สบู่ชาร์โคล เป็นสบู่ที่มีส่วนผสมของถ่านสีดำที่ผ่านการเผาไหม้ในสภาพอุณหภูมิสูง และนำไปบดเป็นผงนำไปใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร เครื่องสำอาง เชื่อกันว่าจะมีส่วนในการดูดซับของเสีย กลิ่น หรือขับสารเคมีต่างๆ ออกจากร่างกาย
คุณสะคร นาคศรี อายุ 42 ปี เลขที่ 19 หมู่ที่ 5 บ้านโนนนาดี ตำบลป่าไม้งาม อำเภอเมืองหนองบัวลำภู จังหวัดหนองบัวลำภู โทร. (086) 252-4292 ให้ข้อมูลว่า ตนเองเป็นผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 5 ด้วย และยังเป็นประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนถ่านไบโอชาร์และเกษตรอินทรีย์บ้านโนนนาดี อีกด้วย มีอาชีพหลักทำนาและทำไร่
ริเริ่มทำสบู่ชาร์โคล เมื่อปี 2561 โดยนักวิชาการส่งเสริมการเกษตรประจำตำบล (คุณประชา อินแก้วพะเนา) ได้แนะนำให้ไปอบรมการเผาถ่านชาร์โคล ที่บ้านหัวนา ตำบลหัวนา อำเภอเมืองหนองบัวลำภู โดยวิทยากรจากจังหวัดนครพนม ซึ่งก็เข้าใจบ้างไม่เข้าใจบ้าง จึงไปอบรมเข้มเป็นเวลา 4 วัน 3 คืน ที่ศูนย์น้ำเพียงดิน ตำบลโนนเมือง อำเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลำภู
จากนั้น จึงมาสร้างเตาเผาถ่านเองที่บ้าน ทดลองทำ ระยะแรกไม่ได้ผล จากการตรวจสอบคุณภาพของถ่านพบว่ามีทั้งประจุบวกและประจุลบ แต่ถ่านชาร์โคล ที่ดีต้องมีประจุลบเท่านั้น จึงลองผิดลองถูกร่วม 20 เตา จึงประสบผลสำเร็จ ซึ่งมีเคล็ดลับอยู่หลายอย่าง เช่น การเรียงไม้ การเผา การควบคุมอุณหภูมิ จนได้ถ่านที่เป็นประจุลบหมดทั้งเตา
เมื่อเผาเสร็จ จะนำถ่านมาตรวจสอบคุณภาพหาประจุลบ โดยใช้เครื่องวัดแค้มมัลติมิเตอร์ นอกจากนี้ ยังใช้วัดความพรุน หากเข็มชี้ตัวเลขน้อย เช่น ศูนย์ แสดงว่าผ่านความร้อนที่อุณหภูมิสูงถึง 1,200 องศาเซลเซียส จะมีความพรุนมาก ราว 1,200 ตารางเมตร ต่อกรัม ขณะที่ถ่านธรรมดามีความพรุน 50 ตารางเมตร ต่อกรัม ซึ่งจะมีการตรวจสอบคุณภาพของถ่านทุกชิ้นก่อนนำมาจำหน่ายหรือทำผลิตภัณฑ์
ประโยชน์หรือข้อดีของถ่านชาร์โคล
บอกเล่าประสบการณ์ตรง คุณสะคร บอกว่า ช่วยขับสารพิษ แก้ปวดท้อง ท้องเสีย โดยนำถ่านแช่น้ำดื่ม ใช้ดับกลิ่นในตู้เย็น ตู้เสื้อผ้า ห้องแอร์ เวลาหุงข้าวส่วนที่กินยังไม่หมดจะเน่าเสียอยู่บ่อยๆ จึงแก้โดยเวลาหุงข้าวให้เอาถ่านชาร์โคล ใส่ลงไปด้วยขนาดยาว 2-3 นิ้ว ปรากฏว่าหลังจากนั้น ข้าวที่เหลือไม่เน่าเสียง่าย อยู่ได้นาน เดิมตนเองจะเป็นโรคไมเกรนคือปวดหัวข้างเดียว พอดื่มน้ำจากถ่านชาร์โคล ปรากฏว่าไมเกรนหาย นอกจากนี้ เมื่อทำสบู่นำมาใช้กับใบหน้าและร่างกาย ช่วยลดสิวซึ่งหลายรายที่ใช้ปรากฏว่าสิวหาย ลดหน้ามัน ช่วยลบริ้วรอยตีนกาได้ดี และทำให้ผิวพรรณสะอาดขึ้น
แนวคิดในการทำสบู่ชาร์โคล
คุณสะคร บอกว่า เคยมีประสบการณ์ไปอบรมการทำสบู่อยู่หลายครั้ง แต่ยังไม่เคยทำจริงจัง พอมีถ่านชาร์โคล จึงทดลองเอาถ่านมาเป็นส่วนผสม โดยมีส่วนผสม ได้แก่ ถ่านชาร์โคล น้ำมันมะพร้าว น้ำผึ้ง กลีเซอรีน และน้ำเปล่า (ขออนุญาตไม่บอกส่วนผสมแต่ละอย่าง) เนื่องจากได้ลองทำแล้วเอาไปให้เพื่อนบ้านและคนรู้จักใช้ ปรากฏว่าทุกคนพอใจ เมื่อใช้หมดแล้วสั่งซื้อเป็นจำนวนมาก
ขั้นตอนการทำ
ต้มน้ำด้วยไฟอ่อนๆ จากนั้นนำกลีเซอรีนลง กวนให้ละลาย นำผงถ่านที่บด (ร่อนด้วยตะแกรงละเอียด) น้ำมันมะพร้าว และน้ำผึ้ง ใส่ลงไป คนให้เข้ากัน ยกลงจากเตา แล้วตักใส่แบบพิมพ์สบู่ ปล่อยให้แห้ง แล้วแกะออก บรรจุหีบห่อ
การตลาด
“ปัจจุบัน มีกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านในอำเภอเมืองหนองบัวลำภูสั่งซื้อกันจำนวนมาก จากปากต่อปากของคนในชุมชน บางรายสั่งครั้งละ 20-30 ก้อน และขายออนไลน์ด้วย (เฟซบุ๊ก) ขนาด 25 กรัม ราคา 35 บาท ขนาด 60 กรัม ราคา 50 บาท ถ้าสั่ง 10 ก้อนขึ้นไปส่งให้ฟรี นอกจากนี้ ยังขายถ่านชาร์โคล ด้วย ถ่าน (แท่ง) กิโลกรัมละ 500 บาท ถ่านแตก ขีดละ 50 บาท ถ่านบดละเอียด ขีดละ 80 บาท ยอดขายขณะนี้เดือนละประมาณ 20,000 บาท อย่างไรก็ตาม แม้ว่าช่วงนี้จะเกิดการระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ก็ไม่มีผลกระทบต่อยอดขายแต่อย่างใด” เป็นคำกล่าวยืนยันของประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนถ่านไบโอชาร์และเกษตรอินทรีย์บ้านโนนนาดี
ท่านที่เคารพครับ จะเห็นว่าสบู่ชาร์โคล เป็นสบู่เพื่อสุขภาพและเป็นสินค้าที่กำลังมาแรง และน่าจะเป็นอีกทางเลือกหนึ่งสำหรับเกษตรกรและผู้ที่สนใจผลิตขายเป็นรายได้ ท่านที่สนใจสอบถามข้อมูลเทคนิคการเผาถ่านชาร์โคล ให้ได้คุณภาพดี หรือการทำสบู่ชาร์โคล ได้ที่ คุณสะคร นาคศรี โทร. (086) 252-4292
พิเศษ! สมัครสมาชิกนิตยสารเทคโนโลยีชาวบ้าน, มติชนสุดสัปดาห์ และศิลปวัฒนธรรม ลดราคาทันที 40% ตั้งแต่วันนี้ – 30 มิถุนายน 63 เท่านั้น! คลิกดูรายละเอียดที่นี่
