“การบินไทย” กางวิธีเช่าเครื่องบิน แจงปม “นิติบุคคลเฉพาะกิจ” ของบริษัทปล่อยกู้ใช้ชื่อไทย ย้ำบริษัทดำเนินธุรกรรมตามมาตรฐานสากล
วันนี้ (31 มิ.ย.) ฝ่ายภาพลักษณ์และสื่อสารองค์กร บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) ชี้แจงเรื่องการทำสัญญาเช่าเครื่องบินกับนิติบุคคล ผู้ให้เช่าเครื่องบินที่ตั้งชื่อภาษาไทยว่า ในการนำเครื่องบินเข้ามาสู่ฝูงบินของการบินไทยนั้น บริษัทจะกระทำได้ผ่านสัญญา 2 ประเภท กล่าวคือสัญญาเช่าดำเนินการ (Operating Lease) กับสัญญาเช่าทางการเงิน (Financing Lease) ซึ่งทั้ง 2 ประเภทเป็นธุรกรรมการเงินในการให้สินเชื่อที่เป็นมาตรฐานสากลและเป็นที่ยอมรับในวงการอุตสาหกรรมการบิน
ในส่วนของสัญญาเช่าดำเนินการ (Operating Lease) นั้น เปรียบเทียบได้กับสัญญาเช่าที่มีกำหนดระยะเวลาเช่า โดยการบินไทยจะต้องจ่ายค่าเช่าให้แก่ผู้ให้เช่า และเมื่อสัญญาครบกำหนดระยะเวลาการเช่า การบินไทยต้องคืนเครื่องบินให้แก่ผู้ให้เช่าในสภาพที่ตกลงกันไว้ (Redelivery Condition)
สัญญาประเภทเช่าดำเนินการนั้น มักจะทำกับบริษัทผู้ให้เช่าเครื่องบิน แต่ในกรณีที่ผู้ให้เช่าต้องกู้เงินมาซื้อเครื่องบินเพื่อเอามาให้สายการบินเช่านั้น ทางผู้สนับสนุนทางการเงินของผู้ให้เช่าอาจตั้งนิติบุคคลเฉพาะกิจ (Special Purpose Vehicle หรือ SPV) ขึ้นมา เพื่อถือกรรมสิทธิ์ในเครื่องบินดังกล่าว
ในกรณีของสัญญาเช่าทางการเงิน (Financing Lease) นั้น สายการบินจะทำสัญญาซื้อ-ขายกับผู้ผลิตเครื่องบิน เช่น โบอิ้ง หรือ แอร์บัส และเมื่อถึงวันรับมอบเครื่องบิน สายการบินอาจใช้เงินสดหรือจัดหาเงินกู้มาชำระค่าเครื่องบิน ซึ่งมาจากสถาบันการเงินที่ส่วนใหญ่จะเป็นสถาบันการเงินระหว่างประเทศ โดยอาจให้องค์การเครดิตเพื่อการส่งออก (Export Credit Agency หรือ ECA) มาเป็นผู้ค้ำประกันเงินกู้
ทั้งนี้ สถาบันการเงินนั้นจะเป็นผู้รับโอนสัญญาซื้อขายเครื่องบินระหว่างสายการบินกับบริษัทผู้ผลิตเครื่องบิน ซึ่งสถาบันการเงินที่นำเงินมาจ่ายค่าเครื่องบินนั้น อาจมีมากกว่าหนึ่งรายและอาจมาจากหลายประเทศ กลุ่มสถาบันการเงินดังกล่าวจึงตั้ง SPV ขึ้น เพื่อร่วมกันถือกรรมสิทธิ์ในเครื่องบินดังกล่าว และสายการบินก็จะทำสัญญาเช่าทางการเงินกับ SPV นั้น เมื่อสายการบินชำระเงินกู้ครบถ้วนแล้ว เครื่องบินจะถูกโอนเป็นกรรมสิทธิ์ของสายการบินต่อไป
ดังนั้น การที่มี SPV มาเกี่ยวข้องในทั้ง 2 โครงสร้าง ไม่ว่าจะเป็นสัญญาเช่าดำเนินการ (Operating Lease) หรือสัญญาเช่าทางการเงิน (Financing Lease) เป็นธุรกรรมทางการเงินที่สถาบันการเงินชั้นนำระดับโลกทั่วไปใช้ดำเนินการ เพื่อให้สถาบันการเงินหลายๆ สถาบันที่เป็นผู้ให้กู้ร่วม สามารถถือกรรมสิทธิ์ในเครื่องบินผ่าน SPV ดังกล่าวได้ซึ่งการบินไทยไม่มีส่วนเกี่ยวข้องใน SPV ดังกล่าวแต่อย่างใด และการตั้งชื่อ SPV เป็นสิทธิของสถาบันการเงิน แต่บางรายขอให้สายการบินเป็นผู้ตั้งให้ ชื่อ SPV ที่ปรากฏจึงมีทั้งชื่อภาษาไทย และภาษาต่างประเทศ
ทั้งนี้ การเช่าเครื่องบินที่ปรากฏเป็นข่าวเป็นเครื่องบินภายใต้สัญญาเช่าทางการเงิน (Financing Lease) ทั้งสิ้น และปัจจุบันการบินไทยมีเครื่องบินภายใต้สัญญาเช่าทางการเงิน (Financing Lease) จำนวน 31 ลำ และเครื่องบินภายใต้สัญญาเช่าดำเนินงาน (Operating Lease) จำนวน 39 ลำ
