พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ทั้งชีวิต อาบน้ำ 3 แค่ครั้ง!? ใช้วิธี “อาบแห้ง” แทน?
พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 (5 กันยายน ค.ศ. 1638 – 1 กันยายน ค.ศ. 1715) แห่งฝรั่งเศสผู้ยิ่งใหญ่ หรือที่รู้จักกันว่าพระเจ้าหลุยส์มหาราช กษัตริย์ผู้ทรงครองราชย์ยาวนานที่สุดในยุโรปถึง 72 ปี และเป็นผู้ที่สยบความวุ่นวายต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในฝรั่งเศสจากการคิดกบฏของเหล่าขุนนาง ซึ่งเป็นปัญหามาตั้งแต่ในยุคก่อนหน้าพระองค์โดยการใช้พระราชอำนาจและสิทธิอันเด็ดขาดที่ทรงได้สร้างให้กับพระองค์เองภายใต้การปกครองระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ที่สมบูรณ์แข็งแรง
ด้วยภาพลักษณ์ที่แข็งแกร่งนี้คงไม่มีใครจะสามารถนึกถึงความกลัวของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ได้ โดยเฉพาะความกลัวในเรื่องการ “อาบน้ำ”
ความกลัวเรื่องการอาบน้ำเกิดจากแนวคิดที่แพร่หลายในช่วงศตวรรษที่ 17 ที่กล่าวกันว่าน้ำเป็นตัวแพร่เชื้อโรค และหากยิ่งอาบน้ำบ่อยครั้งร่างกายก็จะยิ่งอ่อนแอลง ดังนั้นตลอดพระชนมชีพของพระองค์จึงสรงน้ำอยู่น้อยครั้ง บางคนก็ถึงกับกล่าวว่าพระองค์ทรงเคยสรงน้ำเพียง 3 ครั้งเท่านั้น
แต่ถึงแม้จะไม่สรงน้ำพระองค์ก็มีวิธีการทำความสะอาดพระวรกายของพระองค์ กล่าวคือเมื่อพระองค์ทรงตื่นพระบรรทมในยามเช้า ข้าราชบริพารก็จะนำอควาวิต (aqua vitae) หรือสุราฤทธิ์แรงที่มีส่วนผสมของเอทานอลถึง 90 เปอร์เซ็นต์มาเช็ดพระกร และส่วนต่าง ๆ ตามพระวรกาย เป็นการทำความสะอาดแบบที่เรียกกันว่า อาบแห้ง (dry wash)
ในขณะเดียวกัน พระวรกายของพระองค์นั้นก็ส่งกลิ่นหอมตลอดเวลา เนื่องจากพระองค์ทรงโปรดปรานน้ำหอมเป็นชีวิตจิตใจ ฉลองพระองค์นั้นจะต้องผ่านการทำให้หอมด้วยนำไปชุบด้วยสิ่งที่เรียกว่า Aqua Angeli ซึ่งทำโดยการต้ม ไม้กฤษณา จันทน์เทศ ยางไม้หอม กานพลู และกำยาน ในน้ำดอกกุหลาบเป็นเวลา 1 วัน แล้วจึงใส่น้ำดอกมะลิ น้ำดอกส้ม และมัสค์หรือสารให้ความหอมที่ได้จากสัตว์ เป็นวิธีการทำให้เสื้อผ้าหอมเหมือนกับการใช้น้ำยาปรับผ้านุ่มในปัจจุบัน
นอกจากนี้ภายในพระราชวังแวร์ซายก็พบว่าอบอวลไปด้วยกลิ่นหอมที่มาจากกลิ่นของกลีบดอกไม้ที่ถูกจัดใส่โหลชามวางเรียงรายกัน ทุกสิ่งทุกอย่างภายในราชวังถูกเคลือบไปด้วยกลิ่นเย้ายวนใจ ทั้งเฟอร์นิเจอร์และเครื่องประดับพระราชวังก็มักจะถูกฉีดฟุ้งด้วยน้ำหอม ไม่เว้นแม้แต่น้ำพุหรือแขกผู้มาเยือนที่ก็ยังต้องถูกน้ำหอมฉีดใส่เช่นกัน
ยิ่งไปกว่านั้น เพื่อให้การดมกลิ่นในแต่ละวันมีสีสันไม่จำเจน่าเบื่อ พระองค์ยังได้มีรับสั่งให้ช่างทำน้ำหอมไปคิดค้นทำน้ำหอมกลิ่นใหม่ ๆ สำหรับใช้ในแต่ละวันของสัปดาห์อีกด้วย
อย่างไรก็ตาม ความโปรดปรานกลิ่นอันเย้ายวนกลับส่งผลเสียต่อพระพลานามัยของพระองค์ โดยเฉพาะในช่วงสุดท้ายของพระชนมชีพที่เริ่มมีอาการแพ้กลิ่นน้ำหอมทุกกลิ่นที่ทรงเคยโปรดปราน
เหลือเพียงกลิ่นเดียวเท่านั้นที่พระองค์ยังทรงดมได้ นั่นคือกลิ่นน้ำหอมที่สกัดจากต้นส้มภายในพระราชวังแวร์ซายนั่นเอง
อ่านเพิ่มเติม :
- ภรรยารอง-ภรรยาน้อย ในพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งราชสำนักฝรั่งเศส
- งานรื่นเริงและวิถีราชสำนักแวร์ซาย เครื่องมอมเมาขุนนางของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14
สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่
อ้างอิง :
Lazatin, Hannah. “Perfume Addict King Louis XIV Ruled a Filthy Versailles”. Town & Country. 18 Dec 2018, >**
*“Louis XIV: ‘the sweetest-smelling king of all’”. Perfume Society. 18 Dec 2018
“Louis XIV Biography”. Biography. 18 Dec 2018
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 18 ธันวาคม 2561*
