เกษตรกรลำทับ กระบี่ เลี้ยงปลาซิว ในสวนปาล์มน้ำมัน เป็นรายได้เสริมในช่วงราคาปาล์มตกต่ำ

ปลาซิว (อังกฤษ: Silver rasbora) เป็นปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง อยู่ในวงศ์ปลาตะเพียน (Cyprinidae) เป็นปลาผิวน้ำ ชอบอยู่กันเป็นฝูง ลำตัวยาวเรียว ว่ายน้ำได้ปราดเปรียวว่องไว ข้างลำตัวมีแถบสีเงิน และสีเหลืองสดอมส้มพาดคู่ขนานไปกับแถบสีเงินตามยาวลำตัว พบในแหล่งน้ำนิ่งและน้ำไหล อาศัยอยู่เป็นฝูงใหญ่ในแม่น้ำและแหล่งน้ำนิ่ง รวมถึงลำธารในที่สูงบางแห่ง พบอยู่ทั่วทุกภาค มีพฤติกรรมชอบตอมตะไคร่หรือสาหร่ายบริเวณใต้แพหรือท่าน้ำ อาหารได้แก่ พืชน้ำ ลูกน้ำ ตัวอ่อนของแมลง และแมลงน้ำขนาดเล็ก รวมทั้งแมลงที่บินตามผิวน้ำ มีขนาดความยาวตั้งแต่ 5-17 เซนติเมตร

ปลาซิว มีอยู่ด้วยกันหลายชนิด เป็นปลาเศรษฐกิจ นิยมบริโภคโดยปรุงสด ทำปลาร้าหรือปลาแห้ง และนิยมเลี้ยงเป็นปลาสวยงามด้วย เช่น ปลาซิวข้างขวาน ปลาซิวใบไผ่ ปลาซิวหางกรรไกร ปลาซิวหางแดง ปลาซิวควาย และปลาซิวควายข้างเงิน พบชุกชุมในแม่น้ำสายใหญ่ๆ ถูกจับได้คราวละมากๆ ชาวชนบทนิยมใช้เป็นอาหารกินนกัน

คุณสถาพร ศรีเทพ อายุ 43 ปี เกษตรกรรุ่นใหม่ Young Smart Farmer (YSF) อยู่บ้านเลขที่ 165 หมู่ที่ 5 ตำบลทุ่งไทรทอง อำเภอลำทับ จังหวัดกระบี่ กล่าวถึง ความเป็นมาของการเลี้ยงปลาซิวในสวนปาล์มน้ำมันว่า เนื่องจากในช่วงฤดูแล้ง ในพื้นที่ตำบลทุ่งไทรทอง อำเภอลำทับ จังหวัดกระบี่ จะขาดแคลนน้ำ ตนเองจึงได้ขุดบ่อน้ำขนาดเล็กไว้กลางร่องสวนปาล์ม เพื่อจะกักเก็บน้ำไว้ใช้ และต้องการที่จะอนุรักษ์พันธุ์ปลาซิวไว้ จึงได้จับปลาที่มีอยู่ตามธรรมชาติมาทดลองเลี้ยงไว้ เมื่อประมาณ 2 ปีที่แล้ว ปรากฏว่าสามารถเลี้ยงได้ จึงได้ขุดบ่อเพิ่มเติม ขนาดกว้าง 2 ยาว 4 เมตร ลึก 1 เมตร รวมทั้งหมดจำนวน 10 บ่อ ด้านข้างบ่อล้อมด้วยตาข่ายสีฟ้า ต้นทุนประมาณ 10,000 บาท โดย 1 บ่อ สามารถเลี้ยงได้ประมาณ 300 ตัว ใช้เวลาในการเลี้ยงประมาณ 6 เดือน ก็สามารถจับจำหน่ายได้ ราคาจำหน่ายตัวละ 3 บาท สร้างรายได้ประมาณ 6,000 บาท ต่อเดือน อาหารที่นำมาเลี้ยงก็จะเป็นปลวกที่อาศัยอยู่ในสวนปาล์มทั้งที่อยู่บนดินและทำรังอยู่ที่ต้นปาล์มน้ำมัน ลูกค้าที่มาซื้อส่วนใหญ่มีทั้งซื้อไปเป็นพ่อแม่พันธุ์เพื่อเลี้ยงต่อ และนำไปกินเป็นอาหาร โดยมีเมนูเด็ดคือแกงคั่วพริก ซึ่งในปัจจุบันที่เลี้ยงอยู่ไม่เพียงพอต่อความต้องการของลูกค้า

นอกจากปลาซิวแล้วยังทดลองเลี้ยงหอยโข่งในบ่อปลาซิวด้วย โดยหาพ่อแม่พันธุ์หอยมาปล่อยในบ่อปลา แล้วนำผักตบชวาหรือทางมะพร้าวมาใส่ไว้ในบ่อใส่ก็ได้ เพื่อให้เป็นที่หลบซ่อนและที่วางไข่ของหอย อาหารไม่ต้องให้ หอยสามารถกินเศษอาหารที่ปลาซิวกินเหลือ และกินพวกเศษพืชที่อยู่ในบ่อได้เลย เลี้ยงประมาณ 6-8 เดือน ก็สามารถคัดหอยที่มีขนาดโตจำหน่ายได้ กิโลกรัมละ 40 บาท

ปลาซิวเป็นปลาน้ำจืดที่เลี้ยงง่าย มีรูปร่างยาวทรงกระบอก แบนข้างเล็กน้อย ปากเล็กไม่มีหนวด ตาโต ครีบเล็ก ครีบหางเว้าลึก มีเกล็ดใหญ่ ตัวมีสีเหลืองอ่อนอมทอง โดยมากแล้วเป็นปลาที่อาศัยอยู่รวมกันเป็นฝูงขนาดใหญ่ ซึ่งถ้าหากชาวเกษตรคนไหน มีพื้นที่เหลือในสวนของตนเองหรือพื้นที่ว่าง และกำลังต้องการหารายได้เสริม การเลี้ยงปลาซิวก็น่าสนใจไม่น้อย

ขั้นตอนการเลี้ยงปลาซิว

ขั้นตอนที่ 1 เริ่มจากการเตรียมบ่อโดยมีขนาดบ่ออยู่ที่ประมาณ 2×4 เมตร และมีความลึกประมาณ 1 เมตร

ขั้นตอนที่ 2 นำน้ำเข้าบ่อให้สูงประมาณ 80 เซนติเมตร

ขั้นตอนที่ 3 นำปลาปลาซิวที่จับจากธรรมชาติ มาปล่อยในบ่อ ประมาณ 100-300 ตัว

ขั้นตอนที่ 4 เลี้ยงปลาด้วยรำอ่อน ครั้งละน้อยๆ โดยให้อาหารวันละ 1 ครั้ง ต่อวัน

ขั้นตอนที่ 5 ระบบการถ่ายน้ำโดยจะมีการถ่ายน้ำปีละ 1 ครั้ง

ขั้นตอนที่ 6 การปรับปรุงสภาพน้ำโดยการใส่น้ำหมักฮอร์โมน 1/2 ลิตร ต่อเดือน

ขั้นตอนที่ 7 สามารถเอาปลวกมาสับให้ละเอียดและเป็นอาหารเสริมให้กับปลาซิวได้ เลี้ยงไว้ประมาณ 6-8 เดือน ก็สามารถคัดขายให้กับผู้ที่สนใจได้

สูตรน้ำหมักฮอร์โมน

• 1. นำหน่อกล้วยมาสับ 10 กิโลกรัม
• 2. ใส่กากน้ำตาล ฟอสเฟต รำละเอียด เกลือ ใส่ลงไปในอัตราส่วน 10 : 10 : 2.5 : 2
• 3. เติมน้ำ 70 ลิตร จากนั้นก็คนให้เข้ากัน และใส่หัวเชื้อ 1 ลิตร
• 4. หมักทิ้งไว้ประมาณ 15 วัน ก็สามารถนำไปใช้ได้

สำหรับท่านใดที่สนใจศึกษาวิธีการเลี้ยงปลาซิวในสวนปาล์ม สามารถติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ คุณสถาพร ศรีเทพ เลขที่ 165 หมู่ที่ 5 ตำบลทุ่งไทรทอง อำเภอลำทับ จังหวัดกระบี่ โทรศัพท์ (099) 405-0891