เรากำลังนับถอยหลังให้กับสิ่งมีชีวิตหลายสายพันธุ์บนโลก เมื่อการสูญพันธุ์ครั้งใหญ่กำลังคืบคลานเข้ามาใกล้
องค์กรระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ หรือ IUCN ระบุว่าสิ่งมีชีวิตทั้งพืช และสัตว์กว่า 28,000 สายพันธุ์กำลังถูกคุกคามและอยู่ในสภาวะเสี่ยงที่จะสูญพันธุ์ในระดับที่แตกต่างกัน โดยเมื่อปี ค.ศ. 1964 IUCN ได้ทำการจำแนกสิ่งมีชีวิตตามลำดับความเสี่ยงในการถูกคุกคามจากภัยต่างๆ เพื่อให้ง่ายต่อความเข้าใจ การจดจำ และจัดทำเป็นบัญชีที่เรียกว่า The IUCN Red List
วันนี้เรามาทำความเข้าใจกับนิยามของบัญชี IUCN และมาดูกันว่า สิ่งมีชีวิตสายพันธุ์ไหนตกอยู่ในสถานะเช่นไร แล้วช่วยกันคิดว่า หากเราจะเราจะดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติเหล่านี้ให้อยู่คู่กับโลกของเราไปอีกนานๆ นั้น พวกเราควรทำอย่างไร?
ช้าง
สถานะ : EN
สัตว์ป่าที่เรียกได้ว่าอยู่คู่กับคนไทยมาอย่างช้านาน เจ้าของงวงยาวและงาอันล้ำค่า ที่กลายมาเป็นภัยคุกคามให้ปัจจุบัน ช้างเอเชียนั้นกำลังตกอยู่ในภาวะอันตราย และมีจำนวนลดน้อยลงทุกขณะ
.
.
ภัยอันตรายของมันคือการเกษตรที่กำลังรุกรานแหล่งอาศัย ซึ่งก่อให้เกิดความขัดแย้งกันระหว่างคนกับช้างในหลายพื้นที่ และงาของมันที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อนั้น นำมาซึ่งภัยถึงชีวิตที่เกิดขึ้นจากการล่าอีกด้วย
ขอบคุณข้อมูลจาก : https://www.iucnredlist.org/species/7140/12828813
ยีราฟ
สถานะ : VU
เพื่อนคอยาวที่เราหลายคนต่างคุ้นหน้าคุ้นตาเป็นอย่างดีแห่งทุ่งหญ้าสะวันนา เจ้าของสถิติสัตว์ที่สูงที่สุดในโลก มันเป็นสัตว์ป่าที่รักสงบและนิยมอยู่อาศัยเป็นฝูง กับจำนวนทั่วโลกที่ปัจจุบันอยู่ในระยะท่ีเรียกได้ว่าท้าทาย เพราะจำนวนของมันกำลังเหลือเพียงไม่ถึงหนึ่งแสนตัวเท่านั้น
.
.
ภัยของมันคือการถูกล่า รวมถึงการฝึกการทหารของมนุษย์เพื่อปกป้องมาตุภูมิของตนเอง รวมถึงภัยสงครามในพื้นที่ ที่กลายมาเป็นการคุกคามแหล่งอาศัยของสัตว์อันน่ามหัศจรรย์ชนิดนี้
ขอบคุณข้อมูลจาก : https://www.iucnredlist.org/species/9194/136266699
สิงโต
สถานะ : VU
เจ้าป่าแห่งผืนป่าแอฟริกา ที่ปรากฏในฐานะสัญลักษณ์แสดงความกล้าหาญและความเป็นผู้นำ รวมถึงได้รับบทบาทเป็นพระเอกในนิทานหลายเรื่องของเด็ก ๆ หลายชั่วอายุคน แต่กำลังอยู่ในสถานะที่น่าเป็นห่วง เนื่องจากจำนวนที่เหลือไม่ถึง 40,000 ตัวทั่วโลก
.
.
ภัยคุกคามหลักของมัน คือการถูกล่า รวมถึงการถูกคุกคามที่อยู่อาศัยเหมือนกับเพื่อน ๆ ของมันอีกหลายสปีชีส์ ที่ต้องกำลังต้องเผชิญกับความท้าทายในการดำรงชีวิตรอด เนื่องจากการรุกรานของมนุษย์ เมื่อมนุษย์กำลังเปลี่ยนที่อยู่ของมันให้กลายเป็นแหล่งกสิกรรม และที่อยู่อาศัยของตนเอง
ขอบคุณข้อมูลจาก : https://www.iucnredlist.org/species/15951/115130419
พะยูน
สถานะ : VU
พะยูน หรือดุหยงสุดน่ารักแห่งท้องทะเล สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ครองใจหลาย ๆ คน และก่อให้เกิดตำนานในหลากหลายพื้นที่ แหล่งที่อยู่อาศัยสำคัญของมันคือท้องทะเลในหลากหลายพื้นที่ เช่นประเทศไทย ออสเตรเลีย ญี่ปุ่น ฯลฯ
.
.
ภัยคุกคามที่ทำให้พวกมันตกอยู่ในอันตราย คือมลภาวะทางทะเล รวมถึงการประมง และขยะพลาสติกที่พวกมันคิดว่าเป็นหญ้าทะเลอีกด้วย
.
.
ขอบคุณข้อมูลจาก : https://www.iucnredlist.org/species/6909/43792211
โคอาล่า
สถานะ : VU
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่มาพร้อมกับภาพปีนต้นยูคาลิปตัสจากออสเตรเลียตัวนี้ มีอายุเฉลี่ย 6-8 ปี และเป็นสัตว์ดึกดำบรรพ์ที่มีชีวิตอยู่อย่างยาวนานบนทวีปออสเตรียเลียมาราว 20 ล้านปี
.
.
ภัยคุกคามคือการคุกคามแหล่งที่อยู่อาศัย เช่น การขยายพื้นที่ชุมชนของมนุษย์ การตัดถนน การทำการเกษตร โรคติดต่อ ภัยธรรมชาติอย่าง อุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลง ภัยแล้ง รวมถึงสิ่งที่เพิ่งคร่าชีวิตโคอาล่าจำนวนมากไปเมื่อไม่นานมานี้ นั่นคือไฟป่านั่นเอง
.
.
ขอบคุณข้อมูลจาก : https://www.iucnredlist.org/species/16892/21960344
กอริลล่า
สถานะ : CR
กอริลล่า คือเอปท่ีมีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก แหล่งที่อยู่อาศัยสำคัญของมันคือในป่า จัดเป็นเอปและไพรเมตที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก และมีดีเอ็นเอคล้ายมนุษย์ถึงร้อยละ 95–99
.
.
ก่อนหน้าที่กอริลล่าจะได้รับการค้นพบ พวกมันได้รับการกล่าวขานในฐานะตำนานเมื่อ 2,500 ปีก่อน จนกระทั่งได้รับการค้นพบในปี 1847 มันเป็นสัตว์สังคมที่มักอยู่รวมกันเป็นฝูง และภัยหนึ่งของมันก็คือการล่าและถูกรุกรานที่อยู่อาศัย
ขอบคุณข้อมูลจาก : https://www.iucnredlist.org/species/9404/136250858
ค้างคาวสีเทา
สถานะ : NT
ค้างคาวสีเทาคือสัตว์ที่ถูกย้ายสถานะจากสิ่งมีชีวิตที่ใกล้การสูญพันธุ์ ไปสู่ เกือบอยู่ในข่ายเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ และนับว่าเป็นผลสำเร็จของความพยายามในการอนุรักษ์
.
.
ถิ่นที่อยู่อาศัยของค้างคาวสีเทา คือถ้ำและบริเวณใต้ดินที่อยู่ห่างจากน้ำในอัลบามา โดยมีภัยคุกคามคือการเกษตรที่รุกรานวิถีชีวิตและที่อยู่อาศัย
ขอบคุณข้อมูลจาก : https://www.iucnredlist.org/species/14132/4403493
โอริคเขาดาบ
สถานะ : EW
สัตว์จำพวกแอนติโลป กับเขายาวโค้งสุดน่าเกรงขาม แม้จะมีแหล่งอาศัยอยู่ในแอฟริกาเหนือ แต่ก็พบว่ามันสูญพันธุ์ไปแล้วในหลายพื้นที่ และขณะนี้ที่ยังไม่สามารถระบุได้ว่าประชากรตามธรรมชาติของมันกำลังเผชิญกับชะตากรรมอย่างไรบ้าง จึงต้องมีการอนุรักษ์ด้วยการเลี้ยงในเขตสงวนต่าง ๆ
.
.
ภัยที่ทำให้สถานะของมันอยู่ในสภาวะน่าเป็นห่วงเช่นนี้ คือการล่าในอดีต.. เช่นเดียวกับสัตว์อื่น ๆ ที่กำลังเผชิญกับชะตากรรมในแบบเดียวกัน
ขอบคุณข้อมูลจาก : https://www.iucnredlist.org/species/15568/50191470
เสือโคร่งแคสเปียน
สถานะ : EX
เสือโคร่งแคสเปียน หรือ เสือโคร่งเปอร์เซีย เสือโคร่งสายพันธุย่อยสายพันธุ์หนึ่งที่สูญพันธุ์ไปแล้ว ครั้งหนึ่งมันเคยมีชีวิตอยู่ในภูมิภาคเอเชียกลางจนถึงตะวันออกกลาง
.
.
น่าเศร้าที่เสือโคร่งแคสเปียนได้สูญพันธุ์ไปตั้งแต่ต้นทศวรรษที่ 70 โดยที่เทือกเขาคอเคซัสตัวสุดท้ายถูกฆ่าตายไปในปี ค.ศ. 1922 และภัยที่คุกคามชีวิตมันจนกลายเป็นสัตว์ที่สูญพันธุ์ไปจากโลกนี้ ก็คือการล่าของมนุษย์นั่นเอง
ขอบคุณข้อมูลจาก : https://www.iucnredlist.org/species/41505/10480967
