ขนมจีนข้าวกล้องแฟนซี

ขนมจีนเป็นอาหารคาวอีกอย่างหนึ่ง ที่ผู้คนนิยมเลือกรับประทาน ด้วยหลากหลายเหตุผล จนก่อให้เกิดรายได้ ซึ่งขนมจีนข้าวกล้องที่เน้นความสะอาดในขั้นตอนการทำเป็นพิเศษ ด้วยการกรองแป้งจะทำถึง 4-5 ครั้ง ก่อนนำแป้งใส่ในเฝื่อนบีบแล้วกดจะได้เส้นขนมจีนที่เหนียวนุ่ม น่ารับประทาน สามารถเก็บไว้ได้นานถึง 30 วัน โดยมีจุดเด่นอยู่ที่คุณค่าของข้าวกล้อง ซึ่งเป็นอีกทางเลือกของผู้บริโภค นอกจากนั้นการทำให้ขนมจีนข้าวกล้อง ที่มีหลายๆ สีจากสมุนไพรที่มีประโยชน์ ยิ่งเป็นที่สนใจเพิ่มขึ้นอีกด้วย

เจ้าหน้าที่ศูนย์ประสานงานร่วมด้วยช่วยกันสำนึกรักบ้านเกิดจังหวัดระยอง ลงพื้นที่ชุมชนศาลเจ้า หมู่ 11 ตำบลตะพง อำเภอเมือง จังหวัดระยอง พบคุณป้ายุพา บุญฤทธิ์ ประธานกลุ่มสตรีบ้านศาลเจ้า ผู้ให้ข้อมูลเรื่องการทำขนมจีนข้าวกล้องแฟนซี ที่นำพืชสมุนไพรในชุมชนมาใช้ให้เกิดประโยชน์ด้วย

วัตถุดิบ
ข้าวกล้อง 30 กิโลกรัม
อุปกรณ์
1.เครื่องนวดแป้ง
2.ผ้าขาวบาง
3.เฝื่อนโรยเส้นขนมจีน(สำหรับเฝือนนั้นเป็นภาชนะรูปทรงกระบอก ทำด้วยโลหะอาจเป็นสังกะสีหรือเหล็กปลอดสนิม เจาะรูเล็กๆ ที่ก้น มีหู 2 หู สำหรับยึดในภาชนะที่ทำการกดมีภาชนะอีกหนึ่งใบที่มีขนาดล็กกว่า สามารถสวมเข้าไปในภาชนะใบแรกได้พอดี) (มีขายตามร้านขายอุปกรณ์เบ็ดเตล็ดทั่วไป)
4.เตา,กระทะหรือหม้อ,กะละมัง
5.ถุงผ้าด้ายดิบ
6.กระชอน(สำหรับตักเส้นขนมจีน)

ขั้นตอนการทำขนมจีนข้าวกล้องแฟนซี

1. นำข้าวกล้องทั้งหมด 30 กิโลกรัม มาแช่น้ำสะอาดประมาณ 30 นาที จากนั้นซาวข้าวขึ้นมาใส่เข่ง ตั้งพักไว้ให้สะเด็ดน้ำ แล้วรดน้ำทุกวันๆ ละ 2 ครั้งเช้า-เย็น อย่างน้อย 7-10 วัน
   2.เมื่อหมักข้าวครบ 10 วันแล้วให้นำข้าวกล้องที่หมักนั้นมาบดให้ละเอียดด้วยครกกระเดื่อง หรือครกทั่วไปรวมทั้งอาจจะใช้เครื่องบดด้วยก็ได้เพื่อให้ข้าวกล้องละเอียดเนียนจนเป็นแป้งเนื้อเดียวกัน เมื่อแป้งละเอียดดีแล้ว ให้นำน้ำสะอาดมาเทผสมประมาณ 4-5 ลิตร คนให้เข้ากันจนเนื้อแป้งเหลวเป็นเนื้อเดียว
   3.นำข้าวที่ได้จากการบดแล้ว ซึ่งจะได้เนื้อแป้งที่ยังไม่ละเอียด มากรองด้วยผ้าขาวบางเพื่อให้ได้เนื้อแป้งที่ละเอียดขึ้น
   
2. จากนั้นนำแป้งที่ผ่านการกรองด้วยผ้าขาวบางใส่ถุงผ้าด้ายดิบ ที่มีความเหนียว ทนทาน มีช่องว่างระหว่างเส้นใย ตั้งทิ้งไว้ 1 คืน เพื่อให้แป้งตกตะกอน เมื่อตกตะกอนแล้ว รินน้ำใสๆทิ้ง ก่อนที่จะนำไปทับน้ำเพื่อให้แป้งแข็งตัว ทับไว้ 3 วัน ซึ่งผ้าขาวด้ายดิบนี้จะเป็นสิ่งที่ช่วยกรองให้น้ำแป้งไหลออกมา เหลือไว้เฉพาะเนื้อแป้งข้าวกล้องที่เป็นเนื้อแป้งแข็งเท่านั้น
   5.หลังจากครบกำหนด 3 วันแล้ว ให้นำเนื้อแป้งแข็งมาปั้นเป็นก้อนเพื่อเตรียมนึ่งนานประมาณ 10 นาที ให้แป้งสุก ข้อสังเกตถ้าแป้งสุกดี ใช้นิ้วกดลงไปจะกดได้ลึกประมาณ 1 ข้อมือ
   6.แป้งข้าวกล้องเมื่อนึ่งสุกแล้ว ให้นำแป้งไปตำให้ละเอียดอีกครั้งด้วยครกกระเดื่องตามภูมิปัญญาชาวบ้าน หากไม่มีก็ตำด้วยครกหรือปั่นก็ได้ เพื่อให้แป้งเนียนจนเป็นเนื้อเดียวกัน
   7.แบ่งแป้งเป็น 6 ส่วน เมื่อแป้งที่ตำละเอียดเนียนแล้วให้มานวดโดยค่อยๆ เทน้ำสมุนไพรที่เตรียมไว้ในปริมาณ แป้ง 1ก้อน 5 กิโลกรัม เติมน้ำสมุนไพร 200 มิลลิลิตร(2ทัพพี)หรือจนเนื้อแป้งมีความเหลวสามารถบีบออกมาเป็นเส้นได้ ช่วงที่นวดแป้งให้เหลวนั้นก็เตรียมตั้งหม้อน้ำร้อนใส่เตา เพื่อให้หม้อเดือด
   
3. ใช้ทัพพีตักแป้งขนมจีนใส่เฝือน จากนั้นบีบแป้งด้วยเฝือนบีบให้เป็นเส้น ลงในหม้อต้มน้ำที่กำลังเดือดๆอยู่ (ต้องให้น้ำเดือดเท่านั้น และควรกวนน้ำให้เป็นลักษณะน้ำวน 2-3 รอบ เพื่อจะได้เส้นที่สวย ถ้าน้ำไม่เดือดเส้นจะไม่สุกและจะไม่ลอยขึ้นมา) จากนั้นก็รอประมาณ 3-5 นาที เส้นขนมจีนก็จะลอยขึ้นมา แล้วจึงใช้กระชอนตักเส้นขนมจีนจากหม้อต้มลงล้างในน้ำเย็นที่เตรียมไว้ 3 น้ำ ในทันที
   9.จากนั้นก็ทำการจับเส้นขนมจีนที่แช่อยู่ในน้ำ ทำโดยใช้มือจับขนมจีนขึ้นจากน้ำ เรียงเส้นขนมจีนให้เป็นเส้นซ้อนกันโดยให้เรียงกันประมาณ 7-8 เส้น แล้วพันเส้นขนมจีน ที่นิ้วชี้หรือนิ้วหัวแม่มือ ให้เส้นขนมจีนห้อยลงมาตามขนาดของจับที่ต้องการ วางขนมจีนในลักษณะคว่ำมือลงในภาชนะ ทิ้งให้สะเด็ดน้ำแล้วนำมารับประทานได้

การเตรียมน้ำสมุนไพร
วัสดุ-อุปกรณ์
-สมุนไพรสำหรับเพิ่มสี ได้แก่ ฟักทอง,แครอท,ใบเตย,มะเขือเทศ,ดอกอัญชัญ
-น้ำต้มสุก
-มีด,เขียง
-เครื่องปั้นน้ำผลไม้

วิธีการ
นำสมุนไพรแต่ละชนิดล้างให้สะอาด แล้วหั่นฝอย จากนั้นใส่เครื่องปั่น พร้อมเติมน้ำต้มสุกให้ท่วม ทำการปั่นจนละเอียด แล้วนำไปกรองแยกกาก
ประโยชน์
1.ขนมจีนสมุนไพรจากใบเตย(ให้สีเขียว) ประโยชน์ใบเตยคือใบเตยนอกจากจะช่วยให้ชุ่มชื่นลดอาการกระหายน้ำแล้ว ยังช่วย บำรุงเกี่ยวกับหัวใจด้วย
2.ขนมจีนสมุนไพรดอกอัญชัญ (ให้สีม่วง) ประโยชน์ของดอกอัญชัญคือ เพราะดอกอัญชันมีสาร แอนโทรไซยานิน ซึ่งมี คุณสมบัติเพิ่มการไหลเวียนของเลือดในหลอดเล็กๆ
3.ขนมจีนสมุนไพรจากแครอท(ให้สีส้ม) ประโยชน์ของแครอทก็คือประโยชน์ของแครอทมีหลายอย่าง ถ้าคุณเป็นคนรักสวยรักงามและไม่อยากแก่ก่อนวัย คือ มีทั้งบำรุงสายตา ผิวพรรณ ฯลฯ
4.ขนมจีนสมุนไพรจากฟักทอง(ให้สีเหลือง) ประโยชน์ของฟักทองคือฟักทองมีสารต่อต้านอนุมูลอิสระที่มีส่วนช่วยในการชะลอวัยความแก่ชรา
5.ขนมจีนสมุนไพรจากผลมะเขือเทศ(ให้สีชมพู) ประโยชน์คือ แคลอรี่ต่ำ อุดมไปด้วยวิตามินซี

แหล่งอ้างอิงข้อมูล :

*แหล่งที่มาของข้อมูล : ยุพา บุญญฤทธิ์.สัมภาษณ์เมื่อวันที่ 2 กรกฎาคม 2558
เรียบเรียงโดย : นภาพร วันทะมาศ เจ้าหน้าที่ศูนย์ประสานงานร่วมด้วยช่วยกันสำนึกบ้านเกิด จ.ระยอง*