แม้ NASA จะเฉลิมฉลองครบรอบ 50 ปี ยาน Apollo 11 ที่พามนุษย์ไปเหยียบดวงจันทร์เป็นครั้งแรกเมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา แต่จริงๆ มนุษย์มีความฝันที่จะไปเหยียบดวงจันทร์กันมากว่าครึ่งศตวรรษแล้ว
จุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนความฝันเป็นมิชชั่นจากโลกสู่ดวงจันทร์ คือสงครามเย็นระหว่างสหรัฐฯ และสหภาพโซเวียตในช่วง 1950s ที่แข่งกันด้วยภารกิจพิชิตอวกาศ สหรัฐฯ เป็นฝ่ายชิงเริ่มก่อน ในวันที่ 17 สิงหาคม ค.ศ. 1958 ด้วยการส่ง Able 1 (หรือต่อมาเรียกว่า Pioneer 0) มุ่งหน้าสู่ดวงจันทร์ นับเป็นความพยายามครั้งแรกของมวลมนุษยชาติ ในการส่งยานอวกาศออกจากวงโครจรของโลก แต่ความพยายามครั้งนั้นจบลง ด้วยการระเบิดของยานหลังปล่อยออกจากฐานเพียง 1 นาที 13 วินาที
ต่อมา ปีค.ศ. 1959 นับเป็นปีทองของสหภาพโซเวียตสำหรับภารกิจพิชิตอวกาศ เนื่องจากในปีเดียวกันนั้น โซเวียตได้ส่ง Luna 1 บินผ่านดวงจันทร์ได้สำเร็จเป็นครั้งแรก จากนั้นก็เป็น Luna 2 ที่กระทบผิวดวงจันทร์ครั้งแรก และ Luna 3 ที่สามารถส่งภาพแรกของดวงจันทร์ด้านไกลมายังโลกได้สำเร็จ
ภารกิจอื่นๆ ที่น่าสนใจก็อย่างเช่น
- ปีค.ศ. 1964 ยานอวกาศ Ranger 7 ของสหรัฐฯ ถ่ายภาพพื้นผิวของดวงจันทร์ในระยะใกล้ได้สำเร็จเป็นครั้งแรก
- ต้นปีค.ศ. 1966 ยานอวกาศ Luna 9 ของโซเวียต สามารถลงจอดบนพื้นผิวดวงจันทร์ และถ่ายภาพส่งกลับมายังโลกเป็นครั้งแรก และในปีเดียวกัน Luna 10 ของโซเวียต ก็สามารถเข้าสู่วงโคจรของดวงจันทร์ได้สำเร็จเป็นครั้งแรกด้วย
- ต่อมา กลางปีค.ศ. 1966 ฝั่งสหรัฐฯ ก็ตามทันอย่างรวดเร็ว ด้วยการส่งยานอวกาศ Surveyor 1 ลงจอดบนพื้นผิวดวงจันทร์ และถ่ายภาพส่งกลับมายังโลกได้เหมือนกัน
- ปีค.ศ. 1968 สหรัฐฯ เริ่มแซงหน้า ด้วยการส่งยานอวกาศ Apollo 8 พามนุษย์ไปโคจรรอบดวงจันทร์สำเร็จเป็นครั้งแรกของโลก ทำให้นักบินอวกาศเหล่านั้นได้เห็นโลกในแบบของดาวเคราะห์ทั้งดวงจากระยะไกล รวมถึงยังได้ฉลองวันคริสต์มาสในวันนั้นอีกด้วย
- ปีค.ศ. 1969 เป็นปีแห่งความยิ่งใหญ่ของสหรัฐฯ เมื่อยานอวกาศ Apollo 11 พา นีล อาร์มสตรอง ไปเหยียบพื้นผิวของดวงจันทร์ได้สำเร็จเป็นคนแรกของโลก
- ปีค.ศ. 1970 Luna 16 ของโซเวียต เป็นยานอวกาศลำแรกที่นำตัวอย่างหินจากดวงจันทร์กลับมายังโลกโดยไม่มีนักบิน และในปีเดียวกัน โซเวียตก็ส่ง Lunokhod 1 พารถหุ่นยนต์ไปสำรวจภาคพื้นดินของดวงจันทร์ได้เป็นคันแรก
- ในปีเดียวกัน ยาน Apollo 13 ของสหรัฐฯ ก็ได้พาทีมนักบินอวกาศออกไปเพื่อให้มองเห็นด้านที่ไกลที่สุดของดวงจันทร์ ทำให้พวกเขาเป็นมนุษย์กลุ่มแรกที่เดินทางห่างออกไปไกลจากโลกมากที่สุด เป็นระยะทาง 400,171 กิโลเมตร
- ปี 1972 สหรัฐฯ ส่งยานอวกาศ Apollo 17 พานักวิทยาศาสตร์ขึ้นไปยังดวงจันทร์เป็นครั้งแรก รวมถึงเป็นการปิดฉากโครงการ Apollo ลงก่อนเข้าสู่สงครามเวียดนาม ภารกิจครั้งนี้ยังเป็นครั้งที่นักบินอวกาศใช้เวลาอยู่บนพื้นผิวดวงจันทร์ยาวนานที่สุดในประวัติศาสตร์ คือ 74 ชั่วโมง 59 นาที 40 วินาที
- หลังจากนั้น ประเทศอื่นๆ ก็เริ่มเข้ามาร่วมในภารกิจพิชิตดวงจันทร์ เริ่มจากปีค.ศ. 1990 ญี่ปุ่นได้ส่งยานอวกาศ Hiten โคจรผ่านรอบดวงจันทร์ได้สำเร็จเป็นครั้งแรก ตามด้วย SMART-1 ของสหภาพยุโรปในปีค.ศ. 2003 และ Chang'e 1 ของจีนในปีค.ศ. 2007
- และเมื่อต้นปีค.ศ. 2019 อิสราเอลได้พยายามส่งยานอวกาศ Beresheet ไปลงจอดยังดวงจันทร์ ซึ่งถ้าสำเร็จ จะเป็นยานอวกาศในโครงการเอกชนลำแรกที่ลงจอดบนดวงจันทร์ และเป็นการลงจอดดวงจันทร์ครั้งแรกของอิสราเอล หากแต่เกิดความผิดพลาดกับระบบเครื่องยนต์ ส่งผลให้ยานไม่สามารถลงจอดบนดวงจันทร์ได้สำเร็จ
จาก Pioneer 0 จนถึงวันนี้ ตลอด 61 ปีที่ผ่านมา ได้มีภารกิจระหว่างโลกกับดวงจันทร์รวมทั้งหมด 109 ครั้ง เป็นของสหภาพโซเวียต 50 ครั้ง สหรัฐฯ 47 ครั้ง จีน 7 ครั้ง ญี่ปุ่น 2 ครั้ง ส่วนที่เหลือเป็นของยุโรป อินเดีย และอิสราเอลอย่างละครั้ง จากภารกิจทั้งหมด มีภารกิจที่สำเร็จรวมแล้ว 68 ครั้ง และภารกิจสำรวจดวงจันทร์ของมนุษยชาติ ก็จะยังคงดำเนินต่อไป
อ้างอิงข้อมูลจาก
Illustration by Waragorn Keeranan
