แผนมีไว้ให้เปลี่ยน ไม่ใช่เล่นคำสวยงาม แต่มันเกิดขึ้นขณะเดินทางกับฉันตลอดเวลา ไม่เคยได้ไปตามแผน เช่นขณะนี้ที่ฉันกำลังจะขึ้นรถไฟตามหาดอกซากุระรอบๆ ขอบตะวันตกสุดของแผ่นดินต่อ แผ่นโปสเตอร์ภาษาญี่ปุ่นที่สถานีรถไฟเช้านี้เปลี่ยนแผนให้ฉัน
ถึงจะอ่านภาษาญี่ปุ่นไม่ออกว่า ที่นี่คือที่ไหน แต่ตัวเลขบอกวัน เดือน และภาพที่เห็น อธิบายได้มากพอที่จะทำให้ฉันเปลี่ยนไปปลายทางตามโปสเตอร์ซุวาโน (Tsuwano) เป็นเมืองที่อยู่ตะวันตกสุดของจังหวัดชิมาเนะ (Shimane) ติดกับจังหวัดยามากุฉิ (Yamaguchi) ตามตัวหนังสือเล่าว่า ที่นี่คือเกียวโตน้อย ในเขตติดทะเลด้านตะวันตกของญี่ปุ่น
ฉันไม่รู้เลยว่า การขึ้นรถไฟสาย JR Yamaguchi เดินทางจะเป็นการเดินทางเหมือนในภาพโปสการ์ด หรือโปสเตอร์จริงๆ เส้นทางรถไฟสวยจนหาเหตุผลไม่ได้ว่า สร้างเส้นทางรถไฟให้เข้ากับธรรมชาติ หรือสร้างธรรมชาติให้เข้ากับเส้นทางรถไฟ มันเป็นไปได้ทั้ง 2 อย่าง สำหรับจิตที่เคารพต่อธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมรอบตัวของคนญี่ปุ่น
เส้นทางรถไฟที่ฉันนั่งลอยเหม่อผ่านเส้นทางที่มีดอกซากุระอยู่สองข้างทางให้รถไฟวิ่งผ่าน กลุ่มนักถ่ายภาพสมัครเล่นคนญี่ปุ่นเตรียมการกันดีแล้วว่าจะลงสถานีไหน เพื่อจะลงไปดักตั้งกล้องถ่ายรูปให้เห็นรถไฟผ่านอุโมงค์ดอกซากุระของฤดูนี้ เขานัดหมายกันแล้วลงที่สถานีที่ไม่ใช่ปลายทางเดียวกันกับฉัน และเมื่อรถไฟออกจากสถานีที่พวกเขาลงแล้ว ฉันถึงจะเห็นว่ามีกลุ่มช่างภาพที่มาถึงก่อน ได้รูปขบวนรถไฟที่ฉันนั่งผ่านอุโมงค์ซากุระไปแล้ว
ฉันเหมือนคนบ้า! หรือคนแถวๆ นี้บ้าเหมือนฉัน เพราะหลายคนนั่งยิ้มคนเดียว ไม่รู้จริงๆ ว่า นี่จะเป็นเส้นทางรถไฟสายซากุระอย่างไม่รู้ตัว ถึงจะลงรถไฟเมื่อถึงสถานีปลายทางแล้ว หัวใจยังเต้นตึกตักเสียงดังตื่นเต้นกับการตัดสินใจเปลี่ยนแผน เพราะทันทีที่ถึงปลายทางที่ซุวาโน ฉันยังต้องพยายามตามหาสิ่งที่เห็นจากภาพโปสเตอร์เปลี่ยนทริปให้สำเร็จ
สวนซากุระ ที่ไม่ได้เป็นสวนกว้างเหมือนที่เห็น แต่เป็นสวนที่มีทางเป็นลู่ดินกั้นไว้ตรงกลาง ฉันมั่นใจว่าที่นี่คือที่ตามหาในเมืองนี้ เทศกาลยาบูซาเมะ (Yabusame) การควบม้ายิงธนู
ยาบูซาเมะ คือศิลปะการยิงธนูบนหลังม้าขณะที่กำลังควบวิ่งไปในลู่ เป็นศิลปะการป้องกันตัวโบราณของญี่ปุ่น ที่มีมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 12 ในช่วงคามาคุระ ยาบูซาเมะเป็นศิลปะการละเล่นแบบการแสดงละครในตอนแรก เพื่อเป็นการให้ความเพลิดเพลินถวายแด่เทพเจ้าชินโต ในการขอพรให้ท่านปกป้องรักษา และเพื่อความรุ่งเรืองแก่คนที่มาสักการะ ขณะเดียวกัน ยาบูซาเมะก็คือหนึ่งในการซ้อมความแข็งแกร่งทางการทหาร ในหมู่นักรบซามูไรด้วยนั่นเอง
ในวันนี้ยาบูซาเมะเป็นศิลปะป้องกันตัวชั้นสูง ที่แสดงถึงความแข็งแกร่งของนักแม่นธนูที่ต้องมีทักษะสูง แม่นยำและแข็งแกร่งมาก ในการขี่ไปบนหลังม้าบนลู่วิ่งที่ยาว 225 เมตรนั้น การควบม้าของนักแม่นธนูนี้ไม่เหมือนการควบขี่ม้าทั่วไป เพราะส่วนของร่างกายที่สามารถบังคับม้าให้ควบไปด้วยความเร็วนั้น จะใช้ได้เพียงแค่หัวเข่าทั้งสองข้างของคนขี่เท่านั้น เพราะมือข้างหนึ่งจะต้องถือคันธนู และอีกมือหนึ่งถือลูกธนู เตรียมพร้อมที่จะยิงเข้าเป้าขณะควบม้า สามจุดในสามระยะ และผู้ที่แม่นธนูที่สุดจะได้รับรางวัลเป็นธงขาว เป็นสัญลักษณ์ว่าเป็นที่โปรดปรานของเทพเจ้า
ฉันเฝ้ารอที่ขอบลู่ทางวิ่ง หาจุดถ่ายรูปได้ก่อนช่างภาพคนอื่นหลายคน ขบวนพิธีกรรมไม่ได้อลังการโฉ่งฉ่าง แต่ขรึมเข้มและน่าสนใจ ด้วยแต่ละคนใส่เสื้อผ้าหลากหลายมีลูกเล่นของสัญลักษณ์ซ่อนอยู่ ให้คนนอกที่ช่างสังเกตได้สนุกไปตามการมองจนเพลิน และทุกคนก็เข้านั่งประจำที่อย่างรู้หน้าที่ ก่อนที่นักแม่นธนูบนหลังม้าคนแรกจะควบม้าด้วยความเร็วมาตามลู่พุ่งมาทางที่ฉันอยู่ และง้างธนูยิงเข้าเป้าพลั้วๆๆ อย่างรวดเร็วและแม่นยำ แล้วก็ผ่านไปอย่างรวดเร็ว
ฉันใช้เวลาสักพักกว่าจะจับจุดได้ว่าเกิดอะไรขึ้นบ้างจากความผิดพลาดของนักแม่นธนูบนหลังม้าบางคนที่ง้างธนูยิงได้เพียงแค่เป้าแรก และพลาดในเป้าที่สองบ้าง หรือเป้าที่สามบ้าง ไม่มีอะไรจะสดเท่าการได้มาร่วมในบรรยากาศของการแข่งขันโบราณนี้อีกแล้วจริงๆ
ลมเร็วที่พัดผ่านจากม้าที่ควบผ่าน น้ำหนักที่กดลงไปบนพื้นดิน ที่พากลิ่นดินหอมๆ ผสมกลิ่นหญ้าสดๆ ฟุ้งกระจายเป็นส่วนหนึ่งของอากาศที่สูดเข้าปอด เสียงลูกศรเฟี้ยวววววว พุ่งฉิวผ่านลมไปกระทบเป้า เสียงพัดกระดาษที่สะบัดให้คะแนน และผู้เข้าแข่งขันในเครื่องแบบโบราณออกเสียงประกาศอารมณ์ที่มีความหมายเฉพาะบางอย่าง…ชัดมาก ชัดจนไม่อยากคิดว่าจริง เหมือนจินตนาการเสียมากกว่า!
ความจริงมีตารางยาบูซาเมะตลอดปี แต่เทศกาลยาบูซาเมะประจำปีที่เมืองซุวาโนในวันอาทิตย์ที่สองของเดือนเมษายนนี้ มีที่เดียวที่ยังทำตามวัฒนธรรมเดิม ในสถานที่เดิมเดียวกันกับที่เคยจัดงานสืบๆ มาจากอดีตที่เดียวในประเทศ
หัวใจยังถูกกระตุกให้ตื่นเต้นอยู่ เพราะยังมีรถไฟหัวจักรไอน้ำที่ยังเปิดให้ใช้บริการอยู่ กำลังเดินทางมาที่สถานีด้วย ฉันรู้สึกตัวอีกที ก็พบว่าตัวเองกำลังหาที่ดัก และเดินตามหามุมที่จะได้เห็นและถ่ายรูปความแข็งแกร่งที่ยังมีชีวิตของม้าเหล็กพ่นควัน…ผ่านความอ่อนนุ่มอบอุ่นละไมละมุนของดอกซากุระ ไม่ต่างกับกลุ่มช่างภาพและคนที่นั่งรถไฟมาด้วยกันเลย…
เราต่างก็บ้าเหมือนกันในความร่ำรวยของฤดูกาล และความรู้สึกของการฉลองการเดินทางในทุกโอกาสที่เรามี
