ยังคงเป็นข่าวเศร้าที่แฟนๆติดตามอย่างต่อเนื่อง หลังมีข่าวการจากไปอย่างกะทันหันของนักแสดงและนักร้องสาวชาวเกาหลีใต้ ชเว จินรี หรือ ซอลลี่ อดีตสมาชิกวง f(X) ที่ถูกพบว่าเสียชีวิตที่ชั้น 2 ของบ้าน ท่ามกลางความเสียใจของแฟนคลับทั่วโลกที่พากันช็อกกับข่าวที่เกิดขึ้น พร้อมหันมาพูดกันถึงประเด็นโรคซึมเศร้าและไซเบอร์บูลลี่ที่สาวซอลลี่ต้องเจอมานานอีกด้วย
ล่าสุดในเพจเข็นเด็กขึ้นภูเขา ซึ่งเป็นเพจของ พญ.เบญจพร ตันตสูติ หรือ หมอมินบานเย็น จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่น ก็ได้มีการให้ความรู้ในประเด็นไซเบอร์บูลลี่ โดยยกเคสของสาวซอลลี่ขึ้นมาอธิบายให้เข้าใจ
*“#รอยยิ้มที่หายไปของซอลลี่ เมื่อวานมีข่าวการเสียชีวิตของ เชวจินรีหรือที่คนส่วนใหญ่รู้จักในชื่อว่า ‘ซอลลี่’ ดาราและนักร้องชื่อดังชาวเกาหลีใต้ในวัยเพียง 25 ปี หมอเคยได้ติดตามผลงานของซอลลี่ในช่วงเวลาที่เธอเป็นสมาชิกของวงเกิร์ลกรุ๊ป f(x) และเคยดูซีรีส์ที่เธอแสดงเป็นนางเอกเรื่อง 'To a beautiful you' เมื่อได้ทราบจึงรู้สึกตกใจกับข่าวการเสียชีวิตของเธอพอสมควร ที่ผ่านมาหากใครได้ติดตามข่าว ซอลลี่ตกเป็นเหยื่อของ Cyberbullying หรือ 'การระรานทางไซเบอร์' (ตามคำนิยามล่าสุดของราชบัณฑิตสภา) มาตลอด โดยเฉพาะใน Instagram ที่มีผู้ติดตามเธอกว่า 5 ล้านคน *
ในโอกาสนี้หมอขอเขียนบทความเพื่อให้สังคมได้มีการตระหนักถึงพิษภัยจากโลกออนไลน์ อย่าง Cyberbullying ว่าจริงๆแล้วคืออะไร และเพราะอะไรมันจึงมีผลกระทบกับเหยื่ออย่างยิ่ง ที่ผ่านมาเราอาจรู้จักการกลั่นแกล้งทั่วๆไป ที่เกิดเฉพาะสถานที่ เช่น การรังแกกันในโรงเรียน ห้องเรียน ซึ่งหากเป็น Cyberbullying มันจะมีความพิเศษที่แตกต่างไป สำหรับ Cyberbullying ผู้กระทำการกลั่นแกล้งระรานคนอื่นบนโลกไซเบอร์ 'ไม่จำเป็นต้องเปิดเผยตัวตน' (Anonymous) เหยื่อมักไม่ทราบว่าใครเป็นผู้กระทำการกลั่นแกล้ง หรือเพราะอะไรที่ตนเองถูกกลั่นแกล้ง เมื่อไม่ต้องเปิดเผยตัวตนจึงทำให้การกลั่นแกล้งอาจรุนแรงกว่าการกลั่นแกล้งที่เปิดเผยตัวตนตามปกติ (เหมือนที่เรามักจะเห็นคอมเม้นต์ตำหนิด่าว่าใครสักคนอย่างรุนแรง ตาม Facebook หรือ Instagram ต่างๆ)
และ Cyberbullying สามารถ 'เกิดขึ้นได้ทุกเวลา' (Anytime) 'ทุกสถานที่' (Anyplace) ที่เหยื่อเปิดอุปกรณ์อิเล็คทรอนิคส์ เช่น สมาร์ทโฟน คอมพิวเตอร์ แท็บเล็ต (เช่นในห้องนอนเวลาก่อนนอน ที่น่าจะเป็นเวลาที่ปลอดภัยและสงบสุข) ดังนั้นจึงมีลักษณะที่คุกคามมากกว่าการกลั่นแกล้งดั้งเดิม นอกจากนั้นมันสามารถถูก 'เผยแพร่ไปได้ไกลในเวลาอันรวดเร็วผ่านอินเทอร์เน็ต' (Virality) ไปถึงชุมชนภายในโรงเรียนหรือกว้างกว่านั้น ไม่ได้จำกัดในสถานที่ใด ทำให้ผลกระทบที่ตามมารุนแรง ทำให้เหยื่อเกิดความอับอาย
Cyberbullying ที่พบบ่อย ได้แก่ การตั้งฉายา การดูถูกเหยียดหยาม การเผยแพร่ข่าวลือหรือนินทาว่าร้าย และการส่งต่อรูปภาพที่ไม่เหมาะสม การรวมกลุ่มกันเพื่อกลั่นแกล้ง ผู้ใหญ่และคนรอบข้างควรมีความเข้าใจอาการแสดงของคนที่ถูก Cyberbullying เพราะเด็กมักจะไม่ได้เล่าเรื่องราวนี้ตั้งแต่แรกให้ผู้ปกครองฟัง อาการมีได้หลากหลาย เช่น หลีกเลี่ยงที่จะไปโรงเรียน (มีพฤติกรรมหนีเรียนหรือขาดเรียนบ่อย อาจหยุดเรียนเพราะมีภาวะเจ็บป่วยทางร่างกาย ไม่เต็มใจที่จะเข้าเรียน หรือมีปัญหาการเรียนอื่นๆ) มีความภาคภูมิใจในตัวเองต่ำลง มีอาการซึมเศร้าหรือวิตกกังวลที่มากขึ้น มีอาการเจ็บป่วยทางร่างกาย (เช่น ปวดท้อง ปวดศีรษะ) นอนไม่หลับ ฝันร้ายบ่อยๆ ห่างเหินหรือหลีกเลี่ยงตัวเองจากกลุ่มเพื่อน อยู่ดีๆมีอาการแยกตัว เก็บตัวอยู่คนเดียวเวลาอยู่ที่บ้าน อาการหงุดหงิด โกรธ โมโห ง่ายกว่าปกติ และที่เราห่วงมากที่สุดคือ พฤติกรรมทำร้ายตัวเอง มีเด็กและวัยรุ่นมากมายที่ฆ่าตัวตายและมีประวัติว่าถูก Cyberbullying ด้วย
จากการสำรวจเด็กในกรุงเทพฯและปริมณฑล พบว่ามีเด็กราวๆ 48% ที่อยู่ในวงจร Cyberbullying โดยอาจเป็นทั้งผู้กระทำ ผู้ถูกกระทำ หรือเป็นผู้ที่พบเห็น พบว่าเด็กส่วนใหญ่อยู่ในชั้นมัธยมต้น ซอลลี่เป็นคนที่มีรอยยิ้มที่สวยสดใส แต่วันนี้รอยยิ้มของเธอหายไปแล้ว ในกรณีการเสียชีวิตของซอลลี่ เราควรระวังการส่งต่อข้อมูลที่ไม่เป็นความจริงไปในโลกออนไลน์ มิฉะนั้นเราก็จะกลายเป็นคนที่ Cyberbullying ซอลลี่และญาติของเธอโดยที่ไม่ได้ตั้งใจก็ได้ เราจะเก็บภาพรอยยิ้มของซอลลี่ไว้ในความทรงจำ และหวังว่ามันจะทำให้เรามีความเห็นอกเห็นใจ และระมัดระวังในการแสดงความเห็นในโลกออนไลน์มากยิ่งขึ้น เพราะคำพูดและสิ่งที่เราโพสต์ไป เป็นความคิดชั่วแล่น ตรงนั้นอาจจะทำร้ายจิตใจใครสักคนที่มาอ่านก็เป็นไปได้ สุดท้ายนี้หมอขอแสดงความเสียใจกับญาติสนิทมิตรสหาย และแฟนๆของซอลลี่ด้วยค่ะ #หมอมินบานเย็น”
ทั้งนี้ พอมีการโพสต์ข้อความดังกล่าวลงไป ก็มีชาวเน็ตเข้ามากดไลค์และคอมเม้นสต์แลกเปลี่ยนประสบการณ์ที่เคยโดนไซเบอร์บูลลี่มากมาย