เป็นเรื่องที่วิจารณ์กันทั้งเมืองถึงระบบยุติธรรมของไทย ที่ทำให้เกิดเหตุคดียกฟ้องที่โด่งดังไปทั่ว
ในแง่เศรษฐศาสตร์และมิติทางสังคมแล้ว คดีดังกล่าวถือเป็นภาพสะท้อนความเหลื่อมล้ำ และเป็นปลายยอดของภูเขาน้ำแข็งเท่านั้นที่ปรากฏให้เห็น
สภาพทางเศรษฐกิจ มีกลุ่มคนเพียงไม่กี่ตระกูลที่สะสมความมั่งคั่ง ร่ำรวย ครอบครองทรัพยากรส่วนใหญ่ของประเทศ ขณะที่คนส่วนใหญ่ของประเทศกลับได้ส่วนแบ่งเพียงน้อยนิด
ความเหลื่อมล้ำจึงเกิดขึ้น ไล่ตั้งแต่ด้านเศรษฐกิจ การศึกษา สภาพชีวิต สังคม จนมาถึงกระบวนการยุติธรรม
เงิน...ทำอะไรได้ทุกอย่าง
เงินทำให้เกิดสิ่งที่เรียกว่าเงินต่อเงิน รวยแล้วก็อาศัยความรวยสร้างความร่ำรวยขึ้นไปอีก ควบคุม ครอบครองธุรกิจมากขึ้น มากขึ้น
ตั้งแต่ตื่นจนเข้านอน สินค้า บริการ ไม่กี่ชนิด จากไม่กี่ตระกูลเท่านั้นที่ผูกขาด ใช้ในชีวิตประจำวันของคนไทย
เป็นอำนาจผูกขาดทางเศรษฐกิจจากขนาดและความใหญ่ของธุรกิจ ทำให้รากฐานของปัญหาความเหลื่อมล้ำถ่างออกไปเรื่อยๆ
เมื่อมีอำนาจทางเศรษฐกิจ ก็ใช้เงินเพิ่มเติมอำนาจไปทุกทิศทาง
ไม่ว่าจะเป็นการเมือง ทั้งการบริจาคโดยตรง การบริจาคโดยอ้อม การจ่ายแบบไม่มีใบเสร็จให้กับผู้มีอำนาจ การจ่ายเงินสนับสนุนผู้สมัครเลือกตั้ง โดยมีเป้าหมายว่า ถ้าเป็น สส.ก็จะเป็นปากเสียง เพื่อปกป้องผลประโยชน์ต่อไป
ระบบการเมือง จึงเป็นระบบต้องใช้เงิน ใครมีเงินมากก็เลี้ยง สส.ได้มาก ใครมี สส.มากก็เป็นรัฐมนตรีกระทรวงใหญ่คับฟ้าเป็นการตอบแทน เป็นหลักฐานที่ปรากฏต่อสายตาชนิดที่ยากปฏิเสธ
อำนาจทางเศรษฐกิจกระจายไปยังทุกกลไกของสังคมอย่างง่ายดาย
สิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นมานานแล้ว และก็พูดกันอย่างแพร่หลาย แต่คงแก้ไขได้ยากเต็มที
มองไปข้างหน้า ความเหลื่อมล้ำก็จะยิ่งมากขึ้น ธุรกิจขนาดกลาง ขนาดเล็ก ล้มหายตายจากเพราะปัญหาโรคระบาด คนชั้นกลางตกงาน
คนที่เหลืออยู่คือธุรกิจขนาดใหญ่ สายป่านยาว ที่จะช้อนซื้อของถูกๆ และเมื่อผ่านพ้นโควิดไป ก็จะรวยขึ้นกว่าเดิม รวยแล้วรวยอีก รวยจนเบื่อ
ความรวยไม่ผิด แต่ผิดตรงที่ใช้อำนาจทางเศรษฐกิจเกินขอบเขตและไม่เป็นธรรม
แม้เป็นเรื่องยาก แต่สิ่งจำเป็นก็ยังคงอยู่ที่การสร้างความเป็นธรรม สร้างโอกาสให้เกิดขึ้นในสังคม เปิดโอกาสให้คนหน้าใหม่ คนรุ่นใหม่เติบโตขึ้นมา หรือแม้จะเติบโตไม่ได้ ก็ต้องให้ยืนอยู่ได้ด้วยตัวเอง
หากคนตัวเล็ก คนระดับฐานราก ไม่สามารถยืนอยู่ได้ ไม่ได้รับความเท่าเทียมในแง่โอกาส ทั้งโอกาสทางเศรษฐกิจ โอกาสทางสังคม โอกาสในกระบวนการยุติธรรม เมื่อนั้นบ้านเมืองก็จะมีปัญหา
มันไม่ต่างอะไรกับภูเขาไฟที่สะสมความรุนแรง ความคับแค้นเอาไว้เรื่อยๆ รอวันที่จะระเบิดออกมา ทำลายภูเขาน้ำแข็งที่ทับอยู่ข้างบน
และเมื่อนั้น...คืออันตรายอย่างแท้จริง
