“คงไม่มีใครไม่เคยฉีดวัคซีน”แน่นอนว่าหลายๆ ท่านคงเคยฉีดวัคซีนป้องกันโรคมาบ้าง แต่นั้นก็คงเป็นเมื่อครั้งยังเด็ก และคิดว่าไม่จำเป็นต้องฉีดซ้ำอีก ซึ่งจริงๆ แล้วการฉีดวัคซีนควรฉีดในทุกๆ วัย แม้ว่าจะเป็นผู้ใหญ่แล้วก็ตาม เพราะบางวัคซีนยังจำเป็นที่จะต้องได้รับซ้ำ หรือยังมีวัคซีนตัวอื่นๆ ที่ควรได้ตามวัย โดยเฉพาะหญิงตั้งครรภ์ หรือผู้สูงอายุ รวมถึงผู้ที่มีความเสี่ยงสูงต่อการติดเชื้อ แล้ววัคซีนตัวไหน ใครควรได้รับบ้าง? วันนี้เรามีมาบอก
วัคซีนเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับทุกวัยซึ่งวัยผู้ใหญ่มักเป็นวัยที่ละเลย หรือยังมีความเข้าใจที่ผิดคิดว่าฉีดไปในตอนเด็กแล้ว ตอนโตก็คงไม่ต้อง หรือวัคซีนบางตัวก็ควรได้รับตามวัย โดยการได้รับวัคซีนแบ่งออกเป็น วัคซีนที่ผู้ใหญ่ทุกคนและทุกช่วงอายุควรได้รับ, วัคซีนสำหรับบางช่วงอายุ และวัคซีนอื่นๆที่แนะนำเพิ่มเติม
วัคซีนตัวไหน ใครควรได้รับ?
วัคซีนที่ผู้ใหญ่ทุกคนและทุกช่วงอายุควรได้รับ ได้แก่
- วัคซีนไข้หวัดใหญ่ : เป็นหนึ่งวัคซีนที่ควรรีบไปรับการฉีดเพราะในปีนี้ (2562) ตั้งแต่วันที่ 1 ม.ค.62 – 11 ก.ค.62 มีการพบผู้ป่วยไข้หวัดใหญ่ 192,445 คน เสียชีวิตแล้ว 14 คน โดยวัคซีนไข้หวัดใหญ่ที่ว่าสามารถลดการแพร่กระจายของเชื้อ ลดความรุนแรงของโรค ซึ่งจะเน้นในผู้ป่วยที่มีโรคเรื้อรัง มีภูมิคุ้มกันต่ำ และหญิงมีครรภ์ ทางที่ดีควรฉีดปีละครั้งในช่วงก่อนเชื้อจะแพร่ระบาด เนื่องจากเชื้อมีการเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์ทุกปี
- วัคซีนคอตีบ ไอกรน บาดทะยัก : จัดเป็นวัคซีนพื้นฐานวัยเด็กที่ในช่วงวัยผู้ใหญ่นี้ถือว่าภูมิคุ้มกันจากวัคซีนลดลงแล้ว เนื่องจากไม่ได้กระตุ้นภูมิคุ้มกันซ้ำ ดังนั้นควรซ้ำวัคซีนนี้อีก 1 ครั้ง แล้วกระตุ้นภูมิคุ้มกันบาดทะยักและคอตีบอีกทุก 10 ปี โดยเฉพาะหญิงตั้งครรภ์เพื่อป้องกันการส่งต่อเชื้อไอกรนจากแม่สู่ลูก และป้องกันการติดเชื้อบาดทะยักระหว่างคลอดได้
วัคซีนสำหรับบางช่วงอายุที่ควรได้รับ ได้แก่
- วัคซีนป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัส : เป็นอีกวัคซีนที่ควรได้รับเช่นกันซึ่งช่วยป้องกันเชื้อที่ทำให้เกิดโรคปอดบวม โดยผู้ที่มีอายุมากกว่า 19 ปีขึ้นไป หรือเป็นผู้ทีมีโรคเรื้อรังที่ทำให้ภูมิคุ้มกันต่ำติดเชื้อได้ง่าย ควรได้รับ
- วัคซีนป้องกันเอชพีวี : จัดเป็นวัคซีนที่วัยรุ่นและผู้หญิง อายุ 9 – 26 ปี ควรให้ความสำคัญ เนื่องจากช่วยป้องกันการเกิดมะเร็งปากมดลูก โดยประสิทธิภาพของวัคซีนจะสูงหากฉีดในผู้ที่ไม่เคยมีเพศสัมพันธ์มาก่อน
วัคซีนอื่นๆที่แนะนำที่ควรได้รับ ได้แก่
- วัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบี : เป็นวัคซีนที่ช่วยป้องกันเชื้อสาเหตุของการเกิดอาการตับอักเสบบี หรือมะเร็งตับ โดยควรให้ในผู้ที่ยังไม่เคยได้รับมาก่อน ได้รับไม่ครบ หรือตรวจไม่พบภูมิคุ้มกันต่อเชื้อ ยิ่งผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงสูงต่อการติดเชื้อ อย่าง ผู้ติดยาเสพติด ผู้ติดเชื้อเอชไอวี และผู้ที่มีเพศสัมพันธ์ไม่ปลอดภัย ยิ่งต้องได้รับวัคซีนตัวนี้
อย่างไรก็ตามการให้วัคซีนควรอยู่ในความดูแลของแพทย์ เนื่องจากยังมีรายละเอียดอื่นๆ ที่ต้องพิจารณาถึงความเหมาะสม ข้อต้องห้ามในการใช้ เพื่อลดอัตราเสี่ยงที่อาจเกิดอันตราย รวมถึงติดตามอาการของผลค้างเคียงหรืออาการแพ้วัคซีน ทั้งนี้ควรมารับวัคซีนตามนัดซ้ำ ในวัคซีนบางชนิดที่ต้องกระตุ้นภูมิคุ้มกันหลายๆ ครั้ง เพื่อประสิทธิภาพในการป้องกันโรค
ข้อมูล : สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา, หมอมนูญ ลีเชวงวงศ์
รูปภาพ : onlinetvnepal, LAist
