ความแตกต่างระหว่างการ “คาดการณ์” กับ “คาดเดา” อยู่ที่การใช้หลักของเหตุและผล
ถ้าใช้คำว่า“เดา” ก็แสดงว่าไม่สามารถหาหลักการใดมาอ้างอิงได้แล้วแต่ถ้าใช้ว่าคาดการณ์นั่นย่อมหมายความว่ามีหลักคิดอย่างใดอย่างหนึ่งที่พอจะอธิบายได้ว่าทำไมจึงคาดเช่นนั้น
หากมองในมุมของความเป็นไปได้ การคาดเดานั้นมีโอกาสเป็นไปได้สูงสุดคือ 50% และต่ำสุดคือ 0%
ตัวอย่างของการคาดเดาก็อย่างเช่นการซื้อหวยหรือซื้อสลากกินแบ่งรัฐบาล ผู้ซื้อไม่มีทางรู้หรอกว่าเลขอะไรจะถูกรางวัล แม้ว่าจะมีเซียนนั่นเซียนนี่ เจ้าพ่อนั้นเจ้าแม่นี้ออกมาใบ้หวยกันมากมาย อาจจะมีการนำสถิติเก่าๆ มาอ้างอิง แต่ก็ถือเป็นการคาดเดาทั้งนั้น และโอกาสที่จะถูกรางวัลก็น้อยมาก
โอกาสที่จะถูกรางวัลเลขท้าย 2 ตัวมีอยู่ 1 ใน 100 หรือ 1% ส่วนโอกาสถูกรางวัลที่ 1 มีแค่ 1 ในล้าน หรือ 0.0001%
ส่วนการคาดเดาที่ผมบอกว่ามีความเป็นไปได้สูงสุด 50% นั้นจะเป็นการเดาระหว่าง 2 สิ่ง เช่นการโยนเหรียญเพื่อทายหัวก้อย ไม่ออกหัวก็ออกก้อย แบบนี้คือโอกาส 50:50
ในการลงทุนอะไรก็ตามผมจึงไม่อยากให้ผู้ลงทุนใช้การคาดเดามาเป็นเครื่องมือในการตัดสินใจแต่ควรจะใช้การคาดการณ์ซึ่งมีโอกาสความเป็นไปได้มากกว่าถึงแม้ว่าความเป็นไปได้จะไม่มีทางถึง100% แต่ก็มีโอกาสที่จะมากกว่า50%
ตัวอย่างการคาดการณ์ก็อย่างเช่นการพยากรณ์อากาศ ซึ่งมีเหตุผลทางวิทยาศาสตร์ช่วยอธิบาย เช่น มีการทำนายว่าในช่วงวันที่ 9 - 10 พ.ย. 62 ประเทศไทยตอนบนจะมีอากาศเย็นถึงหนาวกับมีลมแรง อุณหภูมิจะลดลง 3-5 องศาเซลเซียส ส่วนในช่วงวันที่ 11 - 12 พ.ย. 62 ประเทศไทยตอนบนจะมีอุณหภูมิสูงขึ้น 1-3 องศาเซลเซียส แต่ยังคงมีอากาศเย็นในตอนเช้า และมีฝนบางแห่งในภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง ภาคกลาง และภาคตะวันออก หลังจากนั้นในช่วงวันที่ 13 - 15 พ.ย. 62 บริเวณประเทศไทยตอนบนจะมีฝนฟ้าคะนองบางแห่งเกิดขึ้นในระยะแรก หลังจากนั้นอุณหภูมิจะลดลง
เหตุผลที่สามารถทำนายเช่นนั้นได้เพราะในช่วงวันที่ 9 - 10 พ.ย. 62 บริเวณความกดอากาศสูงจากประเทศจีนปกคลุมประเทศไทยตอนบน ทำให้อุณหภูมิลดลงกับมีลมแรง ส่วนในช่วงวันที่ 11 - 12 พ.ย. 62 บริเวณความกดอากาศสูงที่ปกคลุมประเทศไทยตอนบนจะมีกำลังอ่อนลงทำให้มีอุณหภูมิสูงขึ้น
แต่ยังคงมีอากาศเย็นในตอนเช้าและมีฝนบางแห่ง หลังจากนั้นในช่วงวันที่ 13 - 15 พ.ย. 62 บริเวณความกดอากาศสูงกำลังค่อนข้างแรงอีกระลอกจากประเทศจีนจะแผ่เสริมลงมาปกคลุมประเทศไทยตอนบน ทำให้มีฝนฟ้าคะนองบางแห่งเกิดขึ้นในระยะแรก หลังจากนั้นอุณหภูมิจะลดลงกับมีลมแรง
จะเห็นว่าการคาดการณ์โดยใช้เหตุผลทางวิทยาศาสตร์นั้นมีโอกาสของความเป็นไปได้เกิน50%
ย้ำอีกครั้งครับ ไม่ว่าคุณจะลงทุนอะไรก็ตาม…อย่าเดา แต่จงหาข้อมูลข่าวสารที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนั้นๆ จนมั่นใจในระดับหนึ่งแล้วจึงตัดสินใจลงทุน
อยากจะลงทุนทำธุรกิจอะไรซักอย่าง ก็ไม่ใช่ว่านึกอยากจะทำก็ทำ เจ๊งกันมานักต่อนักแล้ว ต้องหาข้อมูลก่อนว่า กลุ่มลูกค้าเป็นใคร เราจะเข้าถึงลูกค้ากลุ่มนั้นได้ด้วยวิธีใด คู่แข่งเยอะไหม แล้วเรามีจุดขายอะไรที่เหนือกว่าคู่แข่ง แบบนี้โอกาสประสบความสำเร็จจึงจะมีมากขึ้น
จะลงทุนในหุ้นหรือในตราสารการเงินเพื่อรับเงินปันผลหรือรับดอกเบี้ย ก็ต้องมีข้อมูลก่อนว่า บริษัทที่เรานำเงินไปลงทุนด้วยนั้นเค้ามีโอกาสที่จะประสบปัญหาถึงขั้นล้มหายตายจากไปหรือไม่
แต่ถ้าจะลงทุนเพื่อหวังกำไรจากส่วนต่างของราคาซื้อกับราคาขาย ก็ต้องมีความรู้ความเข้าใจว่าราคาของสิ่งที่เราลงทุนนั้นจะเพิ่มขึ้นได้ด้วยปัจจัยอะไร และปัจจัยที่ว่านั้นมีโอกาสเกิดขึ้นเกิน 50% หรือไม่
หลักของการลงทุนโดยลดความเสี่ยงลงให้มากที่สุดก็คือคาดการณ์ได้ว่าโอกาสที่จะประสบความสำเร็จกับการลงทุนนั้นๆต้องเกินกว่า 50% ยิ่งเข้าใกล้ 100% มากเท่าไหร่ก็ยิ่งปลอดภัยมากเท่านั้น
บทความอื่นที่เกี่ยวข้อง : อาฟเตอร์ยู – เอ็มเคสุกี้ ติด TOP50 หุ้นอาหารโลก
