Q : คุณหมอคะ ฝุ่น PM 2.5 ถ้าลงปอด ร่างกายมนุษย์สามารถกำจัดออกมาได้ไหมคะ แล้วมีกลไกอย่างไร กำจัดได้กี่เปอร์เซ็นต์
A : เราคงจะรู้จักฝุ่น PM 2.5 มาบ้างแล้วว่ามันคือฝุ่นที่มีขนาดเล็กมาก ๆ เล็กกว่าเส้นผมประมาณ 50 เท่า กลไกทั่วไปในทางเดินหายใจ
เราจะมีเยื่อบุชนิดพิเศษที่จะคอยดักจับฝุ่นละอองต่าง ๆ อยู่ และค่อย ๆ สร้างเยื่อเมือกขับออกมาในรูปของเสมหะครับ ตรงนี้ก็จะกำจัดได้เป็นส่วนใหญ่ของฝุ่นที่เข้าไป แต่ถ้าฝุ่นเล็กมาก ๆ บางทีจะหลุดเข้าไปจนถึงหลอดลมขนาดเล็กและถุงลมได้ ในระดับหลอดลมยังพอจะขับออกมาเหมือนกลไกทั่วไป แต่ถ้าลงไปอยู่ในถุงลม จะมีกลไกอื่นซึ่งเป็นกลไกระดับเซลล์มาคอยกินและควบคุมสิ่งแปลกปลอม แต่เซลล์เหล่านั้นอาจจะไม่สามารถสลายฝุ่นได้เหมือนการย่อยสลายเชื้อโรคทำให้มีการสะสมและเกิดโรคต่าง ๆ ส่วนจะบอกว่ากลไกแรกหรือกลไกในถุงลมสามารถกำจัดได้ร้อยละเท่าใดนั้น ไม่มีตัวเลขที่ชัดเจน แต่ปกติเราจะสนใจอาการที่แสดงออกมา เนื่องจากบางครั้งปริมาณฝุ่นที่ได้รับก็ไม่สัมพันธ์กับอาการ คนแต่ละคนที่ได้รับสารในปริมาณเท่ากันก็มีอาการแสดงแตกต่างกัน เช่น คนที่เป็นภูมิแพ้ หรือหอบหืดมักจะแสดงอาการผิดปกติได้มากกว่าคนปกติ
ตอบโดย นพ.ขัตติยะ ผลานิสงค์ ทุกข้อสงสัยเรื่องสุขภาพจะได้รับคำตอบที่เชื่อถือได้ โพสต์คำถามของคุณได้ที่ Healthy Forum
