หลังถูกตัดสิทธิ์การเป็นสมาชิกผู้แทนราษฎร ‘ธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ’ หัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ มองการเมืองไทยอย่างไร

อะไรทำให้พรรคฯ ยังคงเดินหน้าตรวจสอบรัฐบาลอย่างขึงขัง กระทั่งความเอาจริงเอาจังในการลดทอนขุมอำนาจที่ค้ำยันรัฐบาลอยู่นั่นคือกองทัพ ไปจนถึงเกมแก้รัฐธรรมนูญที่มีอนาคตประเทศไทยเป็นเดิมพัน

101 เก็บความบางส่วนจาก :: LIVE :: 101One-On-One Ep.100 “อนาคตใหม่ รัฐธรรมนูญใหม่” ที่สนทนาสดๆ กับธนาธรในก้าวต่อไปของเขา ซึ่งแน่นอนว่ารวมถึงคำถามที่ว่า “ถ้าประเทศไม่มีธนาธร ถ้าประเทศไม่มีอนาคตใหม่ จะเป็นอย่างไร” ด้วย

ติดตามรายการได้ที่ : www.the101.world/101-one-on-one-ep100/

:: Security VS. Privacy ::

ผมคิดว่าให้อันใดอันหนึ่งเต็มร้อยไม่ได้ เพราะปัญหาด้าน Security ก็มีจริง ผมจะให้น้ำหนักเอียงไปทาง Privacy มากกว่า คงอยู่ประมาณ 65/35

ต้องยอมรับว่าปัญหาการใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ที่มาก่อกวนโครงสร้างสาธารณูปโภคพื้นฐานของรัฐ การเอาเทคโนโลยีสมัยใหม่มาก่อความรุนแรงนั้น ปัญหาพวกนี้มีอยู่จริง แต่น่าเสียดายที่พอเป็นประเทศไทย การพูดเรื่อง Security กลายเป็นเรื่องความมั่นคงของผู้มีอำนาจ ไม่ได้มุ่งหมายจัดการความมั่นคงของโลกไซเบอร์ในทางเทคนิคเลย กลายเป็นเครื่องมือในการลิดรอนสิทธิเสรีภาพของประชาชน

กรณีสามจังหวัดภาคใต้นั้นน่าสนใจ จำเรื่องนโยบาย 2 แชะได้ไหม คือการตรวจใบหน้ากับตรวจดีเอ็นเอ นี่เป็นเรื่องที่ผิด เป็นเรื่องละเมิดสิทธิมนุษยชนแน่ๆ ไอเดียหลักของมันคือคุณจะใช้มือถือไม่ได้ ต้องมาลงทะเบียนก่อน ขั้นตอนการลงทะเบียนก็คือถ่ายรูปคุณและเก็บดีเอ็นเอคุณ นี่คือการใช้ Security เกินตัว เป็นการไปจำกัดการใช้มือถือ

ในรัฐธรรมนูญมาตรา 36 บอกว่า บุคคลย่อมมีเสรีภาพในการติดต่อสื่อสารถึงกันไม่ว่าในทางใดๆ การตรวจ การกัก หรือการเปิดเผยข้อมูลที่บุคคลสื่อสารถึงกัน รวมทั้งการกระทำด้วยประการใดๆ เพื่อให้ล่วงรู้หรือได้มาซึ่งข้อมูลที่บุคคลสื่อสารถึงกันจะกระทำมิได้ เว้นแต่มีคำสั่งหรือหมายของศาลหรือมีเหตุอย่างอื่นตามที่กฎหมายบัญญัติ

ดีไม่ดี สิ่งที่รัฐทำอยู่ผิดรัฐธรรมนูญนะครับ เพราะไม่มีกฎหมายบัญญัติ เป็นการบังคับใช้ทั่วไป

:: ผู้แทนนอกสภา ::

ผมเข้าไปเป็นกรรมาธิการอยู่เดือนเดียว เพราะทางพรรคอนาคตใหม่มีความคิดร่วมกันว่าหากวันใดวันหนึ่ง ถ้าธนาธรได้เป็นนายกรัฐมนตรี ธนาธรควรจะต้องรู้วิธีการทำงบประมาณ เพราะเป็นเรื่องสำคัญของประเทศ งบประมาณของประเทศคือการจัดสรรทรัพยากร ถ้าผู้บริหารไม่เข้าใจการจัดทำงบประมาณแล้ว อาจจะทำให้ผิดพลาดได้หรือไม่มีประสิทธิภาพได้ ดังนั้นแกนนำพรรคเลยมีมติให้ผมเข้าไปนั่งในกรรมาธิการงบประมาณเพื่อการศึกษาเรียนรู้และเข้าไปตรวจสอบการใช้งบประมาณของรัฐบาล

พอวันที่ผมถูกตัดสิทธิ์ ส.ส. ก็เป็นที่ชัดเจนว่ากลุ่มผู้มีอำนาจในปัจจุบันไม่ต้องการเห็นผมทำงานในสภา กรรมาธิการงบประมาณรายจ่ายปี 2563 ก็เป็นส่วนหนึ่งของสภา ดังนั้นเพื่อเป็นการแสดงจุดยืนว่าในเมื่อคุณไม่ให้ผมทำงานในสภา ผมไม่ทำก็ได้ ไม่ว่าในตำแหน่งอะไรก็แล้วแต่

แต่ถ้าเขาไม่ตัดสิทธิ์ผมก็จะทำหน้าที่ต่อไป เพราะเป็นการตรวจสอบการทำงานรัฐบาลให้พี่น้องประชาชนทราบ เช่น การใช้งบประมาณของกระทรวงกลาโหม ถ้าว่ากรรมาธิการท่านอื่นไม่มีใครกล้าซักถาม อันไหนเป็นคำถามที่ตรงไปตรงมา หรือเป็นคำถามที่ควรจะถาม ผมก็เข้าไปตรวจสอบ พี่น้องประชาชนก็เห็น

ผมคิดว่าคำถามหลายคำถาม มิติมุมมองที่กรรมาธิการท่านอื่นได้พูดแล้ว ผมจะไม่พูดส่วนนั้น แต่ถ้าผมเห็นว่างบตัวไหนที่ยังไม่ถูกตั้งคำถาม งบตัวไหนไม่มีประสิทธิภาพ งบตัวไหนน่าจะทำอย่างอื่นได้ดีกว่า ผมถึงจะอภิปราย เวลาอยู่ในห้องกรรมาธิการ ผมก็อภิปรายแค่พอสมควร แต่การทำงานโดยรวมก็เป็นไปได้ด้วยดีมีประสิทธิภาพ

:: เป้าแห่งการทำลาย ::

การตกเป็นเป้าหมายโจมตีจากผู้มีอำนาจนั้นแรงจริงๆ อย่างวันนี้ก็เพิ่งมีการปล่อยข่าวว่าผมหนีการเกณฑ์ทหาร ซึ่งเรื่องต่างๆ เหล่านี้ไม่เป็นความจริง และทางพรรคอนาคตใหม่กำลังรวบรวมพยานหลักฐานเกี่ยวกับการปฏิบัติการข้อมูลข่าวสารของกองทัพหรือ IO (Information Operation)

เราต้องเข้าใจว่าความเกลียดชังที่เรามีกันอยู่ในสังคมนี้ มันเป็นความเกลียดชังที่ไม่ได้เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ แต่เป็นความเกลียดชังที่ถูกสร้างขึ้นมาอย่างจงใจ เพื่อทำให้ประชาชนเกลียดกันเอง มันเกิดจากปฏิบัติการข้อมูลข่าวสารของผู้มีอำนาจต้องการให้ประชาชนแตกแยกกัน กลัวกันเอง

เพราะถ้าเมื่อใดที่สังคมแตกแยกกัน ผู้มีอำนาจก็มีข้ออ้างที่จะดำรงอยู่ในอำนาจในระบอบที่ไม่เป็นประชาธิปไตย ถ้าไม่มีความแตกแยกในสังคม เขาอยู่ไม่ได้ นี่คือเหตุผลที่เขาจงใจที่จะยัดเยียดความเกลียดชังให้กับประชาชนให้เกลียดชังกันเอง

:: เลิกเกณฑ์ทหารและจัดการงบกองทัพ ::

ส.ส.พรรคอนาคตใหม่เสนอร่างกฎหมายเรื่องเลิกเกณฑ์ทหารเข้าสภา ต้องเรียนตามตรงว่าพรรคอนาคตใหม่มี ส.ส.ในสภาเพียง 80 เสียง ลบงูเห่าออกไปเท่าไหร่ก็เหลือเท่านั้น แต่การจะผ่านร่างกฎหมายได้ มันต้องการ 251 เสียงใน 3 วาระ การจะทำได้ต้องมีความศรัทธาของประชาชนว่าร่างกฎหมายนี้เป็นกฎหมายที่ดี ถ้ามีกระแสจากประชาชนออกมา สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไม่ว่าพรรคไหนก็คงไม่กล้าสวนกระแสประชาชน เพราะฉะนั้นผมก็ไปรณรงค์เรื่องนี้ เดินแจกใบปลิวมาแล้ว 4-5 จังหวัด สำหรับเรื่องนี้ผมตรงไปตรงมา

ส่วนเรื่องงบกองทัพ เป็นเรื่องที่เรารู้อยู่แล้วว่ามีความไม่โปร่งใสเยอะ เราก็ตั้งคำถามไป ไม่ว่าจะเป็นเรื่องธุรกิจมวย ธุรกิจม้า คลื่นวิทยุ คลื่นโทรทัศน์ ซึ่งเงินต่างๆ เหล่านี้เป็นเงินนอกงบประมาณของกองทัพปีละ 19,000 ล้านบาท ตรวจสอบไม่ได้ มองไม่เห็น พี่น้องประชาชนอาจจะสงสัยว่ามันเยอะเท่าไหร่ ผมอยากเรียนว่ามันสามารถสร้างรถไฟทางคู่จากกรุงเทพฯ ไปหัวหินได้เลย ถ้าเราจะทำใช้งบก้อนนี้ได้เลย

ถ้างบก้อนนี้เอามาใช้จ่ายเพื่อให้ความเป็นอยู่ของชีวิตพี่น้องประชาชนดีขึ้น มันจะเกิดอะไรขึ้น ผมจะยกตัวอย่างให้ฟัง เด็ก 1 คน ต้นทุนในการเลี้ยงดูวันนี้สูงมาก เรากำลังบอกว่าประเทศไทยเป็นสังคมผู้สูงวัย หนึ่งในเหตุผลก็คือการมีลูกต้นทุนมันสูง คนไม่กล้ามีลูกเพราะเลี้ยงไม่ไหว ถ้าคุณเอางบก้อนนี้มาสร้างสวัสดิการให้ประชาชน ให้ 300 บาทต่อเดือนสำหรับเด็กทุกคนทำได้เลย ไม่ใช่ทำให้เฉพาะลูกคนจน ถ้าคุณพ่อคุณแม่มี 300 บาทต่อเดือน อย่างน้อยที่สุดมันรับประกันขั้นต่ำว่า คุณจะมีเงินซื้อนมให้ลูกกิน

อนาคตใหม่ยืนยันชัดว่าถ้าจะเอาประเทศไทยกลับไปเป็นประชาธิปไตยแล้วสร้างประชาธิปไตยที่ยั่งยืน คุณต้องปฏิรูปกองทัพ ถ้าคุณไม่ปฏิรูปกองทัพ พอแก้รัฐธรรมนูญเสร็จเดี๋ยวก็โดนรัฐประหารอีก

ถามว่าปฏิรูปกองทัพจะทำอะไรบ้าง 1.เลิกเกณฑ์ทหาร 2.เอาผู้นำกองทัพออกจากระบบเศรษฐกิจทั้งหมด เราต้องสร้างกองทัพที่เข้มแข็ง เป็นมืออาชีพ ไม่ใช่เอาไปนั่งเป็นบอร์ดรัฐวิสาหกิจเต็มไปหมดเลย

:: เกมแก้รัฐธรรมนูญ ::

อย่างที่ทราบกันดีว่ารัฐธรรมนูญฉบับนี้เขียนขึ้นมาเพื่อให้แก้ไม่ได้ ต่อให้เป็นเสียงข้างมากในรัฐบาลก็แก้ไม่ได้ ถ้าจะแก้ได้สังคมต้องสุกงอมพอ และกระแสที่จะแก้ต้องใหญ่มากจนสมาชิกวุฒิสภาไม่กล้าทัดทานกระแสนี้ วันนี้ผมยังไม่เห็นว่ากระแสจะสูงขนาดนั้น ยังต้องทำงานกับความคิดกับพี่น้องประชาชนหนักกว่านี้ มีแต่การแสดงจุดยืนของแต่ละคนในที่สาธารณะทั้งออนไลน์และออฟไลน์เท่านั้นที่จะยกระดับเรื่องการแก้รัฐธรรมนูญในสังคมให้สูงขึ้นได้ ผมคนเดียวหรืออาจารย์ปิยบุตรคนเดียว ไม่มีทางทำได้

นโยบาย 66/23 คือการดึงคนที่อยู่ในป่าจับปืนต่อสู้กับอำนาจรัฐด้วยความรุนแรงกลับเข้ามาแล้วนิรโทษกรรมหมดเลย คือการดึงทุกคนให้กลับมาเล่นการเมืองในสภา เป็นการทำให้การเมืองเริ่มเดินต่อไปข้างหน้าได้ แต่สิ่งที่น่ากลัวในสังคมไทยมากที่สุดในวันนี้ สิ่งที่เกิดขึ้นวันนี้มันกลับข้างกัน ผู้มีอำนาจพยายามผลักพวกเราให้ออกจากการเมืองในสภา

หลายคนบอกว่าสิ่งที่เราทำมันรุนแรง ก้าวร้าว ผมถามว่าผมทำ พ.ร.บ. มาฉบับหนึ่ง แล้วรณรงค์อย่างที่คุณเห็น หลังเลือกตั้งมาพอเราไม่ได้เป็นรัฐบาล เราก็เอานโยบายที่ใช้หาเสียงมาร่างเป็นกฎหมาย เพราะนโยบายที่เราใช้หาเสียงคือสัญญาที่ให้ไว้กับประชาชน ในเมื่อไม่ได้เป็นรัฐบาลก็ไม่เป็นไร แล้วก็เอานโยบายตัวนั้นมาร่างเป็นกฎหมาย และเอากฎหมายเข้าสู่สภา

สภามี 500 คน นี่คือตัวแทนของคน 70 กว่าล้านคน ถ้าตัวแทนไม่อนุมัติ ร่างกฎหมายก็ตกไป แบบนี้ก้าวร้าวหรือเปล่า เราคิดว่ากระบวนการที่เรานำเสนอเป็นวิธีที่สันติที่สุดแล้ว

:: เงื่อนไขเผด็จการล่มสลาย ::

คุณต้องเข้าใจฐานที่มาของอำนาจ คสช. ก่อนว่าไม่ได้มาจากประชาชน ที่มาของเขามาจาก ส.ว. องค์กรอิสระ มาจาก กฎหมาย ทหาร มาจากรถถัง ปืน รัฐธรรมนูญ ดังนั้นการที่เขาจะรู้สึกรู้สากับความเป็นอยู่ของประชาชนมันจึงน้อยมาก

สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรมาจากการเลือกตั้งของประชาชน นี่เป็นอาชีพเดียวที่ประชาชนแต่งตั้งขึ้นมา มาจากความไว้วางใจของประชาชน ดังนั้นเมื่อสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรมาจากประชาชน เขาต้องฟังประชาชน ถ้าไม่ตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนมันอยู่ไม่ได้ แต่ผู้มีอำนาจไม่จำเป็นที่จะต้องรู้ร้อนรู้หนาว เขาไม่แคร์ว่าคุณจะมีชีวิตอยู่อย่างไร นี่คือความแตกต่างระหว่างระบอบเผด็จการกับระบอบประชาธิปไตย ดังนั้นถ้าคุณอยากจะเปลี่ยน มันมีทางเดียวก็คือการร่วมมือร่วมใจของประชาชนซึ่งเป็นสิ่งที่ผู้มีอำนาจไม่มี

ผมคิดว่ามีวิธีที่ทำได้หลายทาง เอาแบบง่ายๆ เลยคือเราต้องค่อยๆ เริ่มจากการอธิบายความจำเป็นของการแก้รัฐธรรมนูญ เราต้องอธิบายให้ได้ว่าทำไมรัฐธรรมนูญมีปัญหา เพราะต่อให้ล้มเผด็จการได้ แต่ละธรรมนูญไม่ได้แก้ ประชาชนก็ไม่มีอำนาจอยู่ดี

ปัญหาเชิงประเด็นในประเทศไทยจะแก้ไม่ได้เลย ถ้าคุณไม่จัดการปัญหาที่ต้นตอหรือปัญหาโครงสร้าง และหลักใหญ่ใจความคืออำนาจในประเทศนี้เป็นของใคร นี่คือหลักใหญ่ใจความที่ทำให้ประเทศนี้เกิดความขัดแย้งทางการเมืองมาตลอด 10 กว่าปีที่ผ่านมา นี่คือใจกลางของปัญหา

ถามว่าผมอยากเห็นอะไร ผมอยากเห็น 3D คือ Democratization เอาประเทศไทยกลับมาเป็นประชาธิปไตย, Decentralization เอาอำนาจออกจากอำนาจรัฐส่วนกลาง ยุติระบบรัฐราชการรวมศูนย์อยู่ที่กรุงเทพฯ แล้วให้แต่ละจังหวัดมีอำนาจในการจัดสรรทรัพยากรและอนาคตของเขาเอง, Demilitarization ปฏิรูปกองทัพ ถ้าไม่ปฏิรูป เดี๋ยวก็ถูกรัฐประหารอีก ต้องทำให้กองทัพเล็กลงแต่ทันสมัยมากขึ้น กองทัพต้องอยู่นอกการเมืองและอยู่ภายใต้รัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้ง ผมเชื่อว่านี่จะเป็นการปลดปล่อยกำลังการผลิตอย่างมหาศาลของประเทศไทย แล้วจะทำให้ประเทศไทย Take off ได้

**:: ถ้าประเทศไม่มี ‘ธนาธร’

ถ้าประเทศไม่มี ‘อนาคตใหม่’ ::**

ผมไม่ได้อยากเป็นฮีโร่ ถึงเวลาเข้าด้ายเข้าเข็มแล้วต้องเอาผมเข้าคุก ผมก็ไม่ได้มีปัญหา แต่ไม่ได้อยากเข้านะ ยังอยากอยู่กับลูกกับเมีย ยังอยากจะปีนเขา อยากจะอ่านหนังสือ ประเทศไทยจะเป็นอย่างไรมันขึ้นอยู่กับคุณไม่ได้ขึ้นอยู่กับผม ขึ้นอยู่กับประชาชนว่าจะเอายังไงกับประเทศนี้ นี่คือโจทย์ว่าจะอยู่อย่างนี้ต่อไปหรือเปล่า จะยอมให้อำนาจในประเทศไทยอยู่ในมือของกลุ่มอภิสิทธิ์ชนกลุ่มเล็กๆ หรือจะต่อสู้เพื่อให้อำนาจในประเทศนี้เป็นของประชาชนทุกคน คนทุกคนมีสิทธิ์เสมอภาคกันทางการเมือง

ผมเป็นเพียงหนึ่งในหยดน้ำในสายธารของประวัติศาสตร์ ไม่มีผมก็มีคนอื่นลุกขึ้นมาต่อสู้เรื่องนี้ คุณไม่มีทางฆ่าจิตวิญญาณแบบนี้ให้หายไปจากสังคมได้ ถึงแม้จะตัดตอนพรรคอนาคตใหม่ ก็จะมีคนอื่นขึ้นมาอีก นี่คือกระแสธารของประวัติศาสตร์ คุณอาจจะดึงให้ช้าลงหน่อยได้ แต่คุณไม่มีทางทัดทานได้

ผมอยากจะเรียนว่าอย่ามาตั้งความหวังกับผม ผมทำทุกวันของผมให้เต็มที่ แต่จะเปลี่ยนหรือไม่เปลี่ยนขึ้นอยู่กับมือของพวกคุณ