ก่อนการทำนาข้าวทุกครั้ง จะต้องมีการบำรุงดินในแปลงนาเพื่อที่จะฟื้นฟูเพิ่มธาตุอาหารในดินก่อนการไถ่หว่านหรือปักดำ เพราะว่าผลผลิตที่ดีนั้นขึ้นอยู่กับการบำรุงดินด้วยเช่นเดียวกัน
เจ้าหน้าที่ร่วมด้วยช่วยกันสำนึกรักบ้านเกิด ได้ลงพื้นที่พบกับคุณสุรมิตร ศรีสุรักษ์ เกษตรผู้ทำนาข้าว อำเภอยางชุมน้อย จังหวัดศรีสะเกษ กล่าวว่า ในการเผาถ่านแต่ละครั้งได้มีเศษถ่านที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์เป็นจำนวนมากและได้สังเกตเห็นพื้นที่ในนาข้าวที่เป็นเตาเผาถ่านในช่วงฤดูการพักทำนา พบว่าในพื้นที่นี้ในฤดูทำนาว่ามีข้าวที่เจริญงอกงามกว่าพื้นที่อื่น คุณสุรมิตรจึง ได้ให้คำแนะนำวิธีการทำปุ๋ยหมักผงถ่านไม่กลับก่อนบำรุงดินในนาข้าว
++วัตถุดิบส่วนผสมที่สำคัญ :++
วัตถุดิบที่ต้องเตรียมสำหรับพื้นที่ 1 ไร่
- มูลสัตว์ 1000 กิโลกรัม
- ลำละเอียด 500 กิโลกรัม
- กากน้ำตาล 2 ลิตร
- ฟางข้าว 200 กิโลกรัม
- ผงถ่าน 1000 กิโลกรัม
- EM 1 ลิตร
- น้ำสะอาด 20 ลิตร
++ขั้นตอนวิธีการทำ ++ - นำมูลสัตว์ที่ได้มาคลุกเคล้ากับลำละเอียดให้เข้ากันจากนั้นให้นำฟางมาปกคุมให้ทั่วกองมูลสัตว์
- ละลายกากน้ำตาลกับน้ำสะอาดลงใส่ในภาชนะ แล้วเท EM ลงไปแล้วคนให้เข้ากัน
- จากนั้นนำน้ำที่ละลายกับกากน้ำตาลและ EM ไปรดที่กองมูลสัตว์ที่เตรียมไว้จนชุ่มโดยทำการหมักทิ้งไว้อย่างน้อย 1 เดือน จนเกิดราขาวจึงสามารถนำไปใช้ได้
- ให้นำเอาปุ๋ยหมักที่ได้มาผสมกับเศษผงถ่านที่เตรียมไว้ในอัตรา 1ต่อ 1 (ในพื้นที 1 ไร่ใช้ปุ๋ยหมัก1ตันต่อเศษผงถ่าน 1 ตัน )
++วิธีการนำไปใช้++
หลังจากการไถ่นาเตรียมดินแล้วให้หว่านปุ๋ยหมักผงถ่านให้ทั่วแปลงนา(อัตราส่วน 1 ตันต่อ1ไร่) จากนั้นทำการตีดินให้ปุ๋ยหมักผงถ่านให้เข้ากันกับดินก่อนการหว่านหรือปักดำข้าว
++ประโยชน์++
เนื่องจากปุ๋ยหมักสูตรดังกล่าวมีส่วนผสมของผงถ่าน ถ่านจะมีรูพรุนมากมาย เมื่อใส่ถ่านป่นลงในดินจะช่วยปรับสภาพดินให้ร่วนซุย อุ้มน้ำได้ดีขึ้นส่งผลให้รากข้าวได้อ๊อกซิเจนเต็มที่ทำให้รากข้าวขยายตัวอย่างรวดเร็วและถ่านยังมีแร่ธาตุหลายตัวที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตแก่ต้นข้าว จึงใช้ทดแทนปุ๋ยเคมีได้อีกด้วย
เรียบเรียงโดย : คุณากร เยาวนารถ เจ้าหน้าที่ร่วมด้วยช่วยกันสำนึกรักบ้านเกิด จ.อุบลราชธานี.