ในช่วงที่อากาศร้อนจัด อุณหภูมิสูงปรี๊ดขนาดนี้ ตอนกลางคืนหลายคนอาจจะโหมเปิดทั้งพัดลมเปิดทั้งแอร์ เพราะอยากจะนอนหลับให้สบายตลอดคืนโดยไม่รู้สึกหงุดหงิดใจ แต่รู้ไหมว่าอะไรที่มากเกินไปมันก็ไม่ดี เพราะขนาดคนวัยหนุ่มสาวที่สุขภาพแข็งแรงดี ถ้าเจอเปิดทั้งพัดลมทั้งแอร์ตลอดคืน บางครั้งร่างกายพวกเขาก็ยังปรับตัวไม่ทันเลย
จึงอาจส่งผลให้เกิดความเจ็บป่วยได้ง่ายโดยเฉพาะโรคระบบทางเดินหายใจอย่าง โรคไข้หวัด และโรคไข้หวัดใหญ่ ซึ่งไม่ว่าจะฤดูร้อนหรือฤดูไหน เราทุกคนก็สามารถติดหวัดกันได้ทั้งนั้น ยิ่งในผู้สูงอายุที่มีภูมิคุ้มกันต่ำกว่าคนทั่วไป ร่างกายก็ยิ่งติดเชื้อได้ง่าย กลุ่มนี้จึงอาจเสี่ยงต่อการเป็นโรคปอดบวมซึ่งเป็นอันตรายถึงชีวิตได้เช่นกัน
นพ.ปุณพงศ์ หาญศิริพันธุ์ แพทย์เฉพาะทางอายุรศาสตร์ คลินิกอายุรกรรมทั่วไป โรงพยาบาลพญาไท 2 กล่าวว่า… “โรคปอดบวมในผู้สูงอายุรุนแรงและน่ากลัวกว่าในวัยอื่นๆ โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ หรือมีโรคประจำตัว เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน โรคระบบทางเดินหายใจเรื้อรัง หากมีภาวะแทรกซ้อนต่างๆ เช่น การติดเชื้อในกระแสเลือด หรือระบบทางเดินหายใจล้มเหลว จะทำให้การรักษาเป็นไปได้อย่างยากลำบาก และอาจเป็นสาเหตุที่ทำให้เสียชีวิตเลยก็ได้ จากสถิติพบว่า ผู้สูงอายุที่เสียชีวิตด้วยโรคนี้มีสูงถึง 50% เลยทีเดียว”
โรคปอดบวม เป็นโรคที่เกิดจากการติดเชื้อทางเดินหายใจ ไม่ว่าจะเป็นเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส หรือเชื้อราก็ได้ มักเป็นอาการต่อเนื่องมาจากโรคไข้หวัดใหญ่ โดยปกติแล้วผู้ป่วยจะมีไข้สูง ไอมีเสมหะ คลื่นไส้อาเจียน เหนื่อยหอบ แต่ในผู้สูงอายุอาจจะแสดงอาการไม่ชัดเจน อาจมีไข้ และมีอาการซึมลงเท่านั้น จึงจำเป็นต้องสังเกตอาการของผู้สูงอายุเป็นพิเศษ เพราะหากไม่รีบรักษาหรือร่างกายไม่แข็งแรงอาจติดเชื้อแทรกซ้อน จนเป็นอันตรายได้ หากสังเกตพบอาการผิดปกติ ควรรีบพาไปพบแพทย์
“แม้ว่าการรักษาโรคปอดบวมจะสามารถหายได้ด้วยการใช้ยาฆ่าเชื้อ แต่ปัจจุบันเชื้อมีการดื้อยามากขึ้น ทำให้การรักษายากและซับซ้อนขึ้น อาจไม่ค่อยได้ผลเท่าที่ควร การดูแลตัวเองให้ร่างกายมีภูมิคุ้มกัน เพื่อเป็นการป้องกันก่อนป่วยจึงเป็นสิ่งที่ดีที่สุด”
นพ.ปุณพงศ์ หาญศิริพันธุ์ ได้แนะนำ 5 เคล็ดลับดูแลสุขภาพผู้สูงวัยให้ห่างไกลโรค เมื่ออากาศเปลี่ยนแปลงบ่อยดังนี้
- ดูแลร่างกายให้แข็งแรง สร้างภูมิคุ้มกันไม่ให้ร่างกายอ่อนแอ ด้วยการพักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ตามที่ร่างกายต้องการ และดื่มน้ำให้พอเพียง
- สวมใส่เสื้อผ้าที่หนาเพียงพอ โดยเฉพาะช่วงเวลากลางคืนที่มีอากาศเย็น เพื่อให้ร่างกายอบอุ่นอยู่เสมอ หากอยู่ในพื้นที่ที่มีอากาศหนาวจัด ต้องระวังว่าอาจเกิดภาวะอุณหภูมิของร่างกายลดลงมากผิดปกติ เนื่องจากผิวหนังของผู้สูงอายุนั้นมีความไวของประสาทรับรู้อากาศที่หนาวเย็นลดลง ร่างกายจึงไม่สามารถตอบสนองด้วยการหนาวสั่น หรือการหดตัวของกล้ามเนื้อให้เกิดความอบอุ่นได้ดีเหมือนคนหนุ่มสาว
- ล้างมือเป็นประจำให้ติดเป็นนิสัย โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากเป็นหวัด ให้หลีกเลี่ยงการสัมผัสเชื้อ บริเวณจมูก ปาก ตา เนื่องจากเชื้อไข้หวัดใหญ่อาจปนเปื้อนอยู่ ซึ่งจะเป็นการแพร่กระจายเชื้อได้
- หลีกเลี่ยงการอยู่ในฝูงชนที่มีการระบายอากาศไม่ดี เพราะอาจรับเชื้อไวรัสไข้หวัด หรือไข้หวัดใหญ่มาจากผู้อื่นได้ง่าย
- ฉีดวัคซีนเพื่อเพิ่มภูมิคุ้มกันในโรคที่มีวัคซีนป้องกัน เช่น วัคซีนไข้หวัดใหญ่ หรือวัคซีนปอดอักเสบ เป็นต้น
เมื่อรู้เคล็ดลับในการดูแลสุขภาพให้ห่างไกลจากโรคไข้หวัดใหญ่และโรคปอดบวมแล้ว ทุกคนก็ควรนำไปปฏิบัติ แนะนำ หรือดูแลผู้สูงอายุในครอบครัวซึ่งเป็นที่รักของเราด้วยล่ะ พวกท่านจะได้มีสุขภาพที่แข็งแรงและอยู่กับลูกหลานได้อย่างมีความสุข
