ช่วงสถานการณ์เชื้อโควิด-19 แพร่ระบาดทั่วประเทศไทย การทำความสะอาดล้างมือด้วยเจลแอลกอฮอล์ก่อน-หลังทำกิจกรรมต่างๆ เป็นแนวทางปฏิบัติที่เคร่งครัด นอกเหนือจากวัดอุณหภูมิ สวมหน้ากาก โดยเฉพาะบริเวณด่านจุดคัดกรองที่จะเข้าจังหวัด หรือการเดินทางติดต่อกับสถานที่ต่างๆ ส่วนใหญ่จุดคัดกรองจะมีเจ้าหน้าที่กดบริการเจลแอลกอฮอล์หรืออาจจะตั้งไว้ให้บริการตัวเอง ทว่าที่หน่วยจุดคัดกรองบ้านคลองลึก ตำบลหนองบอน อำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด พบว่ามีจุดบริการเจลแอลกอฮอล์ล้างมือที่ใช้เท้ากดบริการตัวเอง เป็นนวัตกรรมง่ายๆ แบบ DIY (DO IT YOURSELE) คิดออกแบบเครื่องใช้ใหม่ๆ เพื่อประโยชน์ใช้สอยเป็นจุดสำคัญ ใช้วัสดุที่หาได้ง่ายเน้นการประหยัดและประดิษฐ์ด้วยฝีมือตัวเอง ทำให้ไม่ต้องวางขวดเจลไว้หรือให้เจ้าหน้าที่ให้บริการเสี่ยงต่อการติดเชื้อ
คุณสัญชัย ฉิมพลี ผู้อำนวยการสถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา นวมินทราชินี ตำบลหนองบอน อำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด วัย 51 ปี เจ้าของไอเดียบรรเจิด ที่กดเจลแอลกอฮอล์ล้างมือด้วยเท้า จากท่อพีวีซี เล่าให้ฟังว่า ส่วนใหญ่ที่พบจะมีเจ้าหน้าที่คอยช่วยกดเจลแอลกอฮอล์ล้างมือ หรือวางไว้ให้กดใช้ล้างกันเองผ่านการสัมผัสหลายคน เสี่ยงต่อการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 จึงคิดหาวิธีที่ไม่ต้องใช้มือสัมผัส โดยใช้หลักการทำงานของระบบท่อให้น้ำเกลือที่มีข้อต่อปรับระดับได้และมีที่แขวนท่อสายน้ำเกลือ โดยปรับใช้วัสดุท่อพีวีซี แทนวัสดุโลหะเพราะกรรมวิธีสามารถทำเองได้ไม่ยุ่งยาก ราคาถูกหาง่าย หลังจากนั้น ได้คิดออกแบบคร่าวๆ เพื่อหาซื้อวัสดุต่างๆ มาประกอบ
ผอ.สัญชัย เล่าถึงขั้นตอนการทำว่า เริ่มจากการออกแบบคร่าวๆ จากนั้นซื้อวัสดุมาทดลองทำจริง ใช้เวลาทำประมาณ 1 ชั่วโมง ทำเสร็จแล้วปรับการทำงานเล็กๆ น้อยๆ สามารถนำไปใช้งานได้เลย หากใครสนใจสามารถเอาแบบนำไปทำได้เพราะเป็นการประกอบใช้หลักการทำงานง่ายๆ อย่างแรกคือ จัดหาวัสดุ และมีขั้นตอนการทำหลักๆ 3 ส่วน คือ
- การจัดหาวัสดุที่ใช้ คือขวดพลาสติกชั้นนอกสำหรับใส่ขวดเจลแอลกอฮอล์ ฝาขวดจีบ ทราย ท่อพีวีซีขนาดต่างๆ คือ ท่อพีวีซี ขนาด 6 หุน 1 ท่อน ข้องอ 90 องศา ขนาด 6 หุน 4 ตัว สามทางพีวีซี ขนาด 6 หุน 3 ตัว ข้อต่อตรง 6 หุน 1 ตัว ท่อพีวีซี ขนาด 3 หุน 1 ท่อ ข้องอ 90 องศา พีวีซี ขนาด 3 หุน 4 ตัว สามทางพีวีซี ขนาด 3 หุน 2 ตัว สายเอ็นหรือลวดสลิงเส้นเล็ก 1 เส้น และเหล็กฉากเข้ามุม หรือข้องอ 90 องศา 1 ตัว
- ขั้นตอนการประกอบ ดูตามรูปแบบที่มีส่วนประกอบต่างๆ การประกอบแบ่งเป็น 3 ส่วน คือ
ส่วนที่ 1 เริ่มฐานสี่เหลี่ยมวางบนพื้นและที่เหยียบเพื่อกดเจล ใช้ท่อพีวีซี ขนาด 6 หุน ยาว 25 เซนติเมตร ต่อกับข้องอ 90 องศา 6 หุน 4 ตัว ในท่อใส่ทรายเพื่อถ่วงน้ำหนักไม่ให้ล้มง่ายเมื่อวางบนพื้น ขอบสี่เหลี่ยมวงในทำที่เหยียบเพื่อกดเจล ใช้ข้องอ 90 องศา พีวีซี ขนาด 3 หุน 4 ตัว ตรงกลางใช้สามทางพีวีซี 3 หุน 2 ตัว และใช้ท่อพีวีซี สวมตรงแกนกลางที่ใช้เท้ากดแค่พอดี เจาะรูที่เสาแกนกลางนี้เพื่อร้อยสายเอ็น
ส่วนที่ 2 เสาแกนกลางและการติดตั้งขวดเจล ใช้ท่อพีวีซี ขนาด 6 หุน ยาว 60-80 เซนติเมตร ต่อกับฐานและที่เหยียบ ใช้สามทาง 6 หุน 3 ตัว ประมาณความสูงระดับเอวติดตั้งขวดเจลแอลกอฮอล์ ทำเป็นแท่นรองขวดเจล ใช้กระป๋องยาหรือขวดพลาสติกเป็นขวดชั้นนอกใส่ขวดเจลแอลกอฮอล์แบบหัวปั๊ม เจาะรูที่เสาพีวีซี ใช้เหล็กฉากเข้ามุม 90 องศายึดเสาด้วยน็อตสกรู อีกด้านหนึ่งวางกดไว้ที่ฝาจีบและใส่น็อตสกรูยึดติดให้แน่น
ส่วนที่ 3 การร้อยเอ็นท่อแรงดึง ใช้เท้ากดฝาขวดเจล ใช้สายเอ็นร้อยมัดไว้ที่แกนกลางของท่อพีวีซี ที่วางเท้าเหยียบมัดปลายสายเป็นปมทั้งสองด้าน ใช้ปลายสายสอดร้อยเข้าเสาแกนตั้งที่เจาะรูไว้ ให้ปลายสายทะลุเสาไปมัดเชื่อมกับแกนฝาจีบที่ยึดติดไว้กับเหล็กฉาก เมื่อใช้เท้าเหยียบสายเอ็นแรงกดจะดึงให้ฝาจีบที่กดลงปุ่มขวดเจล วิธีการใช้งานคือ ใช้เท้าเหยียบลงแผ่นสี่เหลี่ยมวงใน วางปลายเท้าที่ลงน้ำหนักที่แกนกลางเพื่อกดเจล
“แรกๆ มีปัญหาเรื่องการกดน้ำหนักเท้าลงมากไป ทำให้เจลทะลักออกมามาก หรือบางทีพุ่งเข้าหน้า ตา จึงใช้ข้อต่อรองไว้ที่ฐานเหยียบเพื่อรับน้ำหนักเท้าไว้ส่วนหนึ่ง เมื่อเราใช้เจลหมดใช้วิธีเติมเจลในขวดเดิม การทำความสะอาดเครื่องมือนี้ล้างและเช็ดด้วยแอลกอฮอล์ทุกวัน หรือใช้กันมากๆ อาจจะวันละ 2 ครั้ง” ผอ.สัญชัย กล่าว
เผยแพร่ยุค New Normal ให้ทำเองประหยัดค่าวัสดุ ประมาณ 150 บาทเศษ
ผอ.สัญชัย กล่าวในตอนท้ายว่า ตอนนี้ทำไว้ใช้ที่ 2 แห่ง คือ สถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา นวมินทราชินี ตำบลหนองบอน อำเภอบ่อไร่ และจุดคัดกรองบ้านคลองลึก ตำบลหนองบอน อำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด มีผู้สนใจมาสอบถามกันมาก ได้แนะนำวิธีทำและแจกแบบให้ไปดูทำใช้เองซึ่งถ้าใครมีเชิงช่างนิดเดียวสามารถทำเองได้ เพราะวิธีทำไม่ยุ่งยากซับซ้อน วัสดุที่ใช้หาง่ายไม่ต้องมาตัด-อ๊อก-เชื่อมเหล็กให้ยุ่งยาก ใช้เวลาทำเพียง 1 ชั่วโมงเศษๆ และค่าวัสดุอุปกรณ์ราคาไม่แพง รวมๆ แล้ว 150 บาท ไม่ต้องไปซื้ออันละกว่า 1,000 บาท ทำใช้เองหรือวางไว้ตามที่ทำงาน เพราะต่อไปการสวมหน้ากาก การเว้นระยะห่าง การล้างมือด้วยเจลแอลกอฮอล์คงเป็นชีวิตวิถีใหม่หรือ New Normal ให้เราปฏิบัติกันเป็นนิสัย ยินดีเผยแพร่ไม่เสียค่าใช้จ่ายใดๆ สนใจสอบถาม ผอ.สัญชัย ฉิมพลี โทร. (065) 568-8798
