่านเข้าไปยังน้ำไขสันหลัง ( cerebrospinal fluid) และผ่านรกไปยังทารกในครรภ์ได้ half-life ประมาณ 2 ชม.

อาการข้างเคียง เคตามีน ออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท เช่นทำให้เกิดอาการฉงนงง เห็นภาพลวงตา ฝันกลางวัน หรือประสาทหลอน ซึ่งอาการเหล่านี้จะพบภายหลังที่ฟื้นจากสลบ ถ้าให้ทางหลอดเลือดดำจะทำให้หัวใจเต้นเร็วขึ้น ความดันโลหิตสูงขึ้น กดการหายใจเล็กน้อย ไม่ควรใช้ในคนที่เป็นโรคจิต หรือโรคความดันโลหิตสูง

ในปัจจุบันได้มีผู้นำเคตามีนไปใช้ในทางที่ผิดเพื่อหวังฤทธิ์ในการหลอนประสาท (hallucination) โดยนำเคตามีนชนิดฉีดมาทำให้แห้งเหลือแต่ตะกอนสีขาว แล้วเสพโดยการสูดดม (snort) หรือสูบควัน (smoke) ซึ่งหากใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดโรคจิตได้ (psychosis)

การเสพยาเคเป็นเวลานาน จะทำให้ผู้เสพทนต่อฤทธิ์ยา ทำให้ต้องใช้ยาในปริมาณที่เพิ่มขึ้นถึงจะออกฤทธิ์เท่าเดิม ทำให้เกิดอันตรายได้ เพราะการใช้ยาเคในขนาดที่สูง จะทำให้เกิดการอาเจียน ชัก สมองและกล้ามเนื้อขาดออกซิเจนได้ การใช้ยาเคในขนาดที่สูงถึง 1 กรัมอาจทำให้ตายได้ นอกจากนี้การใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานจะทำให้เกิดการติดยาทั้งทางร่างกาย และจิตใจ

บทกำหนดโทษ

- ผู้ใดผลิต ขาย นำเข้า หรือส่งออก ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ 5 ปี - 20 ปี และปรับตั้งแต่ 100,000 บาท - 400,000 บาท

- ผู้ใดเสพ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ 1 ปี - 5 ปี และปรับตั้งแต่ 20,000 บาท - 100,000 บาท

ขอบคุณข้อมูล กองควบคุมวัตถุเสพติด สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.)