เวทีนางงามเวเนซุเอลา ยกเลิกการประกาศสัดส่วนสาวงาม

"โรงงานความงาม" คือคำพูดที่อธิบายอุตสาหกรรมการประกวดนางงามของเวเนซุเอล่าได้เห็นภาพที่สุดค่ะ เมื่อหญิงสาวต้องทำทุกวิถีทางเพื่อเข้าใกล้ "ความงามที่สมบูรณ์แบบ" ทั้งทรวดทรง และสีผิว ที่กลับเป็นค่านิยมความงามที่กดทับผู้หญิง นำมาสู่การปฏิวัติครั้งใหญ่บนเวทีประกวดระดับประเทศ ที่เพิ่งยกเลิกการขานสัดส่วนนางงาม เพื่อเปิดรับรูปร่างที่หลากหลายมากขึ้น

นอกจากชื่อ อายุ และเมืองเกิด ธรรมเนียมตลอด 6 ทศวรรษบนเวทีนางงาม Miss Venezuela คือการประกาศสัดส่วนของสาวงามบนเวที โดยรูปร่างในอุดมคติ คือ อก เอว สะโพก 90-60-90 เซนติเมตร หากปีนี้ นับเป็นประวัติศาสตร์หน้าใหม่ เมื่อไม่มีการขานสัดส่วนทรวดทรงของผู้เข้าประกวดต่อหน้าสาธารณะ เพื่อสนับสนุนเรือนกายที่หลากหลาย และต่อสู้กับค่านิยมที่กดทับให้ผู้หญิงมีรูปร่างอยู่แบบเดียว

การปฏิวัติเวทีความงามสูงสุดของเวเนซุเอล่าครั้งนี้ มาจากผู้จัดรายใหม่ ซึ่งประกอบด้วยรุ่นพี่นางงามถึง 3 คน หนึ่งในนั้นคือ Gabriela Isler นางงามจักรวาลชาวเวเนซุเอล่าปี 2013 ที่บอกว่า

ความงามของสตรี ไม่ใช่สัดส่วน 90-60-90 แต่วัดจากความสามารถของหญิงสาวแต่ละคน

แม้เผชิญวิกฤตเศรษฐกิจแร้นแค้น และสถานการณ์การเมืองระส่ำระสาย หากเวทีประกวดความงาม Miss Venezuela นับเป็นความบันเทิง และความหวังเพียงไม่กี่ช่องทาง ช่วยชโลมจิตใจผู้คนในประเทศ ถึงแม้ปีนี้ผู้จัดจะออกมายอมรับว่า พวกเขาคงไม่มีเงินมากพอหากเกิดเหตุการณ์ไฟฟ้าดับระหว่างประกวด เนื่องจากก่อนหน้านี้ เวเนซุเอล่าเผชิญวิกฤตไฟฟ้าดับทั้งประเทศติดต่อกันเป็นสัปดาห์

สมญานาม "ดินแดนแห่งสาวงาม" การันตีด้วยเจ้าของมงกุฏนางงามจักรวาล 7 คน และนางงามโลกอีก 6 คน หากพิมพ์นิยมความสวยตามแบบฉบับ "เวเนซุเอลา" มักหนีไม่พ้นหญิงสาวผิวขาว เรือนผมสีบลอนด์ทอง หรือผมสีน้ำตาล ซึ่งสะท้อนลักษณะลูกผสมระหว่างคนพื้นถิ่นและคนผิวขาว จึงแทบไม่ได้เห็นรูปแบบความงามอื่นๆ ถูกนำเสนอผ่านตัวแทนหญิงสาวเจ้าของสายสะพาย ทั้งๆ ที่ประชากรของเวเนซุเอลา มีทั้งกลุ่ม "เมสติโซ่" หรือลูกผสมระหว่างยุโรเปี้ยน แอฟริกัน และอินเดียน-อเมริกัน ซึ่งเป็นประชากรส่วนใหญ่ของประเทศ หากก็ยังมีกลุ่มที่บรรพบุรุษสืบเชื้อสายมาจากตะวันออกกลาง, คนผิวสีจากทวีปแอฟริกา และกลุ่มคนพื้นเมืองอินเดียน-อเมริกัน ผ่านการอพยพเคลื่อนย้ายถิ่นฐาน และยุคอาณานิคม

มาตรฐานความ "สมบูรณ์แบบ" ของนางงามเวเนซุเอล่า เบื้องหลังมาจากพ่อมดวงการนางงาม "Osmel Sousa" อดีตประธานการประกวด Miss Venezuela นานถึง 3 ทศวรรษ ผู้ได้รับการขนานนามว่าเป็น "ซาร์" แห่งโลกนางงาม และปั้นนางงามจักรวาลชาวเวเนซุเอล่ามาแล้ว 7 คน จนเป็นความภาคภูมิใจของชาติ

ทว่าภายใต้ความ "สมบูรณ์แบบ" กลับสร้างมาตรฐานความงามที่กดทับสตรี เช่น นางงามห้ามมีน้ำหนักเกิน 55 กิโลกรัม หญิงสาวหลายคนจึงใช้วิธีการผ่าตัดเย็บลิ้น เพื่อให้กินอาหารได้น้อยลง

รวมถึงค่านิยมผิวขาวแบบสาวยุโรป ที่ครั้งหนึ่งออสเมลเคยให้สัมภาษณ์ว่า "นางงามเวเนซุเอลาที่มีผิวสีเข้ม ซึ่งเป็นลักษณะของผู้หญิงแอฟริกัน ไม่ใช่ความสวยที่เป็นที่ต้องการ จมูกของพวกเธอใหญ่เกินไป หรือถ้าพวกเธอมีผมสีน้ำตาล ดวงตาสีน้ำตาล ก็ยังพอไหว แต่ก็ต้องมีโครงหน้าแบบผู้หญิงผิวขาว" ทำให้การทำศัลยกรรม กลายเป็นเรื่องปกติธรรมดาสำหรับอุตสาหกรรมความงามในเวเนซุเอล่า แต่กลับทำให้หญิงสาวดูราวออกมาจากเบ้าพิมพ์เดียวกัน จนขาดความเป็นธรรมชาติ และความเป็นตัวของตัวเอง

ซึ่งสวนทางกับเวทีความงามยุคใหม่ ที่ให้คุณค่ากับความหลากหลาย ทั้งใบหน้า รูปร่าง เชื้อชาติ และเรื่องราวส่วนบุคคล จนประเทศมหาอำนาจความงามอย่างเวเนซุเอล่า ก็ยังต้องพลิกโฉม ปรับตัวให้เข้ากับกระแสโลกด้วยเช่นกัน