นายสนธิรัตน์ สนธิจิรวงศ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ เผยถึงกรณีที่มีการเผยแพร่ข่าวข้อกังวลในเรื่องการยื่นจดสิทธิบัตร "สารสกัดกัญชา" ตามธรรมชาติของบริษัทต่างชาติในประเทศไทย ว่าเป็นความเข้าใจผิด เนื่องจากยังไม่มีการจดทะเบียนสิทธิบัตรตามที่ปรากฏในข่าว เรื่องนี้จึงเป็นกระบวนการตรวจสอบการประดิษฐ์ ซึ่งมีเงื่อนไขทางกฎหมายมาครอบคลุมหลายประการ
"ปัจจุบันคำขอสิทธิบัตรยังอยู่ในกระบวนการ ดังนั้น เมื่อมีผู้มายื่นขอจดทะเบียนสิทธิบัตร กรมทรัพย์สินทางปัญญาต้องรับเรื่องไว้ จากนั้นจะเข้าสู่กระบวนการตรวจสอบเบื้องต้นและประกาศโฆษณาต่อไป"
ทั้งนี้ ประเด็นข้อสงสัยที่ว่า เมื่อประกาศโฆษณาแล้ว ไม่มีผู้โต้แย้ง จะทำให้ได้รับสิทธิบัตรไปทันทีหรือไม่ รมว.พาณิชย์ กล่าวว่า นี่เป็นกระบวนการตามขั้นตอนการจดสิทธิบัตร ซึ่งความจริงยังมีกระบวนการตรวจสอบการประดิษฐ์ต่อไปอีก จึงอยากสร้างความชัดเจนว่า ถ้าเป็นสารสกัดกัญชา ตามกฎหมายสิทธิบัตร มาตรา 9 (1) ระบุว่า จุลชีพและส่วนประกอบส่วนใดส่วนหนึ่งของจุลชีพที่มีอยู่ตามธรรมชาติ สัตว์พืช หรือสารสกัดจากสัตว์หรือพืช เป็นการประดิษฐ์ที่ไม่ได้รับความคุ้มครองตามพ.ร.บ. หรือ ไม่สามารถจดสิทธิบัตรได้ ดังนั้น สารสกัดกัญชาถือเป็นสารสกัดจากพืช จึงไม่ได้รับการคุ้มครอง
นายสนธิรัตน์ กล่าวเน้นย้ำว่า "ยื่นได้ แต่จดไม่ได้ ถ้าเป็นสารสกัดกัญชา เพราะขัดมาตรา 9 (1) วรรคหนึ่ง กม.สิทธิบัตร และกรมทรัพย์สินทางปัญญาไม่สามารถปฏิเสธการรับคำขอ แต่เมื่อรับคำขอแล้ว ไม่ได้หมายความว่าจะได้รับสิทธิบัตร เพราะยังมีกระบวนการอีกยาวนาน แต่ตามหลักการ หากมีการยื่นคำขอของสารสกัดกัญชา ต่อให้ขั้นตอนจะเป็นอย่างไรก็ตาม ถ้าผู้ขอไม่ยื่นให้ตรวจสอบภายใน 5 ปี นับจากวันประกาศโฆษณาคำขอก็จะตกไปเอง จึงขอวอนกลุ่มนักวิจัย อย่ากังวลว่าจะไม่สามารถนำไปต่อยอดทางการแพทย์ได้อีก"
"ตนสนับสนุนให้กัญชาเป็นพืชเศรษฐกิจของประเทศ แต่ทั้งนี้ต้องดูกฎหมายอย่างรอบด้านให้ครบถ้วน ดังนั้นไม่มีเหตุผลใดทั้งสิ้น ที่จะดำเนินการปิดกั้นกัญชาไม่ให้เกิดประโยชน์ต่อการพัฒนา ในทางกลับกันต้องการสนับสนุนในการพัฒนาเพื่อให้เกิดประโยชน์ในด้านต่างๆด้วยซ้ำไป เพราะเป็นไปได้ว่ากัญชา ในอนาคตอาจเป็นพืชเศรษฐกิจของโลก" รมว.พาณิชย์ กล่าวปิดท้าย
ด้าน นายทศพล ทังสุบุตร อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา กล่าวเพิ่มเติมว่า กรณีที่มีบริษัทต่างชาติมายื่นจดสิทธิบัตร เป็นสิทธิที่ผู้ยื่นขอรับสิทธิบัตรสามารถดำเนินการได้ตามกฎหมาย เมื่อคำขอสิทธิบัตรมีเอกสารถูกต้องครบถ้วน เจ้าหน้าที่ก็ต้องรับคำขอเอาไว้ แต่ไม่ได้หมายความว่าผู้ยื่นได้รับการคุ้มครองแล้ว เป็นเพียงขั้นตอนการรับยื่นคำขอสิทธิบัตรตามกฎหมาย ส่วนจะได้รับจดทะเบียนหรือไม่ได้นั้น ผู้ตรวจสอบสิทธิบัตรจะเป็นผู้พิจารณาต่อไป
