ผื่นคันจากยุงกัดหรือแมลงสัตว์กัดต่อยสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน หลายคนที่มีอาการคันก็ยิ่งเกาจนเป็นแผลและอาจกลายเป็นจุดด่างดำทิ้งไว้บนผิวหนัง หรือขึ้นเห่อลุกลามและบวมเป็นหนองไปยังบริเวณอื่น จนทำให้เกิดรอยแผลเป็นแล้วรู้สึกไม่มั่นใจในตัวเอง โดยเฉพาะเด็กๆ ที่ยังมีผิวบอบบางที่เกิดอาการแพ้ได้ง่าย
รศ.นพ.ป่วน สุทธิพินิจธรรม คณบดีวิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ซึ่งเป็นแพทย์ทางด้านโรคผิวหนัง กล่าวว่า คนทุกคนล้วนแต่มีระบบภูมิคุ้มกันภายในร่างกายที่โต้ตอบกับสิ่งแวดล้อมที่ไปสัมผัส ไม่ว่าจะเป็นยุงกัดหรือแมลงกัดต่อย รวมถึงสารเคมีต่างๆ และอุณหภูมิของอากาศ
เมื่อร่างกายมีปฏิกิริยากับสิ่งเร้าเหล่านี้ จะทำให้มีอาการผื่นคันหรือเกิดเป็นตุ่มแดง และอาจถึงขั้นพองเป็นตุ่มน้ำก็ได้ ขึ้นอยู่กับพิษของแมลงที่มากัดต่อย ซึ่งเราจะเรียกอาการเหล่านี้ว่าผื่นแพ้ยุง แมลง และสารเคมี
อาการผื่นคันจากยุงกัด
มีลักษณะเป็นตุ่มนูนหรือจ้ำแดงๆ และมีอาการคันมากหรือบวมคล้ายกับลมพิษ โดยตุ่มที่เกิดขึ้นจะมีระยะเวลานานถึง 1 – 3 สัปดาห์ เมื่อหายดีแล้วมักจะทิ้งรอยแผลเป็นจุดสีน้ำตาลต่างจากรอยยุงกัดปกติ
วิธีลดอาการผื่นคันจากยุงกัด
ห้ามแกะหรือเกาบริเวณตุ่มคันโดยเด็ดขาด แต่ให้รีบล้างด้วยน้ำสบู่อ่อนๆ ที่บริเวณถูกยุงกัด เพื่อล้างสารเคมีในน้ำลายยุงที่ก่อให้เกิดอาการคันหรือระคายเคือง จากนั้นประคบด้วยผ้าเย็นเพื่อลดอาการคัน ทายาแก้ผื่นคันหรือรับประทานยาลดอาการคัน หากมีแผลหนองให้ใช้ยาปฏิชีวนะทาแทน โดยปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรในการซื้อยามาใช้ทุกครั้ง และไม่ควรปล่อยทิ้งไว้จนกลายเป็นแผล เพราะจะก่อให้เกิดเป็นรอยดำหรือแผลเป็นได้ในที่สุด
นอกจากนี้อาจจะใช้สมุนไพรที่มีสรรพคุณแก้คัน อย่างเช่นลูกประคำดีควายให้นำมาต้มจนนิ่ม แกะเมล็ดออกแล้วใช้เนื้อผสมกับน้ำอาบและตีให้เป็นฟอง แช่ขาในน้ำประมาณ 15 นาทีแล้วล้างออกให้สะอาด
วิธีป้องกันไม่ให้ยุงกัด
เริ่มจากกำจัดบริเวณที่เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุง จากนั้นพยายามหลีกเลี่ยงการนั่งในมุมอับหรือมุมมืด และอาจจะใช้ผลิตภัณฑ์ป้องกันยุงที่ผลิตมาจากธรรมชาติ หากจำเป็นต้องใช้ยาฉีดยุงควรใช้ในช่วงกลางวันแล้วทำความสะอาดห้องทุกครั้ง เพื่อเช็ดเอาสารเคมีที่ตกค้างออก รวมถึงควรสวมเสื้อแขนยาวและกางเกงขายาวที่มีสีสว่าง นอนกางมุ้งหรือกรุมุ้งลวด จะช่วยป้องกันผื่นคันจากยุงกัดได้
อาการผื่นคันจากแมลงกัดต่อย
มีลักษณะบวมแดงและมีผื่นคัน หากมีอาการแพ้มากจะทำให้อักเสบอย่างรุนแรง หรือมีอาการบวมมากภายใน 48 ชั่วโมง เนื่องจากแมลงบางชนิดจะปล่อยสารพิษเข้าสู่ผิวหนังนั่นเอง อีกทั้งยังอาจเป็นสารก่อภูมิแพ้อีกด้วย อย่างเช่นเห็บหรือหมัดที่พบในตัวสัตว์เลี้ยง หรือแม้กระทั่งไรฝุ่น เป็นต้น
วิธีลดอาการผื่นคันจากแมลงกัดต่อย
ถ้าเป็นรอยบวมให้ใช้น้ำแข็งประคบเพื่อช่วยลดอาการบวม หรือถ้าเป็นผื่นคันชนิดธรรมดาควรห้ามเกา แต่ให้ทาคาลาไมน์เพื่อช่วยลดอาการคัน และหากมีอาการคันมากๆ ควรงดรับประทานอาหารทะเลก่อน เนื่องจากจะทำให้มีอาการคันมากขึ้น
สำหรับผื่นคันที่เกิดจากแมลงมีพิษรุนแรงและมีเหล็กใน ควรนำเอาเหล็กในออกเสียก่อน เพื่อลดพิษหรือสารเคมีที่เข้าสู่ร่างกาย
อาการที่ควรรีบไปพบแพทย์โดยด่วน
มีอาการหนังตาบวม ปากบวม เกิดลมพิษขึ้นเห่อตามตัว รู้สึกคันมาก หัวใจเต้นผิดปกติแน่นหน้าอก หายใจลำบากกระวนกระวาย ไอรุนแรง
เนื่องจากประเทศไทยตั้งอยู่ในเขตเมืองร้อน จึงทำให้ประสบปัญหามียุงและแมลงจำนวนมาก ดังนั้นหลายๆ คนมักจะเกิดอาการแพ้ได้ง่ายและมีเรื่องพันธุกรรมเข้ามาเกี่ยวข้อง ซึ่งบางคนอาจจะมีภูมิต้านทานดีและมีปฏิกิริยาอาการผื่นแพ้น้อยลงหรือไม่มีเลยได้เช่นกัน ดังนั้นเราจึงควรป้องกันตัวเองไม่ให้ถูกยุงกัดหรือแมลงอื่นๆ กัดต่อย ก็จะช่วยลดความเสี่ยงต่ออาการเหล่านั้นได้มากเลยทีเดียว
👨⚕️⚕️👩⚕️⚕️ ค้นหาโรค อาการ ยา โรงพยาบาล คลินิก และอ่านบทความสุขภาพ เขียนโดยคุณหมอหรือผ่านการรีวิวจากคุณหมอแล้ว ที่ www.honestdocs.co และ www.honestdocs.id
💪❤️ ไม่พลาดข้อมูลดีๆ ที่จะทำให้คุณแข็งแรงขึ้นทั้งกายและใจ คลิกที่นี่เพื่อแอดไลน์ @honestdocs หรือแสกน QR Code ด้านล่างนี้ และยังติดตามเราได้ที่ Facebook และ Twitter วันนี้
📱📰 โหลดแอป HonestDocs สำหรับ iPhone หรือ Android ได้แล้ววันนี้! จะอ่านบทความ จะเก็บบทความไว้อ่านทีหลัง หรือจะแชร์บทความให้คนที่เราเป็นห่วง ก็ง่ายกว่าเดิมเยอะ
เปรียบเทียบดีลสุขภาพ ทำฟัน และความงาม จาก รพ. และคลินิกกว่า 100 แห่ง พร้อมจองคิวผ่าน HonestDocs คุณหมอมือถือได้เลยวันนี้ ถูกกว่าไปเอง
ขอบคุณที่วางใจ ทุกเรื่องสุขภาพอุ่นใจ ให้ HonestDocs (ออเนสด็อกส์) คุณหมอมือถือ ดูแลคุณ ❤️