มีให้เห็นเป็นประจำกรณีผู้ใช้มอเตอร์ไซค์ ออกมาโพสต์เกี่ยวกับการทำหน้าที่ของตำรวจและกรมการขนส่ง ตั้งจุดตรวจรถยนต์-จักรยานยนต์ที่อาจทำผิดกฎหมาย และหนึ่งในประเด็นที่มักเป็นข้อถกเถียงกันอยู่บ่อยๆ คือ “การเปลี่ยนท่อไอเสีย”นั้นมีความผิดหรือไม่ แท้จริงแล้วกรอบของกฎหมายเป็นอย่างไรกันแน่ วันนี้ TNN ได้เฟ้นหาคำตอบที่ชัดเจน มาให้คุณผู้อ่านได้ทราบกันครับ
ข้อมูลจากยูทูป ‘ประมาณว่า Channel’ โดย 'อาจารย์ประมาณ เลืองวัฒนะวณิช' ทนายชื่อดัง ได้เคยหยิบยกประเด็นดังเกี่ยวกับการตรวจจับท่อไอเสียไว้อย่างชัดเจน โดยมีคนปรึกษาว่า ขี่มอเตอร์ไซค์แล้วถูกตำรวจเรียกตรวจ และออกใบสั่งว่ามีความผิดในข้อหา "ดัดแปลงสภาพรถผิดไปจากที่จดทะเบียนไว้" สาเหตุเพราะ "เปลี่ยนท่อไอเสีย" นั้นถูกต้องหรือไม่?
กรณีนี้ อ.อาจารย์ประมาณ ชี้แจงว่า "ต้องทำความเข้าใจก่อนไม่ว่าจะรถยนต์หรือจักรยานยนต์นั้น ต่อจากเครื่องก็จะมีไอเสียออกมา ซึ่งนั่นหมายถึงรถก็ต้องมีท่อไอเสีย ดังนั้นจึงเป็นชิ้นส่วน-อุปกรณ์ที่ติดมากับรถ จะมี มอก.หรือไม่มีก็ไม่เกี่ยวกัน และหากผู้เป็นเจ้าของรถเปลี่ยนท่อไอเสียใหม่ เพราะมองว่าดีกว่าของเดิม มันไม่เกี่ยวกับการดัดแปลงสภาพรถผิดไปจากที่จดทะเบียนไว้นะครับ"
นอกจากเกิดความเข้าใจผิดๆ ว่าการเปลี่ยนท่อว่า นั้นมีความผิดในข้อหาดัดแปลงสภาพแล้ว ก็ยังโยงต่อไปถึงตัวท่อไอเสียที่เปลี่ยนใหม่ว่า ได้มาตรฐาน และมี มอก. หรือไม่ ในกรณีนี้ อ.ประมาณ อธิบายต่ออีกว่า "ในกฎหมายรถยนต์ กฎหมายจราจร ไม่ได้ระบุไว้ว่าต้องมีเครื่องหมาย มอก. ที่ตัวท่อ ดังนั้นกรณีนี้จึงไม่เกี่ยวกับการมีความผิด ซึ่งต่างจากหมวกกันน็อค ที่ต้องใส่สวมอยู่กับศีรษะซึ่งเป็นเรื่องของความปลอดภัยโดยเฉพาะ ทำให้ต้องมีมาตรฐานอุตสาหกรรม ส่วนท่อไอเสียไม่จำเป็นต้องมี มอก."
“อย่างไรก็ตามประเด็นความผิดมันอยู่ที่ว่า เมื่อเปลี่ยนท่อไอเสียใหม่ แล้วเสียงมันดังเกินกว่าที่กฎหมายได้กำหนดไว้หรือไม่! เพราะกฎหมายระบุไว้ชัด ว่าต้อง 'ไม่เกิน 95เดซิเบล' หากดังเกินก็มีความผิดชัดเจน ส่วนจะมีคำพูดต่อว่า คุณไม่ใส่ที่ระงับเสียงจุดนี้ยิ่งเป็นไปไม่ได้ เพราะยังไงมันก็ต้องมีที่ระงับเสียงอยู่แล้วไม่งั้นก็จะมีความดังไม่ต่างกับรถไม่มีท่อไอเสีย แต่ว่าจะอยู่ตรงไหน ลักษณะเป็นอย่างไรนั้น มันก็เป็นเรื่องของวิศวกรที่ออกแบบ เพราะฉะนั้นการที่ผู้ใช้รถเปลี่ยนท่อไอเสียรถ จึงไม่ใช่การดัดแปลงสภาพรถไปจากที่จดทะเบียนไว้รวมทั้งท่อไอเสียที่ไม่มี มอก.ก็ไม่มีความผิด”
ส่วนกรณีการตรวจวัดเสียง เจ้าหน้าที่ไม่สามารถใช้หูฟังแล้วแจ้งข้อหาว่ารถคุณท่อดังเกินกำหนดได้ ต้องใช้เครื่องวัดเป็นสิ่งยืนยัน ว่าเสียงเกิน 95 เดซิเบลหรือไม่ ซึ่งมันก็มีวิธีและมาตรการในการวัด เช่น เวลาที่คุณบิดสุดแล้วรอบเครื่องยนต์ได้กี่พันรอบ สมมุติว่าได้ห้าพันรอบ การวัดเสียงต้องอยู่ในสามในสี่ของห้าพันรอบก็คือช่วง 3,750 รอบ หรือถ้าบิดสุดแล้วเกินห้าพันรอบหรือหนึ่งหมื่นรอบ ก็ให้ใช้ครึ่งหนึ่งหรือห้าพันรอบแล้วถึงวัดระดับความดัง
ภาพประกอบจาก : www.lampang13.com
ที่สำคัญเครื่องวัดต้องได้มาตรฐาน โดยขั้นตอนการวัด เครื่องต้องอยู่ห่างจากท่อครึ่งเมตร พร้อมกับทำมุม 45 องศา นอกจากนี้ก่อนทำการวัดก็ต้องเช็คสภาพแวดล้อมรอบๆ ด้วยว่าจุดที่จะทำการวัดอยู่นั้นมีเสียงดังไหม ถ้าเช็คแล้วรอบๆ บริเวณนั้นมีเสียงดังเกิน 85 เดซิเบล ตรงนี้ก็ไม่สามารถวัดได้ เพราะถ้าขืนวัดไปยังไงเสียงท่อก็ดังเกิน 95 เดซิเบลแน่นอน
ดังนั้นจึงสรุปได้ชัดว่า การเปลี่ยนท่อไอเสีย ไม่ถือเป็นการดัดแปลงสภาพรถผิดไปจากที่จดทะเบียนไว้ รวมถึงหากที่ตัวท่อไม่มี มอก.ก็ไม่ถือว่ามีความผิดด้วยเช่นกัน จึงฝากให้เจ้าหน้าที่ได้ทำความเข้าใจกับกฎหมายในส่วนนี้ด้วย ที่สำคัญตัวผู้ใช้รถเองก็ต้องไม่ทำผิดด้วยเช่นกัน เพราะการใส่ท่อดังๆ ที่เกิน 95 เดซิเบลไม่เพียงผิดกฎหมายเท่านั้น แต่ก็ยังสร้างมลภาวะทางเสียงให้กับผู้อื่นต้องรำคาญหรือตกใจอีกด้วย
ภาพประกอบจาก : www.thebikeshed.cc