เหตุผลว่าทำไมเราถึงยังซื้อหวยทั้ง ๆ ที่ไม่เคยถูก รู้ว่าเสี่ยงแต่คงต้องขอลอง!

1 ใน 30 ล้าน คือโอกาสถูกลอตเตอรีรางวัลที่ 1 แบบพิเศษมูลค่า 30 ล้าน*

1 ใน 1 ล้าน คือโอกาสถูกลอตเตอรีรางวัลที่ 1

1 ใน 100 คือโอกาสถูกรางวัลเลขท้าย 2 ตัว

*จากงานวิจัยเรื่อง การคำนวณผลตอบแทนที่คาดว่าจะได้รับจากการซื้อสลากกินแบ่งรัฐบาลและสลากเลขท้าย โดย ผศ.วราฤทธิ์ พานิชกิจโกศลกุล ภาควิชาคณิตศาสตร์และสถิติ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

แม้ว่าจากสถิติจะทำให้ความหวังดูริบหรี่ แต่ไม่ใช่อุปสรรคในการซื้อสลากกินแบ่งรัฐบาล หรือบรรดาหวยในรูปแบบต่าง ๆ น้อยลงเลยสักนิด จริงไหมคะ เพราะความรู้สึกที่ว่า ‘เอาหน่า ลองเสี่ยงดู’ มันก็ยังมีมาเรื่อย ๆ ทุกงวด นั่นก็เลยทำให้ทุกวันที่ 1 และ 16 กลายเป็น 2 วันแห่งความหวังของคนไทยในทุก ๆ เดือนไปแล้วก็ว่าได้

กว่า 200 ปีแล้วที่คนไทยรู้จักและผูกพันกับการเสี่ยงโชคในรูปแบบตัวเลข และสลากเสี่ยงทาย ซึ่งมีหลาย ๆ งานวิจัยบอกเป็นเสียงเดียวกันว่า คนที่ซื้อสลากหรือหวยจะมีความรู้สึกสุขใจมากกว่าคนที่ไม่ได้ซื้อ หรือซื้อในจำนวนน้อย แถมพฤติกรรมการเล่นหวยยังเกี่ยวข้องกับความเชื่อเรื่องโชคลางอย่างแยกไม่ออกอีกด้วย งวดไหนรู้สึกมีเซนส์ว่าจะถูกรางวัล หรือได้เลขเด็ดมา แนวโน้มในการซื้อสลาก รวมถึงปริมาณในการเลือกซื้อก็จะมีมากตามไปด้วย (จริงไหม ลองถามใจตัวเองดู)

ถึงการเสี่ยงโชคจะเต็มไปด้วยความไม่แน่นอน หรือแม้เศรษฐกิจ ณ เวลานั้นจะย่ำแย่แค่ไหน แต่เพราะ ‘ความหวัง’ ‘การชอบความท้าทาย’ ก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ไม่ว่าจะผ่านไปกี่งวด เสียเงินไปมากเท่าไหร่ แต่งวดต่อไปก็ยังต้องซื้อลอตเตอรีอยู่เสมอ

มาที่สาระกันบ้าง ทางจิตวิทยาให้เหตุผลของอาการ รู้ว่าเสี่ยงแต่คงต้องขอลองนี้ว่า

เกือบแล้ว อีกนิดเดียว!

The near-miss effectเป็นปรากฏการณ์ ‘เกือบจะ’ ประสบความสำเร็จในอะไรบางอย่าง ถ้าจะพูดในเรื่องนี้ก็คือ ซื้อลอตเตอรีบ่อย ๆ แล้วเฉียดไปเฉียดมาเกือบถูกรางวัล พอให้ลุ้นกรุ้มกริ่มหัวใจเล่น ๆ แม้สุดท้ายจะไม่ถูก แต่ยังมีความหวังว่า งวดหน้าอาจจะถูกก็ได้! (จริง ๆ ก็ไม่ถูกรางวัลแหละ แต่ปลอบใจตัวเอง) 

ความรวยทางลัด

ส่วนประโยคที่เราทักได้ยินกันจนคุ้นหูว่า คนจนเล่นหวย คนรวยเล่นหุ้น แล้วต้องมีการดีเบตกันอยู่เนือง ๆ ว่า มีเงิน ทำไมไม่เก็บไว้ลงทุนอย่างอื่น ทำไมถึงต้องไปเสี่ยงโชคแบบลม ๆ แล้ง ๆ ทุกงวด เหตุผลก็คือ การซื้อหวยหรือเสี่ยงโชคจากลอตเตอรีนั้นสามารถสร้างความหวังในระยะสั้นได้ดีกว่าการนำเงินไปทำอย่างอื่นนั่นเอง หากมัวแต่จะรอสร้างเนื้อสร้างตัวเก็บเงินไปเรื่อย ๆ ก็ไม่รู้ว่าจะไปถึงวันนั้นเมื่อไหร่ การเป็นนักเสี่ยงโชคก็ถือว่าเป็นความหวังทางลัดนั่นแหละ แถมยังใช้เงินน้อยกว่าด้วยนะ

อยากถอนทุน

สุดท้ายว่ากันที่เรื่องของ Recoup Losses หรือความรู้สึกอยากเอาคืน แต่ละงวดที่เสียเงินซื้อไป แม้จะถูกกินตลอด ๆ แต่ไม่เป็นไร เรายังเชื่อในความหวัง เชื่อว่าสักวันหากเราถูกรางวัลจริง ๆ แล้วเราจะได้เงินส่วนที่เสียไปนั้นคืนมาอย่างคุ้มค่าคุ้มราคาแน่ ๆ จึงเป็นอีกแรงขับเคลื่อนหนึ่งในการเล่นหวยของเราอยู่เรื่อยไป

ว่าแต่ว่า คุณเป็นนักเสี่ยงโชคระดับไหนกันนะ 

• ระดับ 3 ไม่ซื้อจ้า ความน่าจะเป็นมันยากไป เก็บเงินไปทำอย่างอื่นดีกว่ า
• ระดับ 2 ซื้อบ้าง นาน ๆ ที มีเลขเด็ดก็ค่อยซื้อ สีสันซู่ซ่าให้ชีวิต
• ระดับ 1 ซื้อทุกงวด พลาดไม่ได้ ชอบเสี่ยงเป็นทุนเดิม ไม่แคร์หรอกถ้าจะเสียเงิน

ยังไงก็แล้วแต่ อยากให้ซื้ออย่างมีสติ (ถ้ามีเลขเด็ดงวดนี้ก็คอมเมนต์บอกเราด้วยนะ) และขอให้ทุกคนโชคดีมีชัย วันนี้รวย พรุ่งนี้รวย!

ขอบคุณข้อมูลจาก

- www.dmh.go.th

- theconversation.com

*แก้ไขข้อมูลเติมเพิ่มเมื่อ 15 ส.ค. 2563