‘ประกอบเหตุอย่างไร ผลก็เป็นอย่างนั้น’ หรือถ้าจะพูดให้เข้าใจง่ายขึ้น ก็คือ ทำอะไรก็ได้อย่างนั้น..นั่นแหละ
คนทั่วไปเวลาเจอเรื่องเลวร้าย ทุกข์ระทม มักจะถามหาเหตุผลว่าเป็นเพราะอะไร ทำไมเป็นแบบนั้น ทำไมเป็นแบบนี้ ทำไมคนอื่นไม่เป็น แต่เราเป็น คำตอบของเรื่องนี้มีเพียงอย่างเดียวก็คือ ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้นในชีวิตเราคือผลแห่งการกระทำของเราเองทั้งนั้น
ทุกคนรู้ดีว่า ‘กรรม’ คือการกระทำ แต่บางคนเข้าใจ บางคนก็ไม่เข้าใจ พูดให้ง่ายก็คือถ้าอดีตเคยทำกรรมอะไรไว้ สิ่งเหล่านั้นล้วนส่งผลมายังปัจจุบันและอนาคตทั้งนั้น
เพราะกรรม..เป็นเรื่องที่แม่นยำและไม่มีใครหลีกหนีพ้น ทำดีไว้ก็ส่งผลดี แต่ถ้าทำชั่ว วิบากแห่งกรรมนั้นก็จะตามไปให้ได้รับผลของมัน
ดังนั้น การที่คน ๆ หนึ่งร่ำรวย อยู่ดีมีสุข ทำอะไรก็เจริญรุ่งเรือง ในขณะที่อีกคนมีเหตุเภทภัยทำให้ต้องตกทุกข์ได้ยาก ยากจนข้นแค้น เรื่องแบบนี้ไม่ใช่ความบังเอิญ แต่เป็นผลแห่งการกระทำของแต่ละบุคคลต่างหาก
“ไม่มีความบังเอิญในพุทธศาสนา” ซึ่งศาสนาพุทธอธิบายเรื่องความบังเอิญไว้ว่า เป็นความเกี่ยวเนื่องที่มาจากเหตุและผล มาจากการกระทำทั้งในอดีตอันใกล้และไกล ส่งผลมายังปัจจุบันให้ได้รับทุกข์-สุขหรืออะไรก็ตามที่เกิดขึ้นในชีวิต
กรรมในปัจจุบัน เกิดจากเหตุในอดีต และกรรมในปัจจุบันนี้เอง ก็เป็นเหตุให้เกิดในอนาคต
ทุกสิ่งเกิดจากเหตุ และดับไปเพราะเหตุนั้นดับลง..ไม่มีความบังเอิญในพุทธศาสนา
ไม่ว่าจะพบเจอใคร จะรู้จักหรือไม่ก็ตาม..ไม่ใช่เหตุบังเอิญ พระพุทธเจ้าเคยตรัสว่า "เราเกิดมาแล้วนับชาติไม่ถ้วน น้ำตาที่เสียจากความพลัดพรากจากคนที่เรารัก นับรวมกันได้เป็นมหาสมุทร ดังนั้นเราจึงได้เคยพบปะผู้คนมามากมาย จนผู้คนที่เดินบนถนนไปมานี้ต่างก็เคยเกิดมาเป็นพี่น้องเราทั้งสิ้น"
ไม่ว่าจะเกิดอะไร ไม่มีเรื่องใดบังเอิญ..ไม่ว่าจะดีหรือร้าย ทุกสิ่งล้วนเป็นเรื่องที่ต้องเกิดจากเหตุปัจจัย ทุกอย่างมาจากอดีตชาติที่เคยทำไว้ทั้งนั้น
เพราะฉะนั้นทำกรรมดีในปัจจุบันให้มากเข้าไว้ โดยไม่ต้องสนใจว่าเคยทำกรรมอะไรในอดีต ของแบบนี้คิดไปก็เปล่าประโยชน์ ย้อนกลับไปแก้ไขอะไรไม่ได้ สู้ก่อกรรมดี ถึงแม้จะลบล้างกรรมชั่วที่เคยทำไว้ไม่ได้ แต่กรรมดีก็จะส่งผลให้อนาคตของเราพบเจอแต่เรื่องที่ดี
อย่างไรก็ตาม โลกนี้ยุติธรรมดีแล้ว เพราะการที่คนเราเกิดมาต่างกัน สุข-ทุกข์ต่างกัน ก็เป็นเพราะทำกรรมมาต่างกัน เรียกว่าประกอบเหตุอย่างไร ผลก็เป็นอย่างนั้นนั่นแล..
