วันนี้ดิฉัน หยิบปัญหาที่มักเกิดขึ้นกับสมาชิกภายในบ้าน โดยเฉพาะผู้สูงอายุ ยกตัวอย่างคุณพ่อตัวเองเลยก็แล้วกัน ปีนี้ท่านก็อายุย่างเข้า 80 ปี สุขภาพโดยรวมก็คุมระดับน้ำตาล ความดัน คอเลสเตอรอล ได้ดีพอสมควร อาจเป็นเพราะคุณพ่อชอบออกกำลังกายตั้งแต่สมัยยังหนุ่มแน่น และเป็นคนเดียวในครอบครัวที่กระตุ้นให้ลูกๆ ออกกำลังกายในช่วงที่พวกเรายังเยาว์วัย โรคประจำตัวน่าจะมีเพียงโรคเดียวคือ โรคไทรอยด์ ที่ท่านก็ควบคุมอยู่ (โดยการทานยาของแพทย์ประจำตัว) (ไว้โอกาสหน้า จะมาเขียนโรคไทรอยด์ ถือเป็นภัยเงียบที่น่าสนใจเช่นกัน) แน่นอน! คุณพ่อก็เหมือนผู้สูงอายุทั่วๆ ไป ที่ต้องลุกขึ้นมาปัสสาวะตอนกลางคืน ตีหนึ่งบ้าง ตีสามบ้าง ซึ่งรบกวนการนอนหลับและส่งผลให้ไม่สามารถนอนหลับได้อย่างต่อเนื่อง เพราะตามปกติแล้ว คนทั่วไปควรนอนหลับอย่างต่อเนื่อง 6 – 8 ชั่วโมง โดยไม่ต้องลุกขึ้นมาปัสสาวะกลางดึก (หลายคนเริ่มคิดตาม อุ้ย! ตรงกับอาการที่เราเป็นอยู่เลย) ต้องขอบอกว่า อาการนี้พบบ่อยในผู้สูงอายุ แต่ก็สามารถเกิดขึ้นได้ทุกช่วงวัยเช่นกัน
สาเหตุของอาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน
ทีนี้ เรามาดูสาเหตุกัน ถึงแม้มีสาเหตุไม่ค่อยแน่ชัด ไม่ว่าจะเป็นพฤติกรรมการใช้ชีวิต ไปจนถึงการใช้ยาต่าง ๆ (บางท่านอาจทานยาประจำตัวหลายชนิด) โดยสาเหตุที่พบบ่อย มีดังต่อไปนี้
- อายุ
ผู้สูงอายุมักจะปัสสาวะตอนกลางคืนบ่อยมากขึ้น เพราะอะไร เพราะร่างกายผลิตฮอร์โมนได้น้อยลง อย่างผู้สูงอายุเพศชาย อาจเกิดจากภาวะต่อมลูกหมากโต ส่งผลให้ปัสสาวะมากขึ้น หรือผู้สูงอายุผู้หญิงอาจปวดปัสสาวะบ่อย เพราะย่างเข้าวัยทอง ลำพังนอนก็ไม่ค่อยจะหลับสนิทอยู่แล้ว สาเหตุเนื่องจากร่างกายผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจนน้อยลง จึงมีผลกระทบต่อระบบทางเดินปัสสาวะ นั่นเอง - พฤติกรรมการใช้ชีวิต
ยกตัวอย่างง่าย ๆ แบบเห็นภาพ คือ ช่วงมื้อเย็น ทานข้าวเสร็จ เผลอดื่มน้ำเยอะไปหน่อย หรือ ดื่มน้ำมากเกินไปช่วงใกล้จะเข้านอน ทำให้ร่างกายผลิตน้ำปัสสาวะมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการดื่มน้ำเปล่าธรรมดา ชา กาแฟ หรือแอลกอฮอล์ ก็ถือเป็นสาเหตุทำให้ปัสสาวะตอนกลางคืนได้ - การใช้ยา
ผู้สูงอายุหลายท่าน มักจะมีโรคส่วนตัว ผลจากการใช้ยาบางชนิด อาจทำให้มีอาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืนได้ ทางที่ดี อาจต้องปรึกษาแพทย์ เพื่อให้แพทย์วินิจฉัย และทำการงดยาบางตัวที่อาจเป็นสาเหตุปัสสาวะบ่อย
ภาวะแทรกซ้อนของอาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน
แน่นอน การที่เราต้องตื่นขึ้นมาเพื่อปัสสาวะ ย่อมกระทบโดยตรงถึงคุณภาพในการนอน หากเป็นคนนอนหลับยาก อาจส่งผลให้มีระดับความดันสูงขึ้น เพราะนอนหลับไม่เพียงพอ หรือผู้หญิงเรา ย่างเข้าวัยทอง บางท่าน อาจมีอาการนอนไม่หลับ หลับไม่สนิท ตื่นกลางดึก เป็นทุนเดิม อยู่แล้ว ยิ่งต้องลุกไปปัสสาวะอีก ทำให้เกิดอาการเหน็ดเหนื่อย อ่อนเพลีย พักผ่อนไม่พอ และกระทบไปถึงการทำงานระหว่างวันอีกด้วย
หลายท่านอ่านมาถึงตรงนี้ อาจจะสงสัยว่า แล้วมีวิธีป้องกันหรือไม่
การป้องกันไม่ให้ปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน ควรทำอย่างไรบ้าง?
- หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ คาเฟอีน ช่วงก่อนนอน
- ก่อนนอนควรงดดื่มน้ำประมาณ 2-4 ชั่วโมง เพื่อไม่ให้ปวดปัสสาวะกลางดึก
- ในกรณีที่ย่างเข้าวัยทอง มีอาการนอนไม่หลับ หลับไม่สนิท แนะนำปรึกษาแพทย์ เพื่อไม่ให้เป็นสาเหตุของการตื่นกลางดึกมาปัสสาวะ
- ในกรณีที่ต้องทานยาประจำตัว ลองปรึกษาแพทย์ว่ามียาตัวไหน ทำให้ปัสสาวะบ่อยไหม
จริง ๆ แล้ว ปัญหาปัสสาวะบ่อยในตอนกลางคืน ถือเป็นปัญหาที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ และเป็นปัญหาคลาสสิคที่ผู้สูงอายุแต่ละท่าน จะมีวิธีการแก้ไขเฉพาะตัวที่เหมาะสมที่สุด และไม่แน่ ตัวดิฉันเอง ซึ่งเมื่อต้องย่างเข้าสู่วัยผู้สูงอายุแบบเต็มตัว อาจต้องเจอปัญหานี้เช่นกัน เตรียมพร้อม และเตรียมใจรับมือกันค่ะ
#KINN_Biopharma
