เผยประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐ หวังปรับปรุงความสัมพันธ์กับกัมพูชา ส่งจดหมายถึงนายกฯ ฮุน เซน รบเร้าให้นำพาประเทศกลับคืนสู่เส้นทางประชาธิปไตย พร้อมระบุสหรัฐไม่คิดเปลี่ยนแปลงระบอบของกัมพูชา
แฟ้มภาพ โดนัลด์ ทรัมป์ / AFP
รายงานของสำนักข่าวรอยเตอร์เมื่อวันศุกร์ที่ 22 พฤศจิกายน 2562 กล่าวว่า ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ส่งจดหมายถึงนายกรัฐมนตรีกัมพูชา ลงวันที่ 1 พฤศจิกายน ที่ผ่านมา โดยเนื้อหาในจดหมายที่ถึงมือรอยเตอร์เมื่อวันศุกร์กล่าวถึงการปรับปรุงความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐกับกัมพูชา ภายหลังความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศแย่ลงสืบเนื่องจากการปราบปรามฝ่ายค้าน โดยรัฐบาลกัมพูชากล่าวหาสหรัฐว่าร่วมมือกับพรรคฝ่ายค้านวางแผนโค่นล้มนายกฯ ฮุน เซน
"เป็นเรื่องสำคัญสำหรับอนาคตความสัมพันธ์ทวิภาคีที่ท่านจะนำกัมพูชากลับคืนสู่เส้นทางการปกครองตามระบอบประชาธิปไตย" ทรัมป์เขียนในจดหมายถึงฮุน เซน
ผู้นำกัมพูชาซึ่งครองอำนาจมานานกว่า 34 ปี กำลังเผชิญแรงกดดันจากโลกตะวันตกให้ปรับปรุงสิทธิมนุษยชนในประเทศ ก่อนหน้านี้สหภาพยุโรป (อียู) ยังขู่จะเพิกถอนสิทธิพิเศษทางภาษีที่มีความสำคัญต่อการค้าของกัมพูชาในยุโรป
นักวิจารณ์เรียกกัมพูชาว่าเป็นประเทศระบอบพรรคเดียว นับแต่ศาลสูงสุดตัดสินยุบพรรคกู้ชาติกัมพูชา (ซีเอ็นอาร์พี) พรรคฝ่ายค้านหลักพรรคเดียวของประเทศนี้เมื่อปี 2560 ซึ่งเปิดทางให้พรรคประชาชนกัมพูชา (ซีพีพี) ของฮุน เซน กวาดที่นั่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหมดทั้งสภาในการเลือกตั้งเมื่อปีที่แล้ว
ฮุน เซน กล่าวหาสหรัฐในตอนนั้นว่าสนับสนุนพรรคซีเอ็นอาร์พี และวางแผนให้เกิด "การปฏิวัติสี" เพื่อโค่นล้มรัฐบาลของเขา ในแบบเดียวกับที่การปฏิวัติสีเคยโค่นล้มผู้นำเผด็จการในยุโรปตะวันออกลงได้
จดหมายของทรัมป์กล่าวว่า ความสัมพันธ์ที่ตึงเครียดนั้นไม่เป็นเรื่องดีสำหรับทั้งสองประเทศ และเขาปรารถนาจะใช้โอกาสนี้เน้นย้ำต่อผู้นำกัมพูชาว่า สหรัฐเคารพเจตจำนงแห่งอำนาจอธิปไตยของชาวกัมพูชา และสหรัฐไม่ได้แสวงหาการเปลี่ยนแปลงระบอบของกัมพูชา
เมื่อวันที่ 9 พฤศจิกายน ซึ่งเป็นวันชาติกัมพูชา ฮุน เซน เพิ่งมีคำสั่งปล่อยตัวเขม โสกา ผู้นำฝ่ายค้านและผู้ร่วมก่อตั้งพรรคซีเอ็นอาร์พี จากการกักบริเวณในบ้านของเขาด้วยข้อหากบฏเมื่อ 2 ปีก่อน แต่เขายังคงถูกห้ามยุ่งเกี่ยวกับกิจกรรมทางการเมืองและห้ามออกนอกประเทศ
ช่วงหลายสัปดาห์ก่อนถึงวันชาตินั้น กัมพูชาจับกุมผู้สนับสนุนฝ่ายค้านและนักเคลื่อนไหวหลายสิบคน ฐานต้องสงสัยว่าให้การสนับสนุนสม รังสี ผู้นำฝ่ายค้านที่ลี้ภัยอยู่ในฝรั่งเศส ที่ประกาศจะกลับกัมพูชา แผนของรังสีไม่ประสบผล และหลังจากนั้นฮุน เซน ได้สั่งปล่อยตัวผู้ที่ถูกจับกุมก่อนหน้านี้ทั้งหมด
รายงานกล่าวด้วยว่า จดหมายของทรัมป์ยังรบเร้าให้ฮุน เซน ประเมินการตัดสินใจบางอย่างของรัฐบาลกัมพูชา ที่สหรัฐมองว่าเป็นการตัดสินใจที่เสี่ยงต่อเสถียรภาพในอนาคตของกัมพูชาเสียใหม่ด้วย
จดหมายไม่ได้อ้างอิงเป็นการเฉพาะเจาะจงถึงจีน ซึ่งเป็นพันธมิตรใกล้ชิดของรัฐบาลฮุน เซน แต่สหรัฐแสดงความกังวลที่กัมพูชาสานความสัมพันธ์ทางทหารกับจีนมากขึ้น
ฮุน เซน โพสต์ในเฟซบุ๊กของเขา ยืนยันว่าเขาได้รับจดหมาย 2 ฉบับจากแพทริก เมอร์ฟี เอกอัครราชทูตสหรัฐประจำกัมพูชา เมื่อวันพฤหัสบดี ฉบับหนึ่งเป็นจดหมายเชิญเขาไปร่วมการประชุมสุดยอดผู้นำสหรัฐ-อาเซียนนัดพิเศษที่สหรัฐ
พาย สีพัน โฆษกรัฐบาลกัมพูชา กล่าวกับรอยเตอร์เมื่อวันศุกร์ว่า รัฐบาลกัมพูชาเห็นด้วยกับท่าทีของทรัมป์ในจดหมายฉบับนี้ และรัฐบาลกัมพูชากำลังพยายามอย่างเต็มที่ที่จะให้คุณค่าอย่างสูงต่อสิทธิมนุษยชนและประชาธิปไตย.
