ลานบ้านกลางเมือง/บูรพา โชติช่วง: สัปดาห์หน้าเข้าเทศกาลสงกรานต์วิถีไทย
เป็นที่รับรู้กันทั่วไปว่า รัฐบาลประกาศเลื่อนวันหยุดราชการในช่วงเทศกาลประเพณีสงกรานต์ ระหว่างวันที่ 13 – 15 เมษายน 2563 และงดจัดงานสงกรานต์ทุกระดับ ในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือโควิด-19 อยู่ขณะนี้ แต่ถ้าจะสืบสานสงกรานต์วิถีไทยกันจริง ทำตามคำแนะนำของกระทรวงวัฒนธรรม ทำเฉพาะภายในครอบครัว อาทิ สรงน้ำพระพุทธรูปที่บ้าน แสดงความกตัญญูต่อพ่อแม่ญาติผู้ใหญ่ด้วยการกราบไหว้ขอพรแทนการรดน้ำ เว้นระยะห่าง 1–2 เมตร เพื่อความปลอดภัยของผู้สูงอายุ ส่วนคนที่อยู่กรุงเทพฯ อยากจะกลับภูมิลำเนา แต่ไปไม่ได้ เพราะรัฐขอความร่วมมืองดเดินทาง หันมาใช้โทรศัพท์ไลน์แชทหาบอกความคิดถึง รักและห่วงใย เป็นการ Social Distancing เว้นระยะห่างทางสังคมไปในตัว ปฏิบัติตามคำแนะนำของกระทรวงสาธารณสุขอย่างเคร่งครัด เพื่อตัวคุณและคนที่เรารักลดการเสี่ยงติดเชื้อโควิด-19
“สงกรานต์” เป็นคำภาษาสันสกฤต แปลว่า “ก้าวขึ้น” หรือ "ผ่าน” หรือ “เคลื่อนย้าย” หมายถึงการเคลื่อนย้ายของพระอาทิตย์จากราศีหนึ่งเข้าไปอีกราศีหนึ่งซึ่งจะเป็นเหตุการณ์ปกติที่เกิดขึ้นทุกเดือน เรียกว่า สงกรานต์เดือน แต่เมื่อใดดวงอาทิตย์เคลื่อนย้ายเข้าสู่ราศีเมษ ถือเป็นการเคลื่อนย้ายครั้งใหญ่ จะเรียกชื่อเป็นพิเศษว่า “มหาสงกรานต์” อันหมายถึงการก้าวครั้งใหญ่และสำคัญ ตามคติพราหมณ์ถือว่าวันนี้เป็นวันขึ้นปีใหม่ โดยนับทางสุริยคติจะตกในราววันที่ 13, 14 หรือ 15 เมษายน นอกจากนี้สงกรานต์ไทยและเพื่อนบ้านบางประเทศผูกโยงตำนานนางสงกรานต์ ลูกสาวทั้ง 7 คนของท้าวกบิลพรหม
ภาพวาดนางสงกรานต์ โคราคะเทวี กรมส่งเสริมวัฒนธรรม
สำหรับสงกรานต์ปีนี้ ฝ่ายโหรพราหมณ์ กองพระราชพิธี สำนักพระราชวังได้มีประกาศสงกรานต์พุทธศักราช 2563 ไว้ดังนี้ ปีชวด (เทวดาผู้ชาย ธาตุน้ำ) โทศก จุลศักราช 1382 ทางจันทรคติ เป็นอธิกวาร ทางสุริยคติ เป็น อธิกสุรทิน วันที่ 13 เมษายน เป็นวันมหาสงกรานต์ ทางจันทรคติตรงกับวันจันทร์ แรม 6 ค่ำ เดือน 5 เวลา 20 นาฬิกา 48 นาที นางสงกรานต์ ทรงนามว่า โคราคะเทวี ทรงพาหุรัดทัดดอกปีบ (กาสะลอง) อาภรณ์แก้วมุกดาหาร ภักษาหารน้ำมัน พระหัตถ์ขวาทรงธนูหรือไม้เท้า พระหัตถ์ซ้ายทรงพระขรรค์ เสด็จไสยาสน์ลืมเนตร (นอนลืมตา) มาเหนือหลังพยัคฆะ เป็นพาหนะ
วันที่ 16 เมษายน เวลา 09 นาฬิกา 24 นาที 36 วินาที เปลี่ยนจุลศักราชใหม่ เป็น 1382 ปีนี้ วันพฤหัสบดีเป็นธงชัย วันอาทิตย์เป็นอธิบดี วันพุธเป็นอุบาทว์ วันอังคารเป็นโลกาวินาศ พิรุณศาสตร์ปีนี้ วันศุกร์เป็นอธิบดีฝน บันดาลให้ฝนตก 600 ห่า ตกในโลกมนุษย์ 50 ห่า ตกในมหาสมุทร 120 ห่า ตกในป่าหิมพานต์ 180 ห่า ตกในเขาจักรวาล 250 ห่า นาคให้น้ำ 1 ตัว เกณฑ์ธัญญาหาร ได้เศษ 0 ชื่อ ปาปะ ข้าวกล้าในภูมินาจะได้ผล 1 ส่วน เสีย 9 ส่วน มหาชนร้อนใจด้วยอาหารแล เกณฑ์ธาราธิคุณ ตกราศีวาโย (ลม) น้ำน้อย
นางสงกรานต์จะมีตัวตนหรือไม่ มิรู้ได้ เพราะเป็นแค่ตำนานนางสงกรานต์ อีกทั้งมีความเชื่อมาแต่โบราณ นางสงกรานต์มาดีหรือร้ายให้ดูอิริยาบถของนางเสด็จมาบนพาหนะในปีนั้น ยืน นั่ง นอนลืมตา และนอนหลับ อย่างเช่นนางสงกรานต์เสด็จไสยาสน์ลืมเนตรหรือนอนลืมตา ทำนายว่าประชาชนจะอยู่เย็นเป็นสุข
บางทีนางสงกรานต์ “โคราคะเทวี” เสด็จนอนลืมตา พระหัตถ์ขวาทรงธนู พระหัตถ์ซ้ายทรงพระขรรค์ ไล่ขจัดโรคภัยไวรัสโควิด-19 ที่แผ่ระบาดอยู่เวลานี้ ให้คนไทยผ่านพ้นวิกฤตินี้ไปให้ได้!!
